Biểu đồ: T.Bình.

Tăng hơn 2 tỷ USD

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan công bố hôm nay (11/1/2024), nửa cuối tháng 12/2023 (16 - 31/12/2023), xuất khẩu rau quả đạt 218,5 triệu USD, qua đó nâng kim ngạch cả năm lên con số 5,6 tỷ USD.

5,6 tỷ USD cũng là kỷ lục về kim ngạch xuất khẩu rau quả từ trước đến nay và tăng tới 66,67% so với cùng kỳ năm ngoái (tương đương kim ngạch tăng thêm 2,24 tỷ USD).

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Hải quan, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT) cho biết, trong lịch sử ngành rau quả, chưa năm nào có kim ngạch xuất khẩu đạt 5 tỷ USD.

“Năm đạt kim ngạch cao nhất là 2019 cũng chỉ hơn 3,7 tỷ USD. Sau đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên kim ngạch các năm sau giảm và năm 2022 chỉ đạt gần 3,4 tỷ USD. Năm nay, lúc đầu Hiệp hội cũng chỉ dự báo kim ngạch cả năm khoảng 4 tỷ USD. Nhưng kết quả cả năm về đích 5,6 tỷ USD, về đích sớm 2 năm về mục tiêu kim ngạch xuất khẩu (trước đó, mục tiêu xuất khẩu rau quả 5 tỷ USD vào năm 2025-PV)”, ông Đặng Phúc Nguyên nói.

Về nguyên nhân đạt kim ngạch xuất khẩu ấn tượng nêu trên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, có nhiều yếu tố quan trọng. Đó là, trình độ sản xuất, trồng trọt, chế biến của người dân, doanh nghiệp được nâng cao; người dân, doanh nghiệp tăng cường áp dụng công nghệ cao vào trồng trọt, chế biến, tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn Vietgap…

Nguyên nhân quan trọng khác là Việt Nam tham gia hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới thông qua việc ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương. Cùng với đó là các cơ quan chức năng đẩy mạnh xúc tiến, mở rộng thị trường, thúc đẩy các giải pháp tạo thuận lợi thương mại…

Về cơ cấu sản phẩm, tăng trưởng ấn tượng nhất là mặt hàng sầu riêng với kim ngạch năm 2023 đạt hơn 2 tỷ USD, gấp hơn 10 lần so với bình quân các năm trước.

Ngoài ra, còn có sự đóng góp của các mặt hàng quan trọng khác như: thanh long, mít, chuối, chanh leo, xoài…

Kỳ vọng mục tiêu 6 tỷ USD năm 2024

Về triển vọng xuất khẩu rau quả trong năm 2024, ông Đặng Phúc Nguyên phân tích, dù dự báo tình hình kinh tế thế giới và trong nước còn đối mặt nhiều khó khăn, nhưng ngành hàng rau quả lại có nhiều dư địa để hướng tới kim ngạch xuất khẩu hơn 6 tỷ USD.

Cơ sở để tạo niềm tin đó là, mặt hàng chủ lực sầu riêng được dự báo sẽ có sản lượng cao hơn năm nay. “Năm 2024 sẽ có thêm nhiều diện tích trồng sầu riêng đến kỳ thu hoạch, đồng thời nhu cầu tiêu thụ ở thị trường lớn nhất là Trung Quốc vẫn rất lớn”, ông Đặng Phúc Nguyên chia sẻ.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đang đàm phán với phía Trung Quốc để có thêm mặt hàng được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này.

Cùng với thị trường xuất khẩu lớn nhất là Trung Quốc, Việt Nam cũng tiếp tục thúc đẩy việc mở rộng xuất khẩu rau quả sang nhiều thị trường quan trọng như Hoa Kỳ, EU, Australia, Hàn Quốc, các nước thuộc Trung Đông…

Một yếu tố quan trọng khác là cơ sở hạ tầng, hệ thống logistics… cũng đang được phát triển mạnh ở Việt Nam sẽ tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa nói chung, trong đó có xuất khẩu hàng nông sản.

Điều quan trọng nữa là nhu cầu của người tiêu dùng thế giới đang chuyển sang sử dụng các món ăn có nguồn gốc thực vật, đây cũng là điều kiện thuận lợi cho ngành rau quả trong năm 2024 và những năm tới.