Nga tăng mạnh nhập hạt điều Việt Nam dù giảm ở nhiều thị trường
	Hải quan TPHCM chủ động ngăn chặn vi phạm trong xuất nhập khẩu hàng hóa
	Từ bất thường nhập khẩu hạt điều: Khởi tố nhiều vụ buôn lậu nguyên liệu nhập khẩu

Diễn biến lượng hạt điều nhập khẩu của cả nước và riêng thị trường Campuchia theo từng tháng trong 8 tháng đầu năm 2021, đơn vị "tấn". Biểu đồ: T.Bình.

Những tháng đầu năm, lượng hạt điều nguyên liệu nhập khẩu tăng bất thường, đặc biệt từ thị trường Campuchia. Điều này đã được lãnh đạo Tổng cục Hải quan kịp thời nắm bắt và chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ tập trung làm rõ các dấu hiệu bất thường (Tạp chí Hải quan đã thông tin). Đặc biệt, Cục Kiểm tra sau thông quan là đơn vị được lãnh đạo Tổng cục Hải quan giao vai trò chủ công trong thực hiện chuyên đề kiểm tra.

Xác định các hành vi gian lận trong nhập khẩu hạt điều sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp làm ăn chân chính trong nước, uy tín, thương hiệu của hàng hóa Việt Nam và gây thất thu ngân sách, đồng thời thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục Hải quan, Cục Kiểm tra sau thông quan đã tập trung nguồn lực, quyết liệt triển khai chuyên đề kiểm tra để làm rõ những nghi vấn, những dấu hiệu bất thường về hoạt động xuất nhập khẩu hạt điều.

Theo Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan Nguyễn Tiến Lộc, trước tính chất cấp bách, sự ảnh hưởng lớn từ sự việc, đơn vị xác định chuyên đề kiểm tra sau thông quan hạt điều là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong quý 3 và tập trung nguồn lực trong công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện.

Ngay sau khi có chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục Hải quan, Cục Kiểm tra sau thông quan đã ban hành 20 quyết định kiểm tra theo dấu hiệu vi phạm tại tỉnh Bình Phước- “thủ phủ” về trồng, nhập khẩu, chế biến, xuất khẩu điều của Việt Nam. Quá trình đơn vị tiến hành kiểm tra, một số tỉnh, thành phía Nam, trong đó có tỉnh Bình Phước, bắt đầu thực hiện chủ trương giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 tại một số địa phương và sau đó là toàn bộ tỉnh, thành. Điều này ảnh hưởng đến công tác thu thập thông tin, xác minh, làm việc với doanh nghiệp trong quá trình kiểm tra sau thông quan. Dù vậy, với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm khắc phục khó khăn, Cục Kiểm tra sau thông quan đã khẩn trương tranh thủ thời gian để thực hiện được 18/20 cuộc kiểm tra tại địa bàn chưa thực hiện giãn cách xã hội. 2 cuộc kiểm tra chưa thực hiện được do giám đốc doanh nghiệp đang thực hiện giãn cách xã hội tại TPHCM, không có mặt ở Bình Phước tại thời điểm kiểm tra.

Sau khi đơn vị kiểm tra sau thông quan thực tế tại doanh nghiệp, việc giãn cách xã hội tiếp tục được thực hiện diện rộng ở nhiều địa phương trên phạm vi cả nước. Trước tình hình này, Cục Kiểm tra sau thông quan vừa nghiêm túc thực hiện các quy định phòng, chống dịch vừa chủ động tập trung phân tích, đánh giá, xử lý các thông tin liên quan đến chuyên đề kiểm tra sau thông quan mặt hàng hạt điều. Đây là nỗ lực lớn trong bối cảnh nhiều cán bộ công chức phải làm việc từ xa.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Cục Kiểm tra sau thông quan và nỗ lực của đội ngũ cán bộ công chức, đến đầu tháng 9/2021, bước đầu Cục Kiểm tra sau thông quan đã có kết luận kiểm tra đối với 18 vụ việc. Qua đó phát hiện nhiều dấu hiệu vi phạm của doanh nghiệp.

Đó là, 2 doanh nghiệp có hành vi gian lận về xuất xứ hạt điều thuần túy Việt Nam.Theo yêu cầu quy tắc xuất xứ thuần túy đối với điều nhân xuất khẩu của Việt Nam (mã HS 08xx), tức là 100% nguồn điều thô nguyên liệu có xuất xứ từ thị trường trong nước. Tuy nhiên, khi kiểm tra, cơ quan Hải quan phát hiện doanh nghiệp cung cấp hồ sơ giấy tờ cho cơ quan chức năng cấp C/O không đúng với thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Cơ quan Hải quan sẽ xem xét xử lý 2 công ty về hành vi vi phạm xuất xứ đối với hàng hóa xuất khẩu.

4 doanh nghiệp thuộc loại hình sản xuất xuất khẩu có nghi vấn bán tiêu thụ nội địa. Tuy nhiên, khi cơ quan Hải quan tiến hành kiểm tra, doanh nghiệp không có trụ sở, không còn hoạt động sản xuất tại địa điểm đăng ký kinh doanh. Do không có điều kiện kiểm tra, xác minh làm rõ nghi vấn nên Cục Kiểm tra sau thông quan đã chuyển thông tin về 4 doanh nghiệp này (theo nguồn tin tố giác tội phạm) đến Công an tỉnh Bình Phước để tiếp tục làm rõ dấu hiệu vi phạm bán tiêu thụ nội địa.

Đáng chú ý, Cục Kiểm tra sau thông quan đang trao đổi với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xem xét các dấu hiệu vi phạm để tiến hành khởi tố đối với 1 doanh nghiệp.

Ngoài ra, Cục Kiểm tra sau thông quan đã báo cáo lãnh đạo Tổng cục Hải quan giao một số cục hải quan địa phương tiến hành kiểm tra sau thông quan đối với 34 doanh nghiệp. Đồng thời, chuyển danh sách 280 doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro để các các cục hải quan địa phương nghiên cứu, xây dựng kế hoạch kiểm tra theo quy định.

Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan Nguyễn Tiến Lộc nhấn mạnh, sau khi dịch bệnh được kiểm soát, dự kiến Cục tiếp tục đẩy mạnh chuyên đề kiểm tra sau thông quan đối với hạt điều tại tỉnh Bình Phước và một số “thủ phủ” hạt điều khác.