Nhìn lại 10 năm phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ
	Kho bạc Nhà nước hoàn thành 76,7% kế hoạch phát hành trái phiếu chính phủ năm 2019
	Tháng 11, lãi suất trúng thầu trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm giảm mạnh

Công tác huy động vốn năm 2019 đã đạt kết quả khả quan. Ảnh TL.

Huy động đủ nhu cầu vốn cho ngân sách nhà nước

Theo KBNN, năm qua, tăng trưởng kinh tế ổn định, thu ngân sách nhà nước đạt tốt, dự kiến vượt dự toán, trong khi tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản trong những tháng đầu năm chưa đẩy mạnh, do đó tồn ngân quỹ nhà nước trong thời gian qua ở mức tương đối cao. Bên cạnh đó, nhu cầu vay của ngân sách trung ương (để bù đắp bội chi, trả nợ gốc) trong những năm tới rất lớn, làm tăng áp lực trả nợ cho ngân sách nhà nước và rủi ro đảo nợ.

Từ tình hình trên, KBNN đã chủ động tham mưu với Bộ Tài chính các giải pháp nhằm đảm bảo hài hòa các mục tiêu huy động đủ nhu cầu vốn cho ngân sách nhà nước, tiết kiệm chi phí vay cho ngân sách nhà nước, tái cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ để hài hòa nghĩa vụ trả nợ, đồng thời kéo dài kỳ hạn danh mục nợ.

KBNN đã chủ động điều hành khối lượng trái phiếu chính phủ phát hành phù hợp với điều kiện thị trường, chủ yếu đáp ứng nhu cầu trả nợ gốc vay của Chính phủ, phù hợp tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản và đảm bảo duy trì liên tục của thị trường trái phiếu chính phủ. Đồng thời, KBNN thực hiện đa dạng kỳ hạn trái phiếu chính phủ, tập trung phát hành trái phiếu chính phủ có kỳ hạn từ 5 năm trở lên, đẩy mạnh khối lượng phát hành kỳ hạn dài (từ 10 năm trở lên) để cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ; điều hành lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ linh hoạt, hợp lý, bám sát thị trường, tranh thủ điều kiện thị trường thuận lợi để phát hành trái phiếu kỳ hạn dài với lãi suất thấp.

Bên cạnh đó, KBNN đã phối hợp với Bảo hiểm Xã hội và các đơn vị liên quan thực hiện phát hành riêng lẻ trái phiếu chính phủ cho Bảo hiểm Xã hội. Ngoài ra, sử dụng nguồn ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi để tạm ứng cho ngân sách trung ương giảm nhiệm vụ phát hành trái phiếu chính phủ, tiết kiệm chi phí lãi vay cho ngân sách trung ương.

Thông qua việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên, công tác huy động vốn năm 2019 đã đạt kết quả khả quan, đáp ứng nhu cầu vốn cho ngân sách nhà nước và góp phần gắn kết quản lý ngân quỹ với công tác huy động vốn.

Theo báo cáo từ KBNN, kỳ hạn phát hành trái phiếu chính phủ bình quân năm 2019 là 13,58 năm (tăng 0,89 năm so với cuối năm 2018 là 12,69 năm); kỳ hạn còn lại bình quân danh mục trái phiếu chính phủ là 7,33 năm (tăng 0,50 năm so với cuối năm 2018 là 6,83 năm). Lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ bình quân năm 2019 là 4,68%/năm (tương đương lãi suất phát hành bình quân cuối năm 2018).

Về cơ cấu nhà đầu tư trái phiếu, tỷ lệ nắm giữ trái phiếu chính phủ của bảo hiểm xã hội, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư và công ty tài chính đến hết tháng 11/2019 đạt mức 55,2% (tăng so với mức 52% của năm 2018), cao hơn mục tiêu đề ra là 50% đến năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1191/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lộ trình phát triển thị trường trái phiếu giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến năm 2023.

Đặc biệt, gắn kết hiệu quả công tác quản lý ngân quỹ và phát hành trái phiếu chính phủ, năm 2018, Bộ Tài chính đã phê duyệt cho phép sử dụng 45.500 tỷ đồng ngân quỹ nhà nước để tạm ứng cho ngân sách trung ương đã góp phần tiết kiệm khoảng 1.600 tỷ đồng chi phí lãi vay của ngân sách nhà nước. Đến năm 2019, Bộ Tài chính đã phê duyệt chủ trương cho phép tiếp tục tạm ứng 56.800 tỷ đồng ngân quỹ nhà nước.

Triển khai các sản phẩm trái phiếu mới

Theo KBNN, năm 2020, toàn hệ thống KBNN tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ sở pháp lý nhằm tạo khuôn khổ vững chắc cho hoạt động quản lý ngân quỹ nhà nước theo hướng an toàn, hiệu quả hơn và hướng tới các thông lệ tốt của quốc tế.

Trong năm 2020, hoạt động phát hành trái phiếu chính phủ tiếp tục đóng vai trò là kênh huy động vốn chủ đạo của Chính phủ. Nhiệm vụ huy động vốn bên cạnh việc đáp ứng nhu cầu vốn cân đối ngân quỹ nhà nước còn thực hiện các mục tiêu thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn trong nước; tái cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ theo hướng an toàn, bền vững.

Nhằm đáp ứng các mục tiêu nêu trên, KBNN sẽ tập trung phát hành trái phiếu chính phủ theo phương thức đấu thầu qua Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội để hoàn thành chỉ tiêu huy động vốn Bộ Tài chính giao, đảm bảo tuân thủ quy định giới hạn về kỳ hạn theo Nghị quyết của Quốc hội và các chỉ tiêu về cải cách ngân sách nhà nước và nợ công theo hướng đảm bảo an toàn bền vững nền tài chính quốc gia.

KBNN cũng sẽ tiếp tục tái cơ cấu danh mục nợ trái phiếu chính phủ thông qua nghiệp vụ hoán đổi và mua lại trái phiếu chính phủ đáo hạn trong năm 2020, 2021 và các năm tiếp theo để hài hòa nghĩa vụ trả nợ, hạn chế rủi ro thanh khoản cho ngân sách nhà nước, góp phần kéo dài kỳ hạn danh mục nợ trái phiếu chính phủ.

Bên cạnh đó, việc điều hành dòng tiền trả nợ sẽ đảm bảo hài hòa thông qua phát hành trái phiếu chính phủ có kỳ trả lãi dài hoặc ngắn hơn kỳ trả lãi chuẩn, nhằm giãn đỉnh nợ cao tại một số thời điểm trong tương lai, đảm bảo an ninh tài chính ngân sách.

Đồng thời, KBNN sẽ phối hợp nghiên cứu, triển khai các sản phẩm trái phiếu mới, nghiệp vụ mới; thí điểm phát hành các mã trái phiếu chuẩn; thực hiện phát hành trái phiếu hỗ trợ thanh khoản cho nhà tạo lập thị trường...

Đặc biệt sẽ thực hiện quản lý ngân quỹ gắn kết với quản lý nợ thông qua sử dụng nguồn ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi cho ngân sách trung ương vay, theo đó, hỗ trợ nhiệm vụ huy động vốn, giảm chi phí trả nợ của ngân sách trung ương.