Báo cáo về công tác tiếp dân của Ban Dân nguyện của Quốc hội trong kỳ báo cáo (từ 16/8/2017 đến 15/8/2018) cho thấy, đối với Chủ tịch UBND cấp tỉnh, tiếp công dân định kỳ đạt tỷ lệ bình quân 48% so với quy định. Bên cạnh một số tỉnh, Chủ tịch UBND tiếp dân đủ và vượt số ngày quy định nhưng không ít tỉnh chỉ số này không đủ, đặc biệt một số Chủ tịch tỉnh có số ngày tiếp công dân là con số 0, đó là chưa kể hàng loạt tỉnh có trên 70% con số này là Chủ tịch tỉnh ủy quyền cho cấp dưới tiếp dân. Chỉ sơ sơ những con số cứng theo quy định đã thấy công tác tiếp dân đang bị nhiều Chủ tịch tỉnh quá thờ ơ.

Đó là chưa nói đến chất lượng, hiệu quả thực tế của các cuộc tiếp dân. Thực tế đã thấy nhiều cuộc tiếp dân được tổ chức nặng hình thức, đối tượng được tiếp không đại diện cho những vấn đề bức xúc, nóng bỏng nhất của cuộc sống. Có lãnh đạo tỉnh tiếp dân được 9 phút rồi... đi nhậu, như một đại biểu Quốc hội đã phát biểu.

Tiếp dân là kênh đầu tiên, trực tiếp, rất quan trọng để chính quyền và người dân trao đổi, đề xuất, cùng lắng nghe và giải quyết những vấn đề còn khúc mắc trong đời sống. Thực tế hiện nay, không một địa phương nào không tồn tại những vấn đề lớn, nhỏ khiến nhân dân bức xúc. Nhiều vụ việc trở nên nghiêm trọng, phức tạp hơn, bức xúc kéo dài, khiếu nại, tố cáo triền miên có nguyên nhân lớn là do người đứng đầu địa phương, lãnh đạo địa phương không tiếp dân đầy đủ, không lắng nghe dân.

Nhìn thẳng thực tế, Chủ tịch UBND tỉnh cũng như người đứng đầu cơ quan hành chính không tiếp dân đúng quy định pháp luật thì nên nghỉ, nhường chỗ cho những cán bộ khác vì dân. Bởi làm lãnh đạo là để chăm lo, phục vụ nhân dân. Nếu lãnh đạo không thực hiện những quy định rõ ràng, cụ thể thì không thể làm gương trước cán bộ cấp dưới, không thể đáp ứng mong đợi của nhân dân.

Phát biểu với báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Vũ Trọng Kim đã thẳng thắn: “Công việc của anh là công việc với dân mà anh không làm được thì nên nghỉ. Việc của anh là việc với dân chứ không chỉ là việc với cơ quan này cơ quan khác, đi thăm chỗ nọ chỗ kia. Đối tượng làm việc chính của Chủ tịch UBND là với dân. Nội dung chính của Chủ tịch UBND các cấp là với dân, là đời sống nhân dân. Cho nên phải dành thời gian cho dân, gần dân. Không thể nói rằng tôi bận đi làm việc với cơ quan này, cơ quan khác, còn việc dân thì anh lại bỏ. Anh không ý thức đúng vấn đề chứ không phải là không sắp sếp được công việc”. Coi nhẹ nhiệm vụ tiếp dân khó có cách giải thích nào ngoài việc nhận thức của người làm lãnh đạo chưa đủ tầm với chức vụ của mình hoặc có những khuất tất liên quan mà người phải tiếp dân muốn né tránh.

Để chấn chỉnh công tác tiếp dân, cần chỉ rõ những cán bộ nào chưa thực hiện đúng quy định để nhân dân giám sát, đồng thời có những chế tài nghiêm khắc với những cán bộ lười tiếp dân, gắn với những mức đánh giá về kết quả công tác của cán bộ.