Thị trường trái phiếu doanh nghiệp bắt đầu ấm lại
	Sửa đổi Thông tư 16: Thêm tác động tích cực cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp
	69 doanh nghiệp phát hành trái phiếu chậm thanh toán gốc, lãi

Sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Ảnh: Internet

Công bố đầy đủ thông tin về tình hình thanh toán gốc, lãi trái phiếu

Theo ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng và các tổ chức tài chính (Bộ Tài chính), ngày 5/3/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định của các Nghị định về TPDN riêng lẻ. Nghị định được ban hành trong bối cảnh cần phải tháo gỡ một số khó khăn ngắn hạn cho DN, đồng thời vẫn đảm bảo quyền và lợi ích của nhà đầu tư.

Những nội dung trọng tâm của Nghị định 08/NĐ-CP gồm: thứ nhất, Nghị định quy định DN có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác khi có khó khăn trong việc thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu theo phương án phát hành. Theo đó, DN phát hành và nhà đầu tư có thể đàm phán để cân đối các nguồn lực của DN, thanh toán nghĩa vụ nợ đến hạn.

Thứ hai, DN được đàm phán với nhà đầu tư để thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu theo quy định, được đàm phán để kéo dài kỳ hạn của trái phiếu tối đa không quá 02 năm đối với các trái phiếu đã phát hành trước ngày 16/9/2022.

Thứ ba, ngưng hiệu lực thi hành đối với các quy định của Nghị định 65/2022/NĐ-CP về 3 nội dung: xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân; thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt phát hành; kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với DN phát hành trái phiếu. Theo đó, các quy định này của Nghị định 65 sẽ được triển khai từ ngày 1/1/2024.

Bên cạnh các giải pháp chính sách tại Nghị định số 08/2023/NĐ-CP nêu trên, ông Nguyễn Hoàng Dương nhấn mạnh, để phát triển thị trường TPDN an toàn, lành mạnh và củng cố niềm tin của nhà đầu tư, từng chủ thể tham gia trên thị trường phải tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật.

Trong đó, DN còn dư nợ trái phiếu có trách nhiệm đến cùng đối với nghĩa vụ nợ trái phiếu, chủ động minh bạch hóa thông tin tình hình tài chính, khả năng trả nợ của DN thông qua kết quả xếp hạng tín nhiệm, kiểm toán báo cáo tài chính, công bố đầy đủ thông tin về tình hình thanh toán gốc, lãi trái phiếu, tình hình sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu, có trách nhiệm thanh toán đầy đủ nghĩa vụ nợ trái phiếu theo phương án phát hành trái phiếu đã công bố thông tin cho nhà đầu tư để đảm bảo uy tín trên thị trường.

Về phía nhà đầu tư, cần có hiểu biết đầy đủ về quy định của pháp luật, tiếp cận đầy đủ thông tin về doanh nghiệp phát hành và trái phiếu, đánh giá kỹ tình hình tài chính của DN phát hành, phân biệt rõ sản phẩm TPDN không phải là tiền gửi ngân hàng, đánh giá mức độ rủi ro tương xứng với lợi nhuận khi đầu tư trái phiếu, tự quyết định và tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.

Các tổ chức cung cấp dịch vụ có trách nhiệm nâng cao chất lượng dịch vụ, tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật và thực hiện nghĩa vụ báo cáo, tư vấn và cung cấp đầy đủ thông tin cho nhà đầu tư mua trái phiếu, làm rõ sự khác biệt giữa TPDN và tiền gửi tiết kiệm ngân hàng, tuyệt đối không được mời chào nhà đầu tư không đáp ứng đủ điều kiện trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mua trái phiếu.

Xử lý một vài điểm nghẽn

Theo Công ty Chứng khoán VNDIRECT, Nghị định 08 được ban hành tạo ra hành lang pháp lý cần thiết xử lý một vài điểm nghẽn hiện nay trên thị trường TPDN.

Theo đó, Nghị định 08 được ban hành đã tạo ra hành lang pháp lý cần thiết để xử lý một vài điểm nghẽn hiện tại trên thị trường bao gồm: tạo cơ sở pháp lý để DN phát hành thỏa thuận về việc điều chỉnh một số điều khoản của trái phiếu, đặc biệt là việc gia hạn thời điểm đáo hạn. Trước đó một số DN đã tự thỏa thuận với trái chủ nhưng chưa có cơ sở pháp lý cụ thể nên việc thỏa thuận gặp nhiều khó khăn và tỷ lệ thành công thấp.

Theo quan sát, sau khi Nghị định 08 được ban hành đã có những DN đầu tiên đạt được thỏa thuận với các trái chủ về việc gia hạn thời hạn một số lô trái phiếu đến hạn như Tập đoàn Novaland, CTCP Hưng Thịnh Land, Tập đoàn Tiến Phước, CTCP BCG Energy.

Liên quan đến tình hình chậm trả TPDN, số liệu từ Fiin Ratings cho thấy, tính đến ngày 17/3/2023, đã có 69 tổ chức phát hành có một hoặc nhiều hơn lô trái phiếu lưu hành đã không thể đáp ứng nghĩa vụ nợ với tổng giá trị 94,43 nghìn tỷ đồng (bao gồm 4.157,4 nghìn tỷ đồng TPDN chậm trả đã đáo hạn từ 2022), chiếm 8,15% giá trị TPDN đang lưu hành.

Cụ thể, trong đó có 65 tổ chức vi phạm nghĩa vụ nợ và 4 tổ chức có TPDN đến hạn nhưng đã được tái cơ cấu nợ. Trong tổng số 69 tổ chức phát hành chậm trả, có 43 tổ chức phát hành là doanh nghiệp trong ngành bất động sản với tổng giá trị TPDN chậm trả nợ ở mức 78,9 nghìn tỷ VND, chiếm 83,6% với tổng giá TPDN của các DN chậm trả nợ trái phiếu.

“Động thái hỗ trợ vừa qua như giảm lãi suất cho vay, Nghị quyết 33/2023/NQ-CP, đặc biệt Nghị định 08/2023/NĐ-CP ra đời được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết áp lực nghĩa vụ nợ qua hoạt động tái cấu trúc nợ, phát hành trái phiếu mới để tái tài trợ nợ cũ hoặc cấp tín dụng mới cho các dự án sạch về pháp lý được triển khai một cách hiệu quả", theo Fiin Ratings.