Từ đầu năm đến ngày 28/7, cả nước đã có 36 DN phát hành trái phiếu riêng lẻ với khối lượng 62,3 nghìn tỷ đồng. Ảnh: ST

Chủ động mua lại trái phiếu trước hạn để tái cơ cấu nguồn vốn

Bộ Tài chính cho biết, từ đầu năm đến ngày 28/7/2023, cả nước đã có 36 DN phát hành trái phiếu riêng lẻ với khối lượng 62,3 nghìn tỷ đồng, giảm 77,8% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó DN bất động sản chiếm 54,2%, tiếp đến là tổ chức tín dụng (31,6%). Số lượng trái phiếu phát hành có tài sản đảm bảo chiếm 60,5%.

Trong bối cảnh thị trường biến động, nhiều DN đã chủ động thực hiện mua lại trái phiếu trước hạn để tái cơ cấu nguồn vốn. Khối lượng mua lại trước hạn là 135,3 nghìn tỷ đồng, tăng 56,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ tại thời điểm 28/7/2023 khoảng 1,02 triệu tỷ đồng, chiếm 10,8% GDP năm 2022, bằng 8,2% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế.

Cũng theo Bộ Tài chính, trong bối cảnh tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh khó khăn, căn cứ các quy định tại Nghị định số 08/2023/NĐ-CP, nhiều DN đã thực hiện đàm phán với các chủ sở hữu trái phiếu để cơ cấu lại thời hạn trả nợ.

Đặc biệt, một số tổ chức phát hành trong lĩnh vực bất động sản đã đạt được thỏa thuận gia hạn thanh toán trái phiếu từ 1 tháng đến 2 năm với mức lãi suất được thỏa thuận tăng 0,5-3% so với ban đầu, trong đó có Tập đoàn Sovico, Novaland, Hưng Thịnh Land....

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, việc các DN chủ động đàm phán với chủ sở hữu trái phiếu đã góp phần ổn định tâm lý của nhà đầu tư, đồng thời có thêm thời gian tái cơ cấu, phục hồi sản xuất kinh doanh, qua đó có dòng tiền để trả nợ khi trái phiếu đến hạn sau quá trình tái cơ cấu.

Bên cạnh đó, việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt Bộ Tài chính và các bộ, ngành triển khai các giải pháp đã bước đầu đưa thị trường TPDN ổn định trở lại. Tuy nhiên, thị trường chưa phục hồi ngay do kinh tế khó khăn nên nhu cầu vốn của DN giảm; nhà đầu tư cá nhân thận trọng sau các vụ việc về TPDN liên quan đến việc ngân hàng thương mại phân phối trái phiếu đang được cơ quan chức năng xử lý nên hạn chế việc phát hành mới; cầu đầu tư TPDN giảm do theo Luật Kinh doanh bảo hiểm, các DN bảo hiểm từ năm 2023 không được đầu tư một số sản phẩm TPDN.

Để ổn định và tiếp tục phát triển thị trường TPDN, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt. Chính phủ đã họp và có Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 11/7/2022 về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác về ổn định hoạt động thị trường chứng khoán và thị trường TPDN theo Quyết định số 75/QĐ-TTg ngày 28/11/2022. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ có các công điện, chỉ đạo về ổn định và phát triển thị trường TPDN.

Tăng cường quản lý giám sát thị trường TPDN, nâng cao chất lượng hàng hóa

Với vai trò là cơ quan quản lý, Bộ Tài chính đã thường xuyên theo dõi, đánh giá tình hình thị trường để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời đã làm việc và yêu cầu DN phát hành bố trí nguồn lực để thanh toán đầy đủ nợ gốc, lãi trái phiếu đến hạn cho nhà đầu tư theo đúng cam kết.

Trường hợp có khó khăn trong việc cân đối nguồn thực hiện chi trả, Bộ Tài chính đề nghị DN phát hành chủ động đàm phán với nhà đầu tư để xem xét biện pháp hợp lý, hiệu quả, đảm bảo quyền và lợi ích của nhà đầu tư theo đúng quy định của pháp luật.

Bộ cũng đã chỉ đạo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đưa hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ vào hoạt động từ tháng 7/2023 nhằm phát triển thị trường thứ cấp minh bạch, an toàn, tăng cường khả năng quản lý, giám sát, giảm thiểu rủi ro.

Đồng thời, chủ động tuyên truyền, bao gồm cả việc cảnh báo nhà đầu tư thận trọng về các rủi ro của thị trường TPDN. Theo đó, khi nhà đầu tư có dấu hiệu bất ổn về tâm lý từ tháng 10/2022, Bộ Tài chính đã cung cấp các thông tin để bình ổn thị trường, để nhà đầu tư không tẩy chay TPDN, tiếp tục đầu tư vào trái phiếu của doanh nghiệp lành mạnh, tình hình sản xuất kinh doanh khả quan và minh bạch về thông tin

Đối với DN phát hành, Bộ Tài chính cũng yêu cầu cần chủ động cung cấp thông tin cho nhà đầu tư về tình hình sản xuất, kinh doanh, tài chính và việc triển khai các dự án từ nguồn huy động trái phiếu.

Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp để ổn định và phát triển thị trường TPDN công khai, minh bạch, an toàn, bền vững nhằm khơi thông nguồn vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển.

Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan thực hiện chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, ổn định môi trường đầu tư, đảm bảo sự nhất quán, ổn định chính sách để nhà đầu tư yên tâm tham gia hoạt động, đầu tư trên thị trường.

Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp về hoàn thiện chính sách theo hướng tăng cường quản lý giám sát thị trường TPDN, nâng cao chất lượng hàng hóa, cải thiện chất lượng của các tổ chức cung cấp dịch vụ; triển khai các giải pháp thúc đẩy việc phát hành TPDN ra công chúng đối với các doanh nghiệp đủ điều kiện bên cạnh kênh phát hành riêng lẻ để đa dạng hóa nhà đầu tư.

Cùng với đó, phát triển cơ sở nhà đầu tư thông qua việc rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách phát triển các nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư dài hạn (quỹ đầu tư) để tạo cầu đầu tư bền vững cho thị trường.