Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Nguyễn Văn Ổn trả lời câu hỏi của cử tri tại chương trình. Ảnh: T.H

Triệt để ngăn chặn hàng lậu qua đường hàng không

Vấn đề hàng lậu nhập lậu, vận chuyển trái phép chất ma túy nổi cộm qua đường hàng không sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất trong thời gian gần đây được cử quan tâm. Giải đáp câu hỏi của cử tri về tình trạng này, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Nguyễn Văn Ổn cho biết, sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất chiếm 60% quy mô hành khách xuất nhập cảnh (XNC), hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) của cả nước. Hiện có khoảng trên 50 hãng hàng không đang khai thác, trung bình 1 năm, cơ quan Hải quan làm thủ tục cho khoảng 70.000 chuyến bay, 10 triệu lượt hành khách XNC và 120.000 tấn hàng hóa… Qua đó cho thấy cảng hàng không sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất là cảng hàng không lớn nhất cả nước.

Theo ông Nguyễn Văn Ổn, để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, cơ quan Hải quan đã áp dụng quản lý hải quan hiện đại, áp dụng quản lý rủi ro, chỉ kiểm tra thực tế khoảng 5% hàng hóa, còn lại 95% là luồng Xanh và luồng Vàng (miễn kiểm tra và kiểm tra hồ sơ). Tuy nhiên, một số đối tượng đã triệt để lợi dụng sự thông thoáng trong thủ tục hải quan để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán trái phép chất ma túy.

Cũng theo ông Ổn, các vụ việc vi phạm có 2 nhóm chính: buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép chất ma túy. Trong đó, buôn lậu và gian thương mại chủ yếu liên quan đến hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng không có giấy phép và hàng có thuế suất cao, thậm chí có nhóm hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ như mỹ phẩm, hàng tiêu dùng, điện thoại di động… Đối với nhóm ma túy, chủ yếu được đưa vào Việt Nam từ 2 nguồn, đó là nguồn ma túy tổng hợp từ châu Âu và châu Mỹ; nguồn thứ hai là ma túy tự nhiên đi từ Nam Mỹ sang Việt Nam.

Đối với hành vi mua bán ma túy trái phép, các đối tượng triệt để lợi dụng tuyến đường hàng không và tuyến bưu điện chuyển phát nhanh để thực hiện hành vi vi phạm. Trước tình hình trên, thực hiện chỉ đạo của UBND TPHCM, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan TPHCM đã chủ động triển khai các giải pháp, kế hoạch đấu tranh cụ thể và đã ngăn chặn hiệu quả các vụ vi phạm. Từ đầu năm đến nay, Hải quan TPHCM đã bắt giữ khoảng 500 vụ buôn lậu, gian lận thương mại.

Cùng với đó, năm 2023, Cục Hải quan TPHCM đã chủ động đấu tranh bắt giữ 23 vụ, với gần 1 tạ ma túy các loại, bắt giữ 30 đối tượng. Ngoài ra, Cục Hải quan TPHCM phối hợp với lực lượng Công an và các lực lượng khác bắt giữ rất nhiều vụ việc và các đối tượng vi phạm.

Phối hợp ngăn chặn hàng giả bảo vệ người tiêu dùng

Tại chương trình, nhiều cử tri đặt câu hỏi liên quan đến việc kinh doanh hàng lậu, hàng giả trên thị trường, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường TPHCM cho biết, việc sản xuất kinh doanh hàng giả là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền lợi chính đáng của người dân. Để ngăn chặn hành vi vi phạm này, việc kiểm tra của lực lượng Quản lý thị trường TPHCM diễn ra thường xuyên, liên tục hàng ngày, hàng giờ chứ không phải làm theo chiến dịch, giai đoạn. “Nhưng việc nhận diện hàng giả còn gặp nhiều trở ngại. Để công tác này hiệu quả cần có sự phối hợp của các bộ ngành, cũng như sự hỗ trợ của công nghệ…”- ông Đạt nhấn mạnh.

Về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng khi mua phải hàng lậu, hàng giả, ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TPHCM cho biết, trong trường hợp người tiêu dùng phát hiện có dấu hiệu vi phạm, xâm phạm đến quyền lợi người tiêu dùng, ngoài các địa chỉ UBND các quận huyện, thành phố Thủ Đức, cơ quan Quản lý thị trường, người dân nhanh chóng liên hệ với Sở Công Thương với số điện thoại đường dây nóng 028.38296293, đồng thời thực hiện các bước khiếu nại…

Bà Nguyễn Thị Thùy Dung, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân TPHCM đã hướng dẫn cụ thể về trình tự khiếu nại, khởi kiện… liên quan đến hành vi vi phạm về hàng lậu, hàng giả.

Ma túy cất giấu tinh vi trong nắp hộp bằng carton do Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phát hiện. Ảnh: H.T

Đối với nhiệm vụ của Hải quan, ông Nguyễn Văn Ổn chia sẻ, trong nhiều nội dung đấu tranh chống buôn lậu, Hải quan luôn ý thức chú trọng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Bởi vì, đối với nhóm hàng giả, ngoài nguồn sản xuất trong nước còn có từ nguồn sản xuất tại nước ngoài đưa về Việt Nam.

Với ý thức trên, Cục Hải quan TPHCM đã chỉ đạo lực lượng Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất tập trung kiểm soát nhóm thực phẩm, nhóm hàng y tế liên quan đến sức khỏe con người; nhóm thực phẩm chức năng không đạt chất lượng. Cơ quan Hải quan đã bắt giữ 20 vụ liên quan đến nhóm hàng giả nhãn hiệu, nhập khẩu mỹ phẩm, hàng thực phẩm không đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn theo quy định.

Nhận định sắp tới, thời điểm cuối năm và Tết Nguyên đán 2024, việc buôn bán hàng gian lận qua đường hàng không, bưu chính chuyển phát nhanh sẽ diễn biến phức tạp, cơ quan Hải quan sẽ chủ động các giải pháp phòng chống, đồng thời tiếp tục phối hợp với các lực lượng chức năng thực hiện kiểm soát hiệu quả địa bàn; ngăn chặn các hành vi vi phạm.