Ngành Thuế nỗ lực giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT, góp phần tháo gỡ kịp thời khó khăn cho DN. Ảnh: H.Anh

Ban hành 16.851 quyết định hoàn thuế

Trong thời gian qua, tình hình chính trị, kinh tế xã hội của thế giới diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng sâu rộng đến tình hình sản xuất, kinh doanh của các DN trong nước. Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính đã kịp thời có các chỉ đạo quyết liệt đẩy mạnh công tác giải quyết hoàn thuế GTGT, đảm bảo đúng quy định pháp luật, nhưng phải kiểm soát chặt chẽ phòng, chống gian lận hoàn thuế gây thất thoát NSNN.

Theo số liệu từ Vụ Kê khai và kế toán thuế (Tổng cục Thuế), với sự quyết liệt, khẩn trương của cơ quan Thuế các cấp, công tác quản lý hoàn thuế GTGT đã có chuyển biến tích cực. Tính đến hết tháng 11/2023, cơ quan Thuế đã ban hành 16.851 quyết định tương ứng số thuế đã hoàn 128.488 tỷ đồng, bằng 80,3% số ước thực hiện đã báo cáo Chính phủ báo cáo Quốc hội (160.000 tỷ đồng).

Theo bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và kế toán thuế, trong thời gian qua, Tổng cục Thuế đã thực hiện nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác giải quyết hoàn thuế GTGT. Cụ thể, trong năm 2023, Tổng cục Thuế đã ban hành quy trình hoàn thuế mới; ban hành bộ tiêu chí áp dụng quản lý rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế và lựa chọn DN có dấu hiệu rủi ro để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế GTGT; khẩn trương nâng cấp, hoàn thiện các ứng dụng công nghệ thông tin đảm bảo tự động hóa trong khâu phân loại hồ sơ hoàn thuế, điện tử hóa các bước giải quyết hồ sơ hoàn thuế từ đó đẩy nhanh công tác giải quyết hồ sơ hoàn thuế cũng như kiểm soát chặt chẽ, ngăn ngừa rủi ro trong công tác quản lý hoàn thuế GTGT. Cùng với đó, Tổng cục Thuế cũng ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cơ quan Thuế các cấp đẩy mạnh công tác hoàn thuế GTGT, tránh tình trạng chậm muộn hoàn thuế; đảm bảo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế để kiểm soát chặt chẽ, phát hiện kịp thời các hành vi gian lận, trục lợi NSNN. Trong năm 2023, thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý hoàn thuế, Tổng cục Thuế cũng đã thành lập nhiều đoàn công tác để nắm bắt vướng mắc trong chính sách thuế GTGT, chính sách quản lý thuế từ cơ quan Thuế các cấp, các hiệp hội DN để có các giải pháp chỉ đạo phù hợp với tình hình thực tiễn; tổng hợp vướng mắc để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung, sửa đổi các chính sách thuế GTGT, quản lý thuế cũng như các pháp luật có liên quan.

Giải quyết triệt để các vướng mắc

Bên cạnh kết quả tích cực, thực tế công tác hoàn thuế cũng gặp nhiều khó khăn khiến thời gian hoàn thuế kéo dài. Theo phản ánh của cục thuế các địa phương, cơ quan Thuế chưa có chức năng điều tra chống gian lận thuế nên việc thu thập thông tin tài liệu để làm rõ bản chất giao dịch giữa các DN gặp nhiều khó khăn, dẫn đến rủi ro trong giải quyết hoàn thuế. Bên cạnh đó, việc xác minh hóa đơn và chờ kết quả xác minh từ các đơn vị khác gửi về còn rất chậm, dẫn đến làm chậm quá trình hoàn thuế. Đơn cử, theo quy định thì thời hạn để giải quyết hồ sơ kiểm tra trước, hoàn thuế sau là 40 ngày kể từ ngày nhận được đủ hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế. Tuy nhiên, đối với các hồ sơ kiểm tra trước hoàn, để có căn cứ xác định số thuế, cơ quan Thuế phải thực hiện công tác xác minh hóa đơn, nguồn gốc của hàng hóa mua vào đến khâu cuối cùng. Vướng mắc xảy ra trong quá trình xác minh đầu vào là tại thời điểm hoàn thuế, công ty đề nghị hoàn thuế cung cấp đầy đủ hồ sơ, sổ sách, chứng từ chứng minh việc mua bán hợp pháp, các DN cung cấp hàng hóa F1, F2, F3… và cũng ở trạng thái người nộp thuế hoạt động, tuy nhiên, tại thời điểm thanh kiểm tra, xác minh, thì DN đầu vào không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh.

Cũng theo phản ánh, trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế có phát sinh nhiều vướng mắc về chính sách, phải xin ý kiến ở nhiều đơn vị có liên quan. Điều này dẫn tới việc không đảm bảo được thời gian hoàn thuế theo yêu cầu; một số hồ sơ hoàn thuế phải dừng hoàn trong trường hợp qua công tác thanh tra, kiểm tra, cơ quan Thuế phát hiện người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật và đã chuyển hồ sơ cho cơ quan Công an điều tra hoặc bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu giữ sổ sách kế toán, hóa đơn chứng từ liên quan đến số thuế đề nghị hoàn.

Để tiếp tục giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT trong tháng cuối năm 2023, góp phần tháo gỡ kịp thời khó khăn cho DN, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn đề nghị các đơn vị chức năng của Tổng cục tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cục thuế giải quyết triệt để các vướng mắc trong công tác quản lý hoàn thuế GTGT. Đồng thời, tận dụng tối đa các ứng dụng CNTT về hoàn thuế để tiếp nhận hồ sơ tự động, tạo sự thống nhất trong công tác lựa chọn người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro để phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế.

Lãnh đạo Tổng cục Thuế yêu cầu cục trưởng cục thuế các tỉnh, thành phố khẩn trương thực hiện, kịp thời báo cáo Tổng cục Thuế các hồ sơ hoàn thuế GTGT đang vướng mắc trước ngày 15/12/2023, trong đó lưu ý các hồ sơ hoàn thuế GTGT kiểm tra trước hoàn có thời gian giải quyết đã quá 40 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế của người nộp thuế. Đồng thời, các cục thuế tăng cường trao đổi, tuyên truyền đến hiệp hội DN, người nộp thuế chính sách pháp luật hoàn thuế GTGT, hóa đơn điện tử để nâng cao tính tuân thủ của người nộp thuế trong việc khai, hoàn thuế GTGT.