Công chức Hải quan TP.Hồ Chí Minh kiểm tra hàng hóa NK. Ảnh: Thu Hòa.

Bộ trưởng quyết tâm sẽ hiệu quả

Theo ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhận định: Đà cải cách đang rất tốt, tạo niềm tin rất cao cho doanh nghiệp. Chính vì vậy, việc thực hiện các giải pháp đột phá thủ tục hành chính, điêu kiện kinh doanh cần làm tốt hơn nữa để xây dựng nền kinh tế vững. Ông Trần Đình Thiên cũng lưu ý các bộ phải cắt giảm thực sự, đồng thời nhắc lại ý kiến Thủ tướng cho rằng từ lời nói đến hành động và từ hành động cho đến khi đạt được lợi ích phát triển là một khoảng cách. Giải pháp trong thời gian tới, ông Thiên cho rằng, cần cắt giảm thực sự và Chính phủ phải có các điều kiện giám sát thực thi. “Nếu dừng lại thì việc lấy lại đà rất khó”-ông Thiên nói.

Cùng với ý kiến của ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng cải cách lần này nhận được sự chỉ đạo rất quyết liệt, trực tiếp, cụ thể từ Chính phủ, và có sự kiểm tra, kiểm soát, qua đó các bộ đã bắt đầu tự cải cách. Tuy vậy, ông Cung cho rằng kết quả đạt được chưa đều, có bộ làm nhanh, làm tốt, có kết quả, như Bộ Công Thương, Bộ Y tế. Nhưng các cơ quan còn lại vẫn đang dừng lại ở mức có phương án, thậm chí mới có ý tưởng chứ chưa có phương án. Theo đánh gia của ông Cung, ở đâu lãnh đạo bộ, đặc biệt là Bộ trưởng chỉ đạo sát sao, quyết liệt, thì ở đó có kết quả tốt, chuyển biến nhanh. Tình trạng này cho thấy các Bộ trưởng chuyển động không đồng đều.

Ông Cung cũng đề cập đến vấn đề thời gian cắt giảm thủ tục. Chẳng hạn, ở Bộ Công Thương kế hoạch cải cách diễn ra khá nhanh, nhưng từ khi bắt đầu chuyển động đến lúc có nghị định chính thức cũng mất 4-5 tháng. Trước mục tiêu, yêu cầu của Chính phủ là cắt giảm 50% thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, thì các bộ cần phải chuyển động nhanh hơn, thực hiện quyết liệt hơn mới có thể đạt được.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI tiếp tục nhắc lại điểm nghẽ cần khắc phục trong vấn đề kiểm tra chuyên ngành là vẫn còn có sự chồng chéo trong quản lý của các bộ, ngành, thậm chí trong cùng một bộ ngành. Việc này gây ra kéo dài thời gian thông quan, chi phí cao, từ đó giảm năng lực cạnh tranh của DN. Bên cạnh đó, ông Phòng cũng cho rằng việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia chưa tạo hiệu quả cao. Phần lớn các thủ tục kết nối chưa được thực hiện triệt để vừa đăng kí qua mạng vừa thực hiện thủ công, tạo hiệu quả thấp so với kỳ vọng.

Tiếp tục nhiều kế hoạch cắt giảm

Trước thực tế đó, tại cuộc kiểm tra của Tổ công tác của Thủ tướng với 16 bộ, ngành mới đây, lãnh đạo nhiều bộ đã thể hiện quan điểm quyết tâm cải cách, đồng thời đưa ra lộ trình cụ thể. Chẳng hạn Bộ Giao thông vận tải đề ra kế hoạch rà soát 166 mặt hàng kiểm tra chuyên ngành trong quý I để sửa đổi theo tinh thần giảm 50% . Về đơn giản điều kiện kinh doanh, Bộ Giao thông vận tải hiện có khoảng 570 điều kiện kinh doanh mà người dân và DN cần đáp ứng. Trong đó lĩnh vực đường bộ 5 ngành nghề với 127 điều kiện kinh doanh; đường sắt có 3 ngành nghề và 26 điều kiện; hàng hải 7 ngành nghề và 180 điều kiện; hàng không có 6 ngành nghề 78 điều kiện; thủy nội địa có 3 ngành nghề 49 điều kiện; đăng kiểm có 2 ngành nghề và 7 điều kiện. Bộ Giao thông vận tải khẳng định, sẽ cắt giảm 282 điều kiện kinh doanh trên tổng số 570 điều kiện. Giải pháp xử lý được đưa ra là sẽ ban hành nghị định sửa nhiều nghị định.

Về phía Bộ Y tế cũng khẳng định dù Nghị định 15/2017/NĐ-CP đã tháo gỡ rất nhiều vướng mắc cho DN, tuy nhiên sau khi nghị định có hiệu lực một thời gian, Bộ sẽ có đánh giá để xử lý tiếp các vấn đề còn vướng mắc và tinh thần sẽ mạnh dạn đề xuất cắt giảm tiếp. Về cắt giảm điều kiện kinh doanh, Bộ Y tế có 19 lĩnh vực cần phải có danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh. Hiện nay Bộ Y tế đã ban hành 12/12 nghị định thực hiện theo đúng chỉ đạo Chính Phủ. Riêng lĩnh vực thực phẩm Chính phủ đã ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP cơ bản giảm tối đa các thủ tục hành chính, ước tính tiết kiệm 7700000 ngày công do thời gian thực hiện các thủ tục hành chính được cắt giảm. Hiện tại Bộ Y tế có 136 thủ tục hành chính, dự kiến có thể cắt giảm 24%, tuy vậy, lãnh đạo Bộ Y tế đang tiếp tục yêu cầu các đơn vị rà soát lần hai để đảm bảo thực hiện đúng chủ trương của Chính phủ là cắt giảm 50% thủ tục hành chính.

Dù các bộ đã đưa ra kế hoạch cắt giảm thủ tục kiểm tra chuyên ngành, điều kiện kinh doanh, tuy vậy để giám sát việc thực thi đến đâu sẽ là vai trò của cơ quan giám sát, đôn đốc như Tổ công tác của Thủ tướng. Chính vì vậy, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Mai Tiến Dũng khẳng định, tổ công tác sẽ kiểm tra thời gian thực hiện theo cam kết của các bộ.