Những kết quả ứng dụng công nghệ thông tin trong thời gian vừa qua là động lực để xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các mục tiêu cải cách hiện đại hóa hải quan và tạo thuận lợi thương mại, hướng tới xây dựng Chính phủ điện tử.

Đặc biệt, thông qua việc tham gia các tổ chức quốc tế, Hải quan Việt Nam đã chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ các quốc gia khác về công tác quản lý hải quan.

Bên cạnh đó, Hải quan Việt Nam đã và đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng các nước để cải thiện quy trình hải quan đối với hoạt động kiểm soát, ngăn chặn tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại.

Đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023, khẳng định sự tiên phong và trách nhiệm của Hải quan Việt Nam trong khuôn khổ WCO.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế, những cải cách thời gian qua của ngành Hải quan đã góp phần rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan cho DN, giảm thiểu giấy tờ và đơn giản hóa hồ sơ hải quan; giảm tiếp xúc giữa Hải quan và DN; tạo ra sự thuận lợi, minh bạch trong quản lý điều hành công việc của DN.

Giai đoạn hiện nay, ứng dụng công nghệ hiện đại, chuyển đổi số là một trong những nội dung ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam. Trong lĩnh vực hải quan, Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 cũng đề ra mục tiêu cơ bản hoàn thành Hải quan số đến năm 2025.

Mục tiêu tổng quát của chiến lược là xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm hải quan các nước phát triển trên thế giới, dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số, với Hải quan số, mô hình Hải quan thông minh. Từ đó, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, DN trong thực hiện thủ tục hải quan, quản lý hải quan...

Trong bối cảnh như vậy, theo đề nghị của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) và trên cơ sở phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Hải quan sẽ phối hợp với WCO đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm Công nghệ của WCO năm 2023, từ ngày 10-12/10/2023 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội, Việt Nam.

Đây là hội nghị quốc tế thường niên lớn nhất của WCO, với chủ đề của năm 2023 là “Đón đầu kỷ nguyên số: Ứng dụng công nghệ, Thúc đẩy đổi mới và Nuôi dưỡng thế hệ hải quan kế cận chuyên nghiệp”.

Việc Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức một hội nghị có tính chất toàn cầu về ứng dụng công nghệ mới nổi, mà trọng tâm là chuyển đổi số, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, máy học, internet vạn vật… mang tính thời sự và phù hợp với các ưu tiên của Việt Nam trong “ngoại giao công nghệ” nhằm học tập kinh nghiệm quốc tế, tranh thủ sự ủng hộ từ các tổ chức quốc tế.

Sự kiện cũng là dịp để Việt Nam thể hiện quyết tâm chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ hiện đại hướng tới Chính phủ điện tử, Chính phủ số. Với vai trò là thành viên tích cực tại tổ chức đa phương, việc Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức sự kiện sẽ khẳng định sự tiên phong và trách nhiệm của Hải quan Việt Nam trong khuôn khổ WCO.

Ngoài ra. thông qua các gian triển lãm và các phiên thảo luận, trao đổi kinh nghiệm tại hội nghị, cơ quan Hải quan các nước, các bộ, ban ngành của Việt Nam sẽ có cơ hội tìm hiểu, tiếp cận, cập nhật xu hướng phát triển trong lĩnh vực công nghệ, các giải pháp quản lý hải quan hỗ trợ bởi công nghệ một cách sinh động và trực tiếp.

Một mục tiêu quan trọng là xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm hải quan các nước phát triển trên thế giới. Ảnh: Q.Hùng

Theo đại diện Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Hải quan), hội nghị diễn ra tại Việt Nam cũng là dịp để hỗ trợ, tạo thuận lợi cho Hải quan Việt Nam trong việc tìm kiếm các giải pháp ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý đối với hàng hóa XNK, góp phần nâng cao năng lực và hiện đại hóa cơ quan Hải quan.

Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế Hoàng Đình Trung cho biết, tại hội nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn sẽ tham gia với tư cách khách mời tại Phiên toàn thể đầu tiên dưới hình thức tọa đàm về chủ đề “Chiến lược phía sau công nghệ: Ứng dụng công nghệ để giải quyết các thách thức toàn cầu”.

Tại phiên này, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn sẽ trao đổi về các vấn đề cụ thể như: vai trò của công nghệ trong chia sẻ kiến thức và làm cho nghề Hải quan trở nên thu hút đối với thế hệ trẻ; các yếu tố chính cần cân nhắc khi sử dụng công nghệ và những lĩnh vực còn tồn tại khoảng cách nhất định; quản trị dữ liệu trong hải quan và thương mại quốc tế và cách thức xây dựng mô hình hoạt động giúp thu thập và khai thác được dữ liệu từ toàn bộ hệ sinh thái thương mại với sự trợ giúp của công nghệ; các cách tiếp cận mang tính chiến lược khác nhau đối với việc đổi mới và ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực hải quan nhằm khai thác sức mạnh của công nghệ để ứng phó với các thách thức mới nổi của thương mại toàn cầu; và cách thức thúc đẩy về yếu tố con người để xử lý các vấn đề công nghệ, đảm bảo tính bền vững và quản trị tốt trong quá trình áp dụng công nghệ.

Bên cạnh đó, đại diện cho Hải quan Việt Nam sẽ tham gia làm diễn giả trình bày tại hội nghị về việc “Triển khai Cơ chế một cửa ASEAN”, tập trung vào các nội dung chính như: giới thiệu về Cơ chế một cửa ASEAN, quá trình phát triển, lợi ích của Cơ chế một cửa khu vực so với Cơ chế một cửa quốc gia; các lợi ích chính của các chức năng hiện tại của Cơ chế một cửa ASEAN; cách thức Cơ chế một cửa ASEAN giải quyết các vấn đề liên quan đến hài hòa hóa và tiêu chuẩn hóa dữ liệu và đảm bảo tuân thủ với các yêu cầu quốc gia khác nhau và các kế hoạch triển khai trong tương lai của Cơ chế một cửa ASEAN.

Ngoài ra, Hải quan Việt Nam cũng sẽ tham gia làm điều phối, dẫn dắt phiên thảo luận chuyên đề về “Hải quan Xanh vì tương lai bền vững: Các giải pháp đổi mới dành cho quản lý thương mại và quản lý biên giới”.

Trong đó đặt ra các vấn đề về kinh tế xanh như logistics xanh, sử dụng bao bì bền vững, chuỗi cung ứng tuần hoàn; các giải pháp để tăng cường hiệu quả kiểm soát về tuân thủ môi trường, ngăn chặn các lô hàng phế liệu và các giải pháp giảm lượng khí thải carbon trong hoạt động hải quan.