Toàn cảnh phiên thảo luận 9 của Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 tại Hà Nội, Việt Nam. Ảnh: Hoàng Loan

Tại phiên thảo luận 9 của Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) vừa được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội, các diễn giả tham gia sẽ thảo luận về chủ đề “Mở rộng quy mô để đạt được hiệu quả trong tạo thuận lợi thương mại, an toàn và an ninh”.

Phiên thảo luận là diễn đàn cho các công ty khởi nghiệp, các nhóm tư vấn và các viện nghiên cứu chia sẻ các giải pháp dành cho cơ quan Hải quan hoặc chuỗi cung ứng nói chung, từ đó truyền cảm hứng và động lực cho thế hệ các DN sáng tạo công nghệ tiếp theo phát triển các giải pháp mới nhằm ứng phó với các thách thức mà cơ quan Hải quan và thương mại toàn cầu đang phải đối mặt.

Phiên thảo luận tập trung vào các giải pháp đang trong giai đoạn thử nghiệm ý tưởng hoặc được thực hiện ở một quốc gia, nhưng có khả năng thành công ở các cơ quan Hải quan hoặc quốc gia khác.

Tham gia phiên thảo luận, các diễn giả đến từ các doanh nghiệp về công nghệ, an ninh bảo mật mạng đã chia sẻ nhiều thông tin bổ ích liên quan đến các thách thức mà ngành Hải quan đang đối mặt hiện nay và giải pháp ứng dụng công nghệ để giải quyết các thách thức đó.

Hai nhiệm vụ chính của ngành Hải quan đó là kiểm soát hải quan và tạo thuận lợi. Theo đó, khi ngành Hải quan thực hiện các chính sách tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy lưu thông hàng hóa, chương trình doanh nghiệp ưu tiên, quy định kiểm định động thực vật hay quy chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm thì đi kèm với các chính sách đó sẽ tiềm ẩn những rủi ro về buôn lậu, vận chuyển trái phép, quản lý rủi ro, thu thuế...

Ngoài ra, trong bối cảnh phát triển kinh tế ngày nay, sự phát triển của thương mại điện tử ngày càng ra tăng, kéo theo sự phát triển của thương mại kĩ thuật số, các chương trình kết nối một cửa quốc gia, một cửa ASEAN, thương mại điện tử xuyên biên giới, chuỗi cung ứng số, kết nối toàn cầu cũng đặt ra các yêu cầu về tư duy lãnh đạo, cơ chế chính sách, các vấn đề liên quan đến kĩ thuật, quản trị kinh doanh, an ninh bảo mật hay vấn đề về nguồn nhân lực có kĩ năng về kĩ thuật số.

Giải quyết được các thách thức nêu trên thì chuyển đổi số là điều tất yếu. Để chuyển đổi số thành công chúng ta thường nhắc tới 3 yếu tố đó là: hệ thống quản trị, con người và hệ thống công nghệ thông tin. Tại phiên thảo luận này diễn giả đã nêu ra yếu tố quan trọng thường bị bỏ qua trong các dự án về chuyển đổi số đó là Kiến trúc tổ chức (Enterprise Architecture). Kiến trúc tổ chức được xem là một giải pháp chính là kim chỉ nam cho việc tổ chức, thực thi và đánh giá hiệu quả vận hành các mục tiêu chiến lược của tổ chức, doanh nghiệp. Một cách tổng quát nhất, kiến trúc tổ chức là sự kết hợp của kiến trúc CNTT và kiến trúc nghiệp vụ. Kiến trúc tổ chức nâng cao hiệu quả, tính linh hoạt và đổi mới đồng thời giảm thiểu rủi ro và đảm bảo tính bền vững lâu dài.

Ngoài ra, trong phiên thảo luận diễn giả đề cấp đến vấn đề an ninh mạng. Ngày nay, khi thương mại xuyên biên giới ngày càng gia tăng thì các vụ tấn công mạng đã và đang xảy ra rất nghiêm trọng trên quy mô toàn cầu. Các cuộc tấn công mạng xảy ra ở tất cả các lĩnh vực từ khu vực nhân, cơ quan quản lý, Hải quan. Các hoạt động tội phạm mạng ngày càng trở nên phức tạp khi công nghệ phát triển. Sự thành công của tội phạm mạng là do lỗ hổng trong hệ thống. Bất kì hệ thống nào cũng có thể có những rủi ro về mặt thông tin bao gồm rủi ro thông tin xảy ra bên trong phía DN như nội bộ công ty, nhân viên làm rò rỉ thông tin... và rủi ro thông tin từ bên ngoài, đây là các hình thức tấn công chính của các tội phạm ngày nay như hacking, phần mềm độc hại (malware), tấn công phi kỹ thuật (phishing social engineering), tấn công vào chuỗi cung ứng.

Để giải quyết được các rủi ro thông tin nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công mạng thì chúng ta cần phải coi bảo mật là một văn hóa xuyên suốt trong quá phát triển, vận hành một phần mềm, công nghệ liên quan và công nghệ vẫn là cốt lõi trong quá trình vận hành bảo mật.

WCO và Nhóm Tư vấn Khu vực tư nhân tổ chức hội nghị đối thoại thúc đẩy tạo thuận lợi thương mại

Theo đó, Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) là cơ hội để DN chia sẻ những kinh nghiệm, kiến thức, giải pháp về công nghệ cũng như hiểu rõ được yêu cầu của ngành Hải quan đối với công nghệ để từ đó xây dựng, phát triển các giải pháp công nghệ phù hợp, đáp ứng được yêu cầu của ngành Hải quan.