Hàng cấm nhập khẩu do Cục Hải quan TP.HCM bắt giữ tại cảng Cát Lái. Ảnh: T.H

Tại buổi làm việc, Đoàn công tác yêu cầu Cục Hải quan TP.HCM báo cáo 3 nội dung liên quan đến công tác chống buôn lậu: Khái quát cơ bản tổ chức thực hiện công tác đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại từ đầu năm 2017 đến nay, các thủ đoạn buôn lậu, gian lận mới hiện nay, cũng như những khó khăn, vướng mắc trong công tác chống buôn lậu.

Làm rõ thông tin liên quan đến 213 container hàng quá cảnh xảy ra tại cảng Cát Lái, phương thức thủ đoạn của các DN như thế nào, lỗ hổng nào trong quy trình nghiệp vụ quản lý đối với hàng quá cảnh, cũng như các giải pháp của Hải quan TP.HCM nhằm ngăn chặn gian lận hàng hóa quá cảnh tại các cửa khẩu cảng biển, sân bay TP.HCM.

Tình hình khởi tố hình sự các vụ vi phạm, việc phối hợp điều tra, chuyển cơ quan điều tra các vụ buôn lậu lớn như thế nào, việc điều tra, bắt giữ các đối tượng cầm đầu…

Báo cáo với đoàn công tác, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Phạm Quốc Hùng cho biết, hiện nay, Cục Hải quan TP.HCM làm thủ tục cho trên 30.000 DN XNK, khối lượng công việc và số thu chiếm gần 40% của cả nước. Với phương thức quản lý mới, đa số DN chân chính tuân thủ tốt pháp luật hải quan, bên cạnh đó vẫn còn một số DN lợi dụng phương thức mới này để buôn lậu, gian lận thương mại.

Từ thực tế trên, Cục Hải quan TP.HCM đã xây dựng các kế hoạch, chuyên án để ngăn chặn. Trong đó, năm 2016 và năm 2017, đơn vị đã tập trung xây dựng nhiều chuyên án đấu tranh gian lận từ loại hình hàng quá cảnh. Cụ thể, soi chiếu trước hàng hóa nhập khẩu của nhiều tuyến đường nhập khẩu; hàng hóa của DN có độ rủi ro cao…

Trong 8 tháng năm 2017, Cục Hải quan TP.HCM đã bắt giữ và lập biên bản trên 1.000 vụ vi phạm, trong đó có 16 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, 108 vụ gian lận thương mại; đã khởi tố hình sự 16 vụ.

Tại buổi làm việc, các đơn vị Cục Hải quan TP.HCM cũng nêu nhiều vướng mắc, sơ hở liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Lê Đình Lợi cho biết, với khối lượng công việc lớn, địa bàn rộng, công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn khó khăn, phức tạp. Bên cạnh đó, trên thực tế số vụ việc phát hiện bắt giữ rất nhiều nhưng không bắt được đối tượng cầm đầu, chủ hàng đích thực. DN thành lập quá dễ, có những đối tượng lợi dụng thành lập nhiều DN để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại. Quá trình thành lập DN cơ quan Hải quan không nắm được, chỉ căn cứ thông tin trên tờ khai hải quan của DN để làm thủ tục thông quan hàng hóa. Khi phát hiện vi phạm, cơ quan Hải quan mở rộng điều tra xác minh, phát hiện DN không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh.

Đánh giá cao những kết quả đạt được của Cục Hải quan TP.HCM trong công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại, ông Đàm Thanh Thế cho rằng, Cục Hải quan TP.HCM đã chủ động có kế hoạch, giải pháp cụ thể, và đã phát hiện trên 1.000 vụ vi phạm, trong đó số vụ khởi tố hình sự gấp đôi so với cả năm 2016.

Tuy nhiên, ông Đàm Thanh Thế cho rằng, các vụ việc bị phát hiện mới chỉ dừng lại ở việc bắt vụ, khởi tố, còn việc điều tra, bắt giữ các đối tượng cầm đầu, ổ nhóm buôn lậu còn hạn chế. “Việc đấu tranh triệt phá các đường dây ổ nhóm buôn lậu muốn triệt được tận gốc, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan với nhau từ cơ quan phát hiện, đến cơ quan điều tra…”- ông Đàm Thanh Thế nhấn mạnh.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM đã đưa ra một số kiến nghị liên quan đến công tác quản lý hàng quá cảnh (tờ khai vận chuyển độc lập); quy định điều kiện thành lập DN, quản lý DN sau cấp phép…