Thời điểm này, tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã có 6 cửa khẩu hoạt động thông quan XNK hàng hóa là: Tân Thanh, Chi Ma, Cốc Nam, Na Hình, Hữu Nghị và cửa khẩu ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng.

Đối với mặt hàng trái cây, hoa quả tươi chủ yếu được làm thủ tục thông quan XNK qua cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Hải quan Lạng Sơn đã và đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan Kiểm dịch thực vật luôn đảm bảo về trình tự và tuân thủ các quy trình về kiểm tra, kiểm dịch, tạo thuận lợi tối đa cho DN XNK nông sản.

Tại cửa khẩu Tân Thanh, trung bình mỗi ngày có khoảng 300 phương tiện chở hàng hóa được thông quan, trong đó, chủ yếu là mặt hàng: mít, thanh long, sầu riêng...

Để được XK, những mặt hàng nông sản này phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng, truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, vệ sinh an toàn thực phẩm và các quy định khác. Do đó, dựa trên các quy định và chức năng nhiệm vụ, Hải quan Tân Thanh và cơ quan Kiểm dịch địa bàn cửa khẩu Tân Thanh đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ để đồng hành cùng DN, hạn chế trường hợp xe nông sản phải “quay đầu” về nội địa do không đảm bảo tiêu chí XK.

Công chức Hải quan Tân Thanh hướng dẫn DN đóng gói mặt hàng vải thiều XK. Ảnh: H.Nụ

Liên quan tới công tác kiểm dịch thực vật, lực lượng kiểm dịch tại cửa khẩu Tân Thanh đã tăng cường tần suất kiểm tra đối với tất cả các loại nông sản để kiểm soát chặt chẽ, triệt để hơn. Theo đó, nhằm nâng cao độ chính xác và khách quan, Trạm Kiểm dịch thực vật cửa khẩu Tân Thanh đã đưa vào sử dụng hệ thống máy soi cùng các thiết bị hỗ trợ phân tích, đánh giá chất lượng mẫu và hệ thống bảo quản mẫu phẩm… Do vậy, bất cứ lô hàng nào không đảm bảo tiêu chí về kiểm dịch, cơ quan Kiểm dịch thực vật Tân Thanh sẽ không cấp giấy chứng nhận để XK.

Ngoài ra, để tạo điều kiện, Trạm Kiểm dịch thực vật cửa khẩu Tân Thanh đã bố trí nhân lực, vật lực để duy trì làm việc ngoài giờ, tạo hiệu quả công việc, qua đó giảm bớt thời gian chờ thông quan hàng hóa của các DN. Đồng thời, tích cực tuyên truyền, thông báo đến cộng đồng DN XK hoa quả tươi qua cửa khẩu Tân Thanh luôn phải chấp hành tốt các quy định kiểm dịch trước khi XK.

Theo Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII, sau khi DN nộp hồ sơ đăng ký và được cơ quan Kiểm dịch tiếp nhận hồ sơ, việc kiểm tra mẫu vật thể sẽ được tiến hành. Căn cứ vào kết quả kiểm tra hồ sơ, cơ quan Kiểm dịch thực vật sẽ quyết định địa điểm kiểm dịch tại cửa khẩu.

Nếu vật thể đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật của nước NK, cơ quan Kiểm dịch sẽ cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật cho DN. Trường hợp phát hiện vật thể không đáp ứng yêu cầu thì cơ quan Kiểm dịch thực vật sẽ không cấp giấy chứng nhận và sẽ thông báo cho DN biết để có các biện pháp xử lý.

Việc kiểm tra đối với mặt hàng nông sản XK nói chung và hàng hoa quả tươi nói riêng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) Phùng Văn Ba cho hay, đơn vị đã đưa các loại hoa quả tươi XK vào danh sách hàng ưu tiên được thông quan ngay khi tới cửa khẩu. Theo đó, đối với mặt hàng trái cây, hoa quả tươi, cơ quan Hải quan không thực hiện kiểm hóa thực tế mà chỉ thực hiện kiểm tra hồ sơ kê khai sau thông quan.

Tuy nhiên, qua nắm bắt thông tin và trong giải quyết thủ tục XK, đã có một số DN XK phải đưa hàng trở lại nội địa vì không đảm bảo tiêu chí kiểm dịch và sai sót về mã vùng trồng.

Để giảm tối đa nguy cơ hàng hóa phải quay trở lại nội địa, Hải quan Tân Thanh và cơ quan Kiểm dịch thực vật Tân Thanh đã tăng cường trao đổi, phối hợp với nhau để đánh giá mức độ nhãn mác, vùng trồng, sâu bệnh… theo chuyên ngành, qua đó tránh rủi do, hạn chế tổn thất kinh tế trong lưu thông hàng hóa XK.

Còn theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Cục Hải quan Lạng Sơn) Phạm Thanh Cầm, mặt hàng hoa quả tươi thuộc diện ưu tiên theo luồng Xanh nên đơn vị đã sử dụng máy soi container để kiểm tra chi tiết loại hàng hóa trên.

Để tạo thuận lợi tối đa cho DN XK hàng hóa nói chung và mặt hàng trái cây hoa quả tươi nói riêng, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đã bố trí lực lượng làm việc thêm giờ, ngoài giờ để giải quyết thủ tục cho DN; duy trì tổ giải quyết vướng mắc thủ tục hàng ngày; tổ chức gặp mặt DN theo định kỳ để qua đó tiếp nhận những khó khăn và gỡ vướng cho DN.

Đồng thời, với DN XK mặt hàng trái cây, hoa quả tươi, Chi cục cũng tích cực tuyên truyền DN chấp hành nghiêm mã số vùng trồng, chấp hành tiêu chuẩn nhãn mác đóng gói, đảm bảo về chất lượng hàng hóa, tránh việc bị trả lại hàng.