Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên thảo luận tại tổ. Ảnh: HD

Bao quát toàn bộ nguồn thu, mở rộng cơ sở thu

Với Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về việc giảm thuế GTGT, các đại biểu Quốc hội đều bày tỏ nhất trí về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc ban hành Nghị quyết.

Về Luật Thuế GTGT (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội cũng bày tỏ đồng tình cao với những đề xuất của Chính phủ cũng như tác động của việc sửa đổi Luật này đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, ngân sách.

Theo đại biểu Đào Chí Nghĩa (đoàn Cần Thơ), Dự án Luật Thuế GTGT (sửa đổi) có ý nghĩa rất quan trọng nhằm hoàn thiện chính sách thuế GTGT để bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu; đổi mới các nội dung và các điều luật theo hướng gia tăng các quy định, luật hóa các quy định đã thực hiện ổn định tại văn bản dưới luật nhằm cải cách thủ tục hành chính; khắc phục các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Luật thuế GTGT thời gian qua; sửa đổi, bổ sung những quy định nhằm phù hợp với xu hướng cải cách thuế của quốc tế.

Đại biểu Đào Chí Nghĩa bày tỏ đồng tình với việc chuyển phân bón (đầu vào cho sản xuất nông nghiệp) sang đối tượng chịu thuế GTGT 5%; quy định về dự kiến sửa đổi mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT của hộ, cá nhân kinh doanh từ mức 100 triệu đồng/năm lên mức 150 triệu đồng/năm là phù hợp; sửa đổi quy định không phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 20 triệu đồng thành mức dưới 5 triệu đồng đối với điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Tuy nhiên, theo các đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật vẫn còn một số điểm băn khoăn như quy định về mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT; đưa phân bón vào hàng hoá chịu thuế GTGT; miễn thuế GTGT đối với hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng gửi qua chuyển phát nhanh...

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (đoàn Cần Thơ) bày tỏ, số lượng hàng hoá dưới 1 triệu đồng giao dịch qua các sản thương mại điện tử là vô cùng lớn, “tích tiểu thành đại”, nên đại biều đề nghị cân nhắc thêm về quy định này để có nguồn thu bền vững hơn từ hoạt động thương mại điện tử.

Hay với vấn đề hoàn thuế GTGT, để nâng cao hiệu quả và tính kịp thời cho công tác này, ý kiến các đại biểu Quốc hội đề nghị dự thảo Luật thể hiện rõ hơn quy định về trách nhiệm của cơ quan Thuế trong xử lý hồ sơ, cũng như yêu cầu người nộp thuế chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực.

Ngoài ra, theo đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Hậu Giang), một số quy định còn chung chung, nên cần tiếp tục rà soát, luật hóa các vấn đề cần quy định chi tiết, cố gắng quy định rõ ngay trong luật để thực hiện thống nhất, đồng thời nâng cao tính khả thi của các nội dung sửa đổi, tránh tình trạng Luật có hiệu lực lại chờ văn bản hướng dẫn thi hành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu một số vấn đề về dự thảo Luật Thuế GTGT (sửa đổi). Ảnh: HD

Quy định rõ trách nhiệm trong hoàn thuế

Giải trình thêm về vấn đề này tại phiên họp của Tổ 8, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ, về vấn đề hoàn thuế GTGT, trách nhiệm của cơ quan Thuế hay doanh nghiệp cần rạch ròi theo nguyên tắc ai sai thì người đó chịu trách nhiệm, không thể có chuyện doanh nghiệp làm sai nhưng công chức Thuế phải chịu trách nhiệm.

Vì thế, Bộ trưởng cho rằng, cơ quan Thuế cần có quyền điều tra, xác minh để tìm đến nguồn gốc của vấn đề. Bởi hiện nay, quy định hoàn thuế trước, kiểm tra sau thì thời gian giải quyết hồ sơ là 6 ngày; đối với kiểm tra trước, hoàn thuế sau có thời gian chậm nhất là 40 ngày thì rất khó xử lý nếu doanh nghiệp đưa hoá đơn, chứng từ giả vào hồ sơ, nên cần quy định về chức năng, nhiệm vụ, phạm vi công tác để đảm bảo thu ngân sách.

“Nhiều trường hợp gian lận hoá đơn để gian lận hoàn thuế đã bị cơ quan Công an khởi tố, nên Bộ Tài chính muốn làm rạch ròi, để người làm gian dối phải chịu trách nhiệm”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Liên quan đến những băn khoăn của các đại biểu Quốc hội về chính sách thuế đối với hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng gửi qua chuyển phát nhanh, Bộ trưởng cho hay, quy định tại Hiệp ước công ước quốc tế về đơn giản hoá và hài hoà thủ tục hải quan mà Việt Nam đã ký kết, cũng đã đưa ra quy định về tính thuế với hàng hoá giá trị nhỏ.

Ngoài ra, một số quốc gia như Liên minh châu Âu (EU) đã bỏ quy định miễn thuế GTGT với lô hàng từ 22 Euro trở xuống, Vương quốc Anh bỏ quy định miễn thuế GTGT với hàng hoá nhập khẩu có giá trị 135 bảng Anh trở xuống. Hay như Thái Lan thực hiện thu thuế GTGT 7% đối với tất cả hàng hoá nhập khẩu, không phân biệt.

Trao đổi về quy định thuế GTGT với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cho doanh thu dưới 100 triệu đồng, theo Bộ trưởng, quy định này nếu sau 5 năm hay 10 năm nữa nếu đồng tiền trượt giá thì sẽ lạc hậu. Vì thế, Bộ trưởng cho rằng nên phân quyền cho Chính phủ quy định mức này bởi Chính phủ vẫn có các cơ quan thực hiện giám sát. Nếu Chính phủ được quy định, khi cần điều chỉnh, Chính phủ sẽ nhanh chóng ban hành các quy định phù hợp với từng giai đoạn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh, thuế là công cụ điều tiết, các nước phát triển dùng công cụ thuế một cách linh hoạt, gần như ủy quyền cho Tổng thống, đại diện là Bộ Tài chính. Ví dụ khi hàng hoá nhập khẩu vào gây ảnh hướng đến sản xuất trong nước thì có thể quyết định ngay mức suất. "Nếu phân cấp phân quyền, tăng cường công tác kiểm soát thì công cụ điều tiết là thuế sẽ linh hoạt hiệu quả hơn", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ.

Chia sẻ thêm về chính sách thuế đối với phân bón, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, nếu không đưa mặt hàng này đưa vào đối tượng chịu thuế GTGT thì doanh nghiệp sản xuất phân bón sẽ gặp khó khăn vì không được hoàn thuế, nhưng đưa vào thì tác động đến giá. Do đó, Bộ trưởng đề nghị các đại biểu Quốc hội nghiên cứu kỹ để có những đóng góp thêm, trên cơ sở lợi ích đất nước, đảm bảo nông nghiệp phát triển bền vững.