Ngắm “vườn chim” Phan Thiết

Vũ Thiên Kiều và Nguyễn Văn Thanh.

Nhà thơ Vũ Thiên Kiều là gương mặt thi ca hiếm hoi trưởng thành sau năm 1975 ở Kiên Giang được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam. Cho nên mức độ nổi tiếng của nhà thơ Vũ Thiên Kiều hơn hẳn sức thu hút của Vườn cò Thanh Kiều nằm ở xã Sơn Kiên, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang. Xung quanh chẳng mấy người theo đuổi chữ nghĩa, nên một nữ cán bộ xinh đẹp của Ban Dân vận huyện ủy như Vũ Thiên Kiều được thừa nhận trên văn đàn quốc gia, là điều đáng ngưỡng mộ.

Theo dòng hồi ức do nhà thơ Vũ Thiên Kiều kể chậm rãi (còn kỹ sư lâm nghiệp Nguyễn Văn Thanh ngồi cạnh làm chứng, thỉnh thoảng cười tủm tỉm…) thì họ phải lòng nhau từ hồi học trò. Vũ Thiên Kiều quê gốc ở Quỳnh Phụ - Thái Bình. Đầu thập niên 80 của thế kỷ trước, Vũ Thiên Kiều theo gia đình vào Hòn Đất - Kiên Giang lập nghiệp. Nguyễn Văn Thanh lớn hơn Vũ Thiên Kiều 3 tuổi, nhưng anh đi học muộn, nên họ ngồi chung lớp. Tự nhiên có “con bé Bắc kỳ” giành mất vị trí xuất sắc nhất lớp mà mình đã nắm giữ bao năm, Nguyễn Văn Thanh cảm thấy… khó chịu. Học trò là vậy, càng ghét nhau thì càng để ý nhau. Cho đến khi vào cấp 3 thì Nguyễn Văn Thanh tự nguyện lẽo đẽo theo nàng qua cầu khỉ mỗi khi tan trường. Thậm chí mấy lần qua ấp Tà Lóc để ngó nghiêng vào nhà nàng, khiến chàng thành… thi sĩ. Mấy câu thơ vụng dại của chàng đã khiến nàng xao xuyến: “Trời Tà Lóc gió cao lồng lộng/ Ngước nhìn ai nước mắt chứa chan/ Tôi đang chờ đón tin ai đó /Phương trời xa ai có nhớ tôi chăng?”.

Tốt nghiệp trung học, Vũ Thiên Kiều được huyện ủy Hòn Đất tuyển dụng đi làm ngay, còn Nguyễn Văn Thanh đi bộ đội. Buổi tiễn nhau, chàng hoang mang thăm dò: “Em có chờ anh không?”. Nàng không trả lời, nhẹ nhàng dúi vào tay chàng một bàn thơ ôm ấp tâm tư: “Anh ơi kẹo kéo mềm môi/ Những lời thảm đỏ.... đã hồi hộp em/ Rằng ngoan thì giữ chặt rèm/ Rằng yêu thì phải đợi xem trăng tròn”.

Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, năm 1997, Nguyễn Văn Thanh vội vàng mang trầu cau đến ấp Tà Lóc để xin rước Vũ Thiên Kiều về làm dâu. Không chỉ giữ đúng ước hẹn trăm năm, Vũ Thiên Kiều còn động viên tân lang bước chân vào giảng đường đại học. Kỹ sư lâm nghiệp Nguyễn Văn Thanh chia sẻ bằng sự tự hào: “Những năm mới cưới nhau, vợ tui một tay lo hết mọi thứ. Ngoài giờ hành chính ở cơ quan, vợ tui làm đủ thứ nghề mà tui cũng không tin là cổ làm được, như thiến heo, nuôi bò, lắp ráp các loại máy cơ khí đơn giản để bán cho hàng xóm… Cổ vừa nuôi con nhỏ, vừa nuôi… tui học 4 năm trên Sài Gòn!”.

