Thủ tướng: Để một doanh nghiệp chính đáng biến mất cũng là thất bại của Chính phủ
	TPHCM cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp xây dựng thương hiệu
	Chủ tịch VCCI: Hệ thống pháp luật vừa thông thoáng, vừa lủng củng
	Hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị ngành tre

Ông Tô Hoài Nam.

Năm 2019 là năm thứ hai Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa có hiệu lực, ông đánh giá như thế nào về tác động của Luật này với hoạt động hỗ trợ các DN Việt Nam năm qua?

Có thể nói, trong năm 2019, việc hoàn thiện thể chế các văn bản dưới luật tương đối toàn vẹn. Có đầy đủ các hướng dẫn, quy định, điều khoản rất cụ thể, giúp các cơ quan, bộ, ngành “chiếu” theo cơ cấu, nhiệm vụ để thực hiện, từ đó hỗ trợ nhiều nhất tới DN. Những điều này đã giúp các DN nhỏ và vừa, thậm chí là DN siêu nhỏ có thể tìm kiếm được sự hỗ trợ khi cần thiết, đưa các hoạt động hỗ trợ được xứng tầm với việc ban hành bộ luật riêng về hỗ trợ DN.

Tuy nhiên, điều còn chưa hoàn thành là vẫn thiếu quá nhiều chương trình, dự án cụ thể để thực hiện đạo luật này, nhiều chính sách chưa mang lại sự chuyển biến theo hướng tích cực. Nguyên nhân là các chương trình, dự án ở địa phương, cơ sở còn thiếu nguồn lực để hoạt động, nhất là nguồn kinh phí. Hơn nữa, các cơ quan quản lý vẫn chưa khắc phục được tình trạng bị phân tán, như ngành công thương chỉ hỗ trợ ngành công thương, ngành nông nghiệp chỉ hỗ trợ ngành nông nghiệp… thiếu sự kết nối, phối hợp nên nguồn lực vừa ít mà còn bị phân tán, khó tạo được sự hiệu quả, hiệu ứng tốt cho DN.

Ngoài những hoạt động hỗ trợ theo Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa cũng như các văn bản dưới luật liên quan, theo ông, DN còn nhận được những động lực khác từ đâu?

Đối với DN, hành động, quá trình triển khai hoạt động hỗ trợ đến được DN mới là thiết thực, thực chất. Ngoài Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa như đã nêu trên, các DN đang được hưởng lợi rất nhiều từ các nghị quyết, quyết định, văn bản chỉ đạo của Đảng và Chính phủ, tiêu biểu nhất là Nghị quyết số 10-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN của Trung ương Đảng. Điều này đã tạo ra những khung pháp lý rất rộng, tạo thành yếu tố cộng hưởng mạnh cho niềm tin và sức bật của DN tư nhân.

Theo một khảo sát mới nhất của Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam về mức độ hài lòng của DN về sự hỗ trợ, tạo động lực cho DN phát triển, cộng đồng DN đều đánh giá cao những nỗ lực của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, nhất là về công tác ứng dụng công nghệ, chuyển đổi hình thức làm việc, đơn giản hóa giấy tờ, giúp các DN tiết kiệm thời gian và chi phí rất lớn. Đơn cử như về ngành Hải quan, khảo sát của Hiệp hội cho thấy, có tới 37,5% DN cho rằng ngành Hải quan có những chuyển biến rất tốt và tốt để hỗ trợ DN, 55,2% hài lòng với những chuyển biến này, chỉ 7,3% DN cho rằng chưa có chuyển biến.

n Bước sang năm 2020, các DN mong muốn có được sự hỗ trợ về những vấn đề như thế nào, thưa ông?

- Trong các nguồn lực mà DN Việt Nam luôn thiếu và yếu thì tài chính luôn là vấn đề quan trong nhất. Vì thế, công tác hỗ trợ cần theo hướng đa dạng nguồn tài chính, thành lập các quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ DN. Hơn nữa, trong bối cảnh hiện nay, các DN không chỉ cần kinh doanh được thuận lợi mà còn phải có những hoạt động về trách nhiệm xã hội. Một DN nếu nộp thuế đủ, kinh doanh tốt nhưng thiếu trách nhiệm với môi trường đều có thể lụi bại ngay. Vì thế, các cơ quan quản lý cần tạo điều kiện cho các DN tiếp cận dễ hơn với mặt bằng để tổ chức sản xuất, từ đó giúp DN có thể tuân thủ về môi trường. Ngoài ra, các DN vẫn mong muốn được tôn trọng quyền sở hữu tài sản của họ, được coi những sáng kiến, đổi mới sáng tạo, quyền sở hữu trí tuệ là một loại tài sản có thể thế chấp, làm tài sản đảm bảo trong hợp đồng tín dụng…

Có thể thấy, việc hỗ trợ DN còn rất nhiều việc để làm, xin ông cho biết, công tác này cần được thực hiện theo hướng nào để hiệu quả hơn trong thời gian tới?

Dựa vào những chính sách đã có, theo tôi, chúng ta gần như không phải bổ sung thêm nữa, điều quan trọng để đột phá là phải tăng cường hành động, bởi hoạt động kinh doanh của DN luôn cần những chỉ đạo, hướng dẫn rất cụ thể. Đối với cơ quan Trung ương, cần thành lập một tổ chức hoặc hội đồng để làm đầu mối với tính chất tham mưu trực tiếp cho Chính phủ về chính sách hỗ trợ DN nhỏ và vừa. Hơn nữa, cơ quan này sẽ giúp các hoạt động hỗ trợ không bị tản mát, được liên thông với nhau. Tổ chức hoặc hội đồng này phải cần một người đứng đầu là thành viên lãnh đạo Chính phủ để có những chỉ đạo thông suốt giữa các bộ, ngành.

Đặc biệt, đã nói đến hỗ trợ thì phải có nguồn lực hỗ trợ, nếu không có thì không hành động được, chỉ có thể là hỗ trợ trên giấy mà thôi. Do vậy, các đơn vị phải tính toán nguồn lực nhất định, phải đưa vào những chương trình hỗ trợ thiết thực, đúng với nhu cầu DN đang cần. Nguồn lực mỏng mà hỗ trợ điều DN không cần thì lãng phí. Ví dụ như DN nhỏ và vừa có trào lưu chuyển đổi số, nhưng nhiều DN không hình dung ra được phải làm như thế do hạn chế về kiến thức. Lúc này, hoạt động hỗ trợ phải làm là trang bị về kiến thức, đào tạo cho các DN. Thực hiện những điều này rất cần sự tham gia của các hiệp hội ngành nghề, vì cơ quan này luôn theo sát và hiểu rõ nhu cầu của hội viên.

Bên cạnh đó, công tác hỗ trợ phải có trọng điểm nhưng cũng phải đa dạng, có cơ chế phù hợp với từng ngành nghề, từng địa bàn. Ngoài ra, tác phong làm việc, năng lực và tâm lý của cán bộ, công chức, người làm công tác hỗ trợ cũng phải có sự thay đổi và chuyển biến. Công tác quản lý nên chọn người giỏi, hiểu rõ công việc, kiến thức chuyên môn, có kinh nghiệm tiếp cận DN.

Xin cảm ơn ông!