Việc chuyển đổi số của ngành Hải quan giúp doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan nhanh chóng, thuận lợi. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Hải quan Cao Bằng. Ảnh: Thái Bình

Chuyển đổi số toàn diện

Trong cuộc họp gần đây của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan để thảo luận về mô hình nghiệp vụ tổng thể xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh, Tổng cục Hải quan đánh giá, đến nay các công việc về chuyển đổi số đã đạt những kết quả quan trọng.

Có thể kể đến như hoàn thiện mô hình tổng thể xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh theo hướng số hóa toàn bộ quy trình nghiệp vụ hải quan tất cả các khâu trước, trong và sau thông quan đảm bảo đơn giản hóa, tự động hóa, liên thông giữa các luồng thông tin và phản ánh toàn diện yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan từ khâu đầu đến khâu cuối, ứng dụng kỹ thuật khóa học công nghệ tiên tiến để phân tích, xử lý thông tin.

Về triển khai Dự án xây dựng Hệ thống CNTT thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan (Dự án số 01), Ban Triển khai dự án xây dựng Hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan đã cơ bản hoàn thành Báo cáo khảo sát, thiết kế cơ sở, hồ sơ xin ý kiến của Bộ Thông tin và Truyền thông về cấp độ an toàn thông tin; hiện đang tiếp tục hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu khả thi và phê duyệt yêu cầu bài toán nghiệp vụ, danh sách chức năng (phiên bản 3).

Liên quan đến triển khai các nội dung của Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0, ngành Hải quan đã nghiên cứu, phân tích và đánh giá sơ bộ những điểm mới của Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0. Xác định các nội dung cần phải sửa đổi, bổ sung của Kiến trúc tổng thể Hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số, Mô hình kiến trúc hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan.

Về mở rộng Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, tiếp tục hoàn thiện Kế hoạch hành động triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, thúc đẩy công nghiệp logistics và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2023-2026…

Cần sự chung tay

Theo ghi nhận của Tạp chí Hải quan, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao nỗ lực của cơ quan Hải quan trong tiến trình chuyển đổi số. Tuy vậy, để phát huy tối đa lợi ích mà chuyển đổi số mang lại cần có sự chung tay của các cơ quan liên quan.

Ông Liu Hiu Min, Tổng Giám đốc Công ty TNHH USI Việt Nam (KCN Đình Vũ, Hải Phòng) cho hay, USI là công ty sản xuất điện tử hàng đầu với 30 cơ sở sản xuất trên toàn thế giới, cung cấp sản phẩm cho những khách hàng lớn trên toàn cầu.

“Cơ quan Hải quan là đơn vị chuyển đổi số nhanh, tạo nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn sao cho việc kết nối liên thông giữa các cơ quan để tăng nhanh tiến độ xử lý thủ tục hành chính, sử dụng dữ liệu dùng chung. Ví dụ, khi Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy phép hoạt động, các cơ quan như Hải quan, Thuế… có thể nắm bắt được ngay thông tin này trên hệ thống của cơ quan quản lý nhà nước mà doanh nghiệp không phải xuất trình bản giấy”, ông Liu Hiu Min đề xuất.

Đồng quan điểm, ông Trương Gia Huy, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhôm Đông Á (doanh nghiệp FDI của Trung Quốc nằm ở Cụm CN Tân Dân, TP Chí Linh, Hải Dương) chia sẻ thêm: Ngành Hải quan đang tập trung thực hiện Hải quan số và mô hình Hải quan thông minh, khi thực hiện thành công sẽ mang lại lợi ích rất to lớn. Tuy nhiên để mô hình này có thể vận hành một cách thuận lợi, doanh nghiệp đề xuất các cơ quan, ban, ngành khác cũng cần phải cải tiến để có thể đồng bộ và tận dụng triệt để lợi ích mà Hải quan số mang lại.

“Doanh nghiệp khi làm thủ tục hải quan đã có bộ chứng từ đầy đủ như tờ khai, hóa đơn, C/O, chứng từ kiểm tra chất lượng... và được đính kèm lên hệ thống của cơ quan Hải quan. Vì vậy, các cơ quan, ban, ngành khác có thể tận dụng thông tin hồ sơ này để tiếp tục làm thủ tục, giảm thiểu một số bước cho doanh nghiệp. Ngoài ra, cũng có thể số hóa việc lưu trữ chứng từ, thay vì lưu trữ chứng từ giấy thì có thể lưu trữ online để việc truy xuất nguồn dữ liệu được dễ dàng hơn”, lãnh đạo Công ty TNHH Nhôm Đông Á dẫn chứng.