Công chức tại Đội Nghiệp vụ Đồng Phú kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu của DN. Ảnh: N.H

Kinh tế tăng trưởng cao

Theo UBND tỉnh Bình Phước, trong 6 tháng đầu năm 2023, tỉnh đã thu hút được 16 dự án FDI với số vốn 632 triệu USD, tăng 12 lần về số vốn so với cùng kỳ năm 2022 và đạt 200% kế hoạch cả năm 2023. Kết quả này đã giúp Bình Phước lần đầu tiên lọt Top 10 địa phương thu hút FDI lớn nhất cả nước. Lũy kế đến hết tháng 6, toàn tỉnh có 378 dự án FDI với tổng số vốn hơn 4 tỷ USD. Hiện Bình Phước đã quy hoạch 13 KCN với tổng diện tích hơn 6.000 ha, trong đó có 12 KCN đã đi vào hoạt động.

Cùng với kết quả tích cực về thu hút FDI, tăng trưởng kinh tế của Bình Phước trong 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 7,27% - cao nhất trong khu vực Đông Nam Bộ và đứng thứ 14 trên cả nước.

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, theo báo cáo của Cục Hải quan Bình Phước, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm đạt 3,55 tỷ USD, tăng 5,65% so với nửa đầu năm 2022. Trong đó, xuất khẩu đạt 1,85 tỷ USD, tăng 2% và nhập khẩu đạt 1,7 tỷ USD, tăng 10%. Tương ứng với đó, lượng tờ khai cũng ghi nhận mức tăng trưởng trên 7,8%, ở mức 78.789 tờ khai.

Số liệu của Cục Hải quan Bình Phước cũng cho thấy, từ năm 2018 đến nay, mặc dù kinh tế trong nước trải qua không ít biến động, nhưng lượng tờ khai và kim ngạch xuất nhập khẩu tại đơn vị vẫn duy trì tăng trưởng liên tục qua từng năm. Trong đó, số lượng tờ khai tăng từ 88.650 tờ khai trong năm 2018 lên 147.499 tờ khai vào năm 2022, tương ứng mức tăng 66%; kim ngạch cũng tăng từ 4,095 tỷ USD lên 6,395 tỷ USD, tăng trưởng 56%.

Theo Nghị quyết 01/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Bình Phước, đến năm 2025, tỉnh Bình Phước phấn đấu cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp phát triển nhanh và bền vững; đến năm 2030 trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, hiệu quả và bễn vững, là “điểm đến hấp dẫn” của vùng Đông Nam bộ. Đến năm 2050 trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại, phát triển giàu mạnh và văn minh.

Với mục tiêu đó, Bình Phước tiếp tục mở rộng và phát triển mới các khu, cụm công nghiệp. Cụ thể, số khu công nghiệp đến năm 2025 là 20 khu đến năm 2030 là 27 khu. Đất công nghiệp đến năm 2025 là 7.584 ha và đến năm 2030 là 18.105 ha. Trong đó, quy hoạch phát triển mới các khu công nghiệp giai đoạn 2021-2025 với diện tích 6.283 ha; quy hoạch phát triển mới các khu công nghiệp giai đoạn 2026-2030 với diện tích 4.117 ha. Tỉnh cũng quy hoạch 32 cụm công nghiệp với tổng diện tích 1.827 ha và hình thành ít nhất 3 cụm công nghiệp chuyên ngành chế biến nông sản như hạt điều, tiêu, cà phê.

Áp lực ngày càng lớn

Những số liệu kể trên đã cho thấy khối lượng công việc đang không ngừng tăng lên đối với Cục Hải quan Bình Phước trong thời gian qua và các năm tiếp theo. Trong khi đó, những năm qua, số lượng biên chế tại đơn vị không hề tăng. Ông Nguyễn Văn Lịch, Cục trưởng Cục Hải quan Bình Phước cho biết, mặc dù ngành Hải quan đã áp dụng công nghệ thông tin rất mạnh mẽ để điện tử hóa các quy trình nghiệp vụ, tuy nhiên các khâu nghiệp vụ khác vẫn cần tới vai trò của cán bộ công chức trực tiếp xử lý. Điều này đặt ra áp lực rất lớn cho các cán bộ công chức của Cục Hải quan Bình Phước trong việc đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế địa phương và hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Cụ thể, hiện chỉ có duy nhất Chi cục Hải quan Chơn Thành đảm đương nhiệm vụ quản lý hoạt động xuất nhập khẩu của các DN tại tất cả 12 KCN trên địa bàn. Để đáp ứng sự phát triển của các khu công nghiệp mới trong tương lai, ông Lịch đề xuất nâng cấp Đội Nghiệp vụ Hải quan Đồng Phú lên thành chi cục để san sẻ bớt gánh nặng cho Chi cục Hải quan Chơn Thành. Đề xuất này cũng phù hợp với chủ trương của UBND tỉnh Bình Phước tại công văn gửi Bộ Tài chính vào cuối năm 2022 về chủ trương thành lập Chi cục Hải quan Đồng Phú trên cơ sở nâng cấp Đội nghiệp vụ Hải quan Đồng Phú thuộc Chi cục Hải quan Chơn Thành.

Bên cạnh nhiệm vụ quản lý hoạt động xuất nhập khẩu tại các KCN, Cục Hải quan Bình Phước còn có chức năng quản lý nhiều cửa khẩu với đường biên giới dài hơn 260 km. Trong đó, ngoài nhiệm vụ hỗ trợ phát triển kinh tế biên mậu còn có nhiệm vụ kiểm soát, chống buôn lậu, phối hợp với các lực lượng chức năng trong công tác giữ vững an ninh trật tự khu vực biên giới… Trong khi đó, Đội Kiểm soát Hải quan là lực lượng chủ lực về chống buôn lậu nhưng chỉ có 6 biên chế, bao gồm cả lãnh đạo. Trong năm 2022, Đội Kiểm soát Hải quan đã khởi tố 6 vụ việc, dẫn tới khối lượng công việc vô cùng lớn.

Ngoài ra, Chính phủ đã hoàn chỉnh hồ sơ trình Bộ Chính trị xem xét mở cửa khẩu quốc tế khu vực X16 theo đề nghị của Thủ tướng Campuchia; đang chờ ý kiến của phía Campuchia để mở cửa khẩu tại huyện Bù Gia Mập.

Từ thực tế biên chế ít ỏi trong khi khối lượng công việc liên tục tăng như trên, ông Lịch cho biết, Cục Hải quan Bình Phước đang gặp rất nhiều khó khăn trong triển khai nhiệm vụ, bên cạnh đó là rủi ro tiềm ẩn về sai sót trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Do đó, việc bổ sung thêm biên chế cho đơn vị là yêu cầu cần thiết và cấp bách để vừa đảm bảo đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của địa phương, vừa đảm bảo công tác quản lý nhà nước về Hải quan trên địa bàn, tránh xảy ra các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại gây ảnh hưởng tới môi trường đầu tư, kinh doanh.