Một trong những nghề phụ mà Vũ Thiên Kiều đã làm để cổ vũ chồng lấy bằng kỹ sư lâm nghiệp, là… cầm bút. Đêm đêm, khi dỗ con nhỏ yên giấc rồi, Vũ Thiên Kiều chong đèn viết đủ thể loại để gửi các báo. Giữa những bài bút ký, tản văn viết về cuộc sống người dân dọc theo kênh đào Rạch Giá - Hà Tiên, là những bài thơ dành riêng cho chồng “em đem chữ gối đầu giường vỗ giấc/ mắt nhìn đêm ruồng rẫy cỏ cuối miền”, từ khoảnh khắc chồng xa nhà “Ngày thêu về phía anh không/ Chân đê giữ bụi cải ngồng làm vui” cho đến giây phút chồng trở về “Hết rồi những lúc chơi vơi/ Hết rồi những lúc rã rời cô đơn/ Anh về đầy chén cơm hơn/ Trăng non già khuyết dỗi hờn… mặc trăng”.

Bây giờ, cậu con trai duy nhất của kỹ sư lâm nghiệp Nguyễn Văn Thanh và nhà thơ Vũ Thiên Kiều, đã thành chàng sinh viên đại học năm thứ 3. Bây giờ cơ ngơi của họ khiến nhiều người trầm trồ và thán phục. Vườn cò Thanh Kiều dĩ nhiên là ghép tên chồng Nguyễn Văn Thanh và tên vợ Vũ Thiên Kiều. Còn vì sao lại là vườn cò mà không phải vườn gì khác, thì hãy nghe nhà thơ Vũ Thiên Kiều giải thích: “Tuổi thơ của vợ chồng tôi từng chứng kiến những cánh cò bay rợp trời Hòn Đất mỗi chiều chạng vạng. Theo thời gian, không khí đô thị hóa tràn đến, người ta chặt bớt cây xanh để làm nhà cửa, nên bóng cò thưa thớt dần. Vợ chồng tôi quyết định gom đất để giữ vùng sinh thái cho cò sinh sống. Nay mua một ít, mai mua một ít, tích cóp lần lần, cuối cùng được 22 ha. Vậy là đàn cò quay lại. Và chúng tôi tạo nên khu du lịch này!”.

Vườn cò Thanh Kiều đúng nghĩa tài sản thuận vợ thuận chồng. Kỹ sư lâm nghiệp Nguyễn Văn Thanh lo liệu các vấn đề về môi trường, cây cối, chim muông. Nhà thơ Vũ Thiên Kiều thì lo liệu tiếp đón khách khứa từ tham quan cho đến ẩm thực. Vườn cò Thanh Kiều càng ngày càng được nhiều người biết đến, không chỉ nhờ cảnh quan và dịch vụ mà còn nhờ thơ Vũ Thiên Kiều: “Người tìm may mắn trên cánh đồng xanh lúa/ Nắm đạm trong lòng tay người thả/ Cộng hưởng giọt giọt mồ hôi”.

Chung nhà chung cửa chung vui chung buồn đã 22 năm, nhà thơ Vũ Thiên Kiều nhắn nhủ chồng “phải tình yêu trong ngọt và nguyên chất như mật ong vườn nhà/ câu vọng cổ khàn giữa đêm tỷ tê lời ru/… thia thia quen chậu, vợ chồng quen hơi…/ một hắt hơi còn làm ai hoảng hốt/ lá sả sau hè vầy nước nóng xông em?”. Còn kỹ sư lâm nghiệp Nguyễn Văn Thanh ủng hộ kế hoạch của vợ: “Tụi tui không chỉ dùng vườn cò để kinh doanh, mà còn muốn tạo thành một chốn nghỉ dưỡng cho các bạn văn của vợ. Tụi tui sẵn sàng tài trợ chỗ ăn chỗ ở cho các tác giả trên cả nước về đây, vừa thưởng ngoạn không gian sông nước vừa sáng tác văn chương!”.