Dây chuyền chế biến cá tra xuất khẩu. Ảnh: TTXVN

XK cá tra GTGT tăng ấn tượng

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong quý đầu năm nay, sản phẩm phile đông lạnh vẫn là mặt hàng chủ lực của XK cá tra Việt Nam sang các thị trường, chiếm 80% tỷ trọng. Tính đến hết tháng 3/2024, XK các sản phẩm cá tra phile/cắt khúc đông lạnh đạt 329 triệu USD, giảm 5% so với cùng kỳ.

Về thị trường xuất khẩu, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) vẫn là thị trường tiêu thụ lớn nhất của cá tra Việt Nam, tuy nhiên khối lượng xuất khẩu giảm mạnh. Riêng trong tháng 3/2024, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc giảm 22%; giá trung bình xuất khẩu ở mức 1,94 USD/kg, giảm 1,5% so với cuối năm 2023.

Thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của cá tra Việt Nam là Mỹ cũng ghi nhận sự sụt giảm. Cụ thể, trong tháng 2/2024 đạt 16 triệu USD, giảm 8% so với tháng 2/2023. Tuy nhiên, do tăng mạnh trong tháng 1/2024 nên tính chung hai tháng đầu năm 2024 vẫn đạt 34 triệu USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Thế nhưng sang đến tháng 3/2024, xuất khẩu cá tra sang Mỹ tiếp tục giảm nhẹ so với tháng 2/2023.

Đáng chú ý, kim ngạch XK cá tra chế biến GTGT trong 3 tháng đầu năm nay đạt 9 triệu USD, tăng 16% so với cùng kỳ, chiếm 2% tỷ trọng.

Trong đó, nổi bật, XK cá tra GTGT sang 2 thị trường lớn nhất là Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) và Mỹ đều ghi nhận tăng trưởng ấn tượng. Quý 1/2024, Trung Quốc và Hồng Kông mua từ Việt Nam hơn 305 nghìn USD, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái; Mỹ nhập khẩu 559 nghìn USD, tăng 449% so với cùng kỳ.

Ngoài các thị trường lớn của cá tra Việt Nam như Trung Quốc và Hồng Kông, Mỹ, EU,...Thái Lan, UAE, Đức là những thị trường nhỏ có tiềm năng.

Ngoài ra, một trong những thị trường được khuyến cáo nên chú trọng sản phẩm có giá cạnh tranh để tăng kim ngạch xuất khẩu trong năm 2024 là thị trường Đức. Năm 2023, Đức tiêu thụ 38 triệu USD cá tra Việt Nam, tăng 31% so với năm 2022. Đức chủ yếu nhập khẩu các sản phẩm phile đông lạnh với giá trị gần 37 triệu USD, tăng 34% so với năm 2022, chiếm 97% tỷ trọng.

Giá XK dự báo tăng khoảng 10%

Theo phân tích của VASEP, mặc dù quý 1 năm nay, XK cá tra có những dấu hiệu tích cực tuy nhiên nhu cầu tại các thị trường chính chưa phục hồi mạnh. Dự báo tình hình sẽ tốt lên từ quý 3 và quý 4 kéo theo xu hướng giá sẽ được điều chỉnh tăng ít nhất khoảng 10% so với giá hiện tại.

Trong bối cảnh các chi phí như nhân công, xăng dầu, logistics chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, có được mức giá bán phù hợp để đáp ứng nhu cầu từng thị trường là điều cần thiết để ngành cá vượt qua giai đoạn khó khăn và tăng dần giá bán trong thời gian tới của năm 2024. Chuyên gia khuyến cáo, doanh nghiệp nên cân nhắc giá xuất khẩu hợp lý và điều chỉnh tăng dần từ 5-10% từ nay cho đến quý 3 và quý 4.

Áp lực tồn kho của doanh nghiệp đã giảm dần sẽ là cơ hội để tăng sản xuất và thực hiện những đơn hàng mới với mức giá tốt hơn.

Do tình hình xuất khẩu khó khăn từ năm 2023 nên cả người nuôi và doanh nghiệp nuôi cá đều điều chỉnh sản lượng nuôi giảm; thời tiết không thuận lợi ảnh hưởng đến nuôi cá do đó khả năng cao nguyên liệu cá tra từ đây đến cuối năm không dồi dào.

Từ thực tế trên, các chuyên gia khuyến nghị, doanh nghiệp nên điều chỉnh sản lượng phù hợp với nhu cầu thị trường đảm bảo cung cầu hợp lý cho các mùa vụ tới, đồng thời thông tin đến khách hàng xu hướng nguyên liệu có thể thiếu vào giai đoạn cuối năm để định giá bán tăng dần đồng thời lưu ý những hợp đồng dài hạn.