Chế biến cá ngừ xuất khẩu. Ảnh: T.H

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Italy trong tháng 9 đạt hơn 5,5 triệu USD, tăng gần 8.599% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là mức tăng trưởng ngoạn mục hiếm có trong lịch sử xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam.

Theo các doanh nghiệp, EVFTA có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 là một lý do thúc đẩy các đơn hàng XK sang Italy tăng đột biến. Nếu như trong 8 tháng đầu năm 2020, các sản phẩm cá ngừ chế biến khác mã HS16041490 của Việt Nam chưa xuất được đơn hàng nào sang thị trường Italy, sang tháng 9 XK mặt hàng này sang Italy tăng đột ngột. Giá trị XK mặt hàng này của Việt Nam sang Italy chiếm tới hơn 85% tổng giá trị XK cá ngừ sang thị trường này trong tháng 9.

Cùng với các sản phẩm cá ngừ chế biến khác, cá ngừ đóng hộp mã HS16 và thịt/thăn cá ngừ đông lạnh mã HS0304 của Việt Nam XK sang thị trường Italy cũng tăng so với cùng kỳ.

Nguyên nhân của sự tăng trưởng này là do hiệp định EVFTA có hiệu lực, các sản phẩm cá ngừ chế biến khác của Việt Nam, trong đó đặc biệt là thịt/thăn cá ngừ vây vàng hấp đông lạnh, được miễn thuế theo hạn ngạch hơn 4.791 tấn khi XK sang EU tính đến hết ngày 31/12/2020.

Trước khi EVFTA có hiệu lực, các sản phẩm thịt/thăn cá ngừ hấp đông lạnh của Việt Nam XK sang các nước EU phải chịu mức thuế 20,5% theo hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP) của EU. Điều này khiến cho các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam không thể cạnh tranh được với các sản phẩm cùng loại đến từ Ecuador hay Solomon, các nước đang được miễn thuế khi XK sang thị trường EU.

Năm nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nguồn cung cá ngừ từ các nước như Ecuador và Solomon cho thị trường EU bị hạn chế, các nhà nhập khẩu cá ngừ của EU, đặc biệt là các nước có ngành sản xuất cá ngừ đóng hộp phát triển như Italy đang tìm kiếm các nguồn cung thay thế. Việc hiệp EVFTA có hiệu lực đã khiến cho các doanh nghiệp cá ngừ Việt Nam có thể tăng khả năng cạnh tranh, tăng cường đẩy mạnh các lô hàng XK sang Italy.

Tính từ đầu năm 2020 đến nay, có 12 doanh nghiệp của Việt Nam đang XK cá ngừ sang thị trường Italy. Trong đó, dẫn đầu là Công ty TNHH Thuỷ sản Hải Long Nha Trang, Công ty CP Vịnh Nha Trang, Công ty CP Thuỷ sản Bình Định và Công Ty TNHH Cá ngừ Việt Nam. Tổng giá trị XK cá ngừ của 4 công ty này chiếm tới hơn 91% tổng giá trị XK cá ngừ của Việt Nam sang thị trường Italy trong 9 tháng đầu năm 2020.