Khách quốc tế đánh giá cao các thiết kế nội thất của Việt Nam. Ảnh: N.H

Tiến lên phương thức ODM

Chuyển đổi từ sản xuất gia công (OEM) sang phát triển sản phẩm có thiết kế riêng (ODM) để nâng cao giá trị sản phẩm gỗ, nội thất “made in Việt Nam” là một trong những mục tiêu được đặt ra tại Hội chợ Xuất khẩu đồ gỗ và nội thất TPHCM – Hawa Expo 2024 đang diễn ra tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC). Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TPHCM, Trưởng Ban tổ chức Hawa Expo 2024 cho biết, tận dụng thời điểm Việt Nam đang thu hút sự chú ý từ toàn cầu cùng hàng loạt nhà máy mới được khởi công năm nay, Hawa Expo 2024 sẽ phô diễn thực chất năng lực hiện nay của ngành.

“Hội chợ giới thiệu các thiết kế đột phá từ các thương hiệu nội thất - phụ kiện - vật liệu, xây dựng cộng đồng các nhà thiết kế tài năng. Bên cạnh hàng trăm phiên kết nối giao thương, hội chợ cũng “khoe” nhiều điểm mạnh mới của ngành, để bạn hàng hiểu đúng năng lực quốc gia, mở rộng danh mục hợp tác” - ông Nguyễn Quốc Khanh cho biết thêm.

Ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM cho biết, sự tăng trưởng của kim ngạch xuất khẩu gỗ và nội thất trong tháng 1/2024 đã cho thấy tín hiệu tích cực về khả năng hồi phục của thị trường. Tuy nhiên, dù đơn hàng đã bắt đầu trở lại, song nhiều DN vẫn đang hoạt động dưới công suất. Để nắm bắt được cơ hội từ sự trở lại của đơn hàng, ông Phương khuyến nghị các DN cần nhanh chóng ổn định lại lực lượng lao động, chuẩn bị về tài chính, nguồn nguyên liệu… Đặc biệt, vấn đề giá cả luôn là bài toán đau đầu các DN trong cuộc chiến cạnh tranh với đối thủ từ các nước khác cũng như các DN FDI. Theo đó, ông Phương cho rằng các DN cần phát triển các thiết kế riêng, đặc sắc để tạo thêm giá trị gia tăng cho mình.

Ông Trần Quốc Mạnh, Chủ tịch HĐQT Công ty Sadaco cũng cho biết, trong xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng trong ngành gỗ, nội thất, nhiều nhà mua hàng quốc tế đang tìm kiếm những nhà cung cấp mới tại Việt Nam và một số nước khu vực châu Á. Theo đó, thời gian gần đây có khá nhiều đơn đặt hàng làm sản phẩm mẫu của các khách hàng mới. Nếu tạo được sự khác biệt, vượt trội về thiết kế cũng như có giá cả cạnh tranh, DN có thể sẽ ký được những đơn hàng lớn hơn từ những khách hàng này. Theo ông Mạnh, tại Sadaco, có thời điểm hàng mẫu chiếm tới 40-50% tổng lượng hàng xuất khẩu. Điều này đỏi hỏi nỗ lực, kiên trì rất lớn của DN bởi việc làm hàng mẫu cần rất nhiều công sức, tỉ mỉ, trong khi biên lợi nhuận lại kém hơn so với các đơn đặt hàng số lượng lớn khác.

Đầu tư mạnh cho thiết kế

Nói về xu hướng đầu tư cho thiết kế trong ngành gỗ, nội thất hiện nay, ông Nguyễn Chánh Phương tiết lộ, trong năm 2023 đã nổi lên một số DN gặt hái được thành công nhờ đầu tư vào hội chợ và thiết kế, cá biệt có DN đạt mức tăng trưởng trên 300%. “Việc đầu tư cho công tác thiết kế đã giúp nhiều DN đạt được doanh số vượt trội. Đây cũng là một bài học cho nhiều DN khác có thể học hỏi” – ông Phương nhấn mạnh.

Trên thực tế, không ít DN chế biến gỗ của Việt Nam đã có sự đầu tư bài bản cho hoạt động thiết kế và đang tiến dần từ phương thức OEM sang ODM. Là một trong số hơn 500 đơn vị tham gia triển lãm tại Hawa Expo 2024, ông Đặng Ráng, Giám đốc kinh doanh Công ty ASAHI Furniture cho biết, tham gia Hawa Expo 2023, khi giới thiệu các sản phẩm do người Việt thiết kế, công ty đã nhận được phản hồi rất tích cực của các khách hàng. Nhờ đó, công ty đã ký kết được đơn hàng với một khách hàng rất lớn tại Nhật và nhiều khác hàng khác. Từ kết quả tích cực này, tại Hawa Expo 2024, ASAHI tiếp tục đem dòng sản phẩm mới mang thiết kế riêng để giới thiệu tới các khách hàng Mỹ và châu Âu.

Qua quan sát các gian hàng tại Hawa Expo 2024, ông Nguyễn Liêm, Chủ tịch Hiệp hội chế biến gỗ Bình Dương đánh giá, hội chợ năm nay có sự vượt trội về mức độ đầu tư cho các gian hàng với rất nhiều mẫu mã mới, chất lượng được nâng cao hơn đáng kể.

Điển hình như gian hàng của Công ty CP Lâm Việt, toàn bộ đều là các mẫu mã mới. Ông Nguyễn Thanh Lam, Tổng giám đốc Công ty CP Lâm Việt cho biết, hiện tỷ trọng hàng ODM trong tổng xuất khẩu của Lâm Việt đã chiếm tới 50%. Đặc biệt, các thiết kế của Lâm Việt luôn được khách hàng quốc tế đánh giá rất cao với khoảng 70-80% số mẫu thiết kế được khách hàng chấp nhận.

Ông Nguyễn Ngọc Tính, Giám đốc Công ty TNHH Tân Hòa cũng cho biết, công ty đã chủ động thiết kế cho khoảng 80% hàng xuất khẩu. Điều này mang lại lợi thế rất lớn công ty trước những thay đổi của khách hàng trong việc rút ngắn thời gian giao hàng. “Trước đây, thời gian giao hàng có thể từ 3-6 tháng, nhưng hiện nay có những đơn hàng yêu cầu giao chỉ trong vòng 1 tháng. Với việc chủ động về thiết kế, công ty sẽ làm sẵn một số công đoạn đối với những mẫu mã bán chạy. Tới khi khách mua, công ty chỉ cần hoàn thiện là có thể giao hàng” – ông Tính cho biết.

Từ góc độ một chuyên gia về lĩnh vực nội thất, ông Zilahi Imre, Chủ tịch liên minh các ấn phẩm viết về ngành gỗ nội thất lại nhìn nhận thiết kế nội thất luôn là con dao hai lưỡi, bởi các thiết kế đẹp có thể dễ dàng bị sao chép. Do đó, các DN cần tạo được các thiết kế mang bản sắc riêng. “Các DN cần tạo ra sản phẩm mà khách hàng sẵn sàng bỏ tiền ra mua thay vì làm những sản phẩm mà khách chỉ muốn mua với giá rẻ hơn” – ông Zilahi Imre nhấn mạnh.