Năm 2019, toàn ngành Thuế đã thực hiện 96.343 cuộc thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế. Ảnh TL.

Truy thu thuế nhiều "ông lớn"

Theo thống kê của Tổng cục Thuế, toàn ngành Thuế đã thực hiện 96.343 cuộc thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế và kiểm tra được 517.554 hồ sơ tại trụ sở cơ quan thuế. Tổng số tiền kiến nghị, xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 64.525 tỷ đồng, trong đó, số tiền thuế tăng thu là 18.875 tỷ đồng; giảm khấu trừ thuế giá trị gia tăng là 2.701 tỷ đồng; giảm lỗ là 42.948 tỷ đồng; số tiền thuế nộp vào ngân sách đạt 73% số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra.

Đáng chú ý, thời gian gần đây, trong công tác thanh tra chống chuyển giá, Tổng cục Thuế đã ra quyết định truy thu thuế với nhiều “ông lớn” có vốn đầu tư nước ngoài hay doanh nghiệp lớn tại Việt Nam với mức phạt thuế khủng.

Cụ thể như mới đây, Tổng cục Thuế ban hành quyết định xử phạt hành chính về thuế hơn 821 tỷ đồng đối với Công ty Coca Cola Việt Nam, trong đó, số tiền thuế truy thu với doanh nghiệp này là hơn 471 tỷ đồng bao gồm: 359 tỷ đồng thuế thu nhập doanh nghiệp, 60 tỷ đồng thuế giá trị gia tăng, và gần 52 tỷ đồng thuế nộp thay nhà thầu nước ngoài. Coca-Cola Việt Nam cũng bị phạt số tiền lãi chậm nộp theo luật tính đến hết ngày 16/12/2019 là 288,6 tỷ đồng. Ngoài ra, Coca-Cola Việt Nam còn bị phạt vi phạm hành chính hơn 61,6 tỷ đồng. Như vậy, tổng cộng số tiền Coca-Cola Việt Nam bị truy thu, phạt và tiền chậm nộp là hơn 821,4 tỉ đồng. Lãnh đạo Tổng cục Thuế thông tin, hiện doanh nghiệp này đã nộp 471 tỷ đồng tiền bị truy thu.

Ngay sau đó, Thanh tra Tổng cục Thuế cũng công bố kết quả thanh tra hoạt động chuyển nhượng vốn của Cty Heineken. Cụ thể, từ cuối năm 2018, Cty Heineken Asia Pacific Pte. Ltd (trụ sở tại Singapore) có ký hợp đồng chuyển nhượng vốn 100% cổ phần tại Cty TNHH Nhà máy Bia Heineken Việt Nam - Hà Nội cho Cty TNHH Nhà máy bia Heineken Việt Nam. Giá trị giao dịch lên đến hơn 4.800 tỷ đồng.

Phía Công ty TNHH Nhà máy Bia Heineken Việt Nam đã nộp tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp (nộp thay) từ giá trị chuyển nhượng nói trên là hơn 823 tỷ đồng. Tuy nhiên, Công ty Heineken Asia Pacific Pte. Ltd đã có văn bản gửi Cục thuế thành phố Hà Nội đề xuất được miễn, giảm số thuế này theo Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa hai Chính phủ Việt Nam - Singapore. Theo Hiệp định này, doanh nghiệp FDI được quyền chọn nộp thuế ở Việt Nam hoặc Singapore. Thông thường, họ sẽ chọn nộp thuế ở nước có mức thuế phải nộp thấp hơn.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Vụ Thanh tra Thuế (thuộc Tổng cục Thuế), quy định tại Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam - Singapore và Luật Dân sự nêu rất rõ trường hợp giá trị bất động sản trên tổng tài sản chuyển nhượng cao hơn 50% thì nghĩa vụ thuế đối với hoạt động chuyển nhượng nói trên phải thực hiện kê khai và nộp thuế ở nước sở tại (tức tại Việt Nam). Qua thanh tra, Vụ Thanh tra kết luận, giá trị bất động sản trên tổng tài sản chiếm hơn 50%, do đó Heineken phải có nghĩa vụ nộp số thuế trên tại Việt Nam. Từ thời điểm chuyển nhượng vốn nói trên đến khi cơ quan thanh tra Thuế vào làm việc, toàn bộ số thuế chưa được nộp vào ngân sách.

Được biết, ngay sau khi Tổng cục thuế ban hành kết luận thanh tra, Công ty TNHH Nhà máy Bia Heineken Việt Nam buộc thực hiện nộp 917,2 tỷ đồng tiền thuế vào ngân sách, trong đó số thuế chuyển nhượng là gần 823 tỷ đồng và phần còn lại tiền chậm nộp của doanh nghiệp.

Cũng trong năm 2019, những vụ việc thanh tra thuế đáng chú ý như: Tổng cục Thuế đã Thanh tra Ngân hàng Standard Chartered, truy thu và phạt 19,05 tỷ đồng; Cục thuế TPHCM thanh tra chi nhánh Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy, truy thu và phạt 43,41 tỷ đồng; Công ty Dịch vụ vận tải Tâm Phát bị truy thu và phạt 20,8 tỷ đồng; Công ty Phú Hoàng Oanh bị truy thu và phạt 26,62 tỷ đồng, Công ty TNHH KONE Việt Nam bị truy thu và phạt 23 tỷ đồng.

Đặt mục tiêu thanh, kiểm tra tối thiểu 19,5% doanh nghiệp hoạt động

Theo Tổng cục Thuế, suốt thời gian qua, ngành Thuế đã đẩy mạnh kiểm tra, giám sát kê khai thuế của người nộp thuế ngay từ đầu năm, tập trung kiểm tra các tờ khai có sự mâu thuẫn, những lĩnh vực kinh doanh có dấu hiệu tiềm ẩn kê khai không đủ thuế, kiên quyết xử phạt đối với các trường hợp vi phạm quy định về kê khai thuế, thực hiện ấn định thuế đối với người nộp thuế vi phạm pháp luật về thuế theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế.

Đồng thời, cơ quan Thuế cũng tăng cường công tác quản lý hoàn thuế, đảm bảo việc hoàn thuế đúng đối tượng, theo đúng chính sách pháp luật của Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

Năm 2020, ngành Thuế đặt mục tiêu thanh tra, kiểm tra trên cơ sở phân tích rủi ro và giao kế hoạch cho các Cục Thuế đảm bảo tỷ lệ thanh tra, kiểm tra tối thiểu đạt 19,5% số doanh nghiệp đang quản lý trong toàn ngành.

Ông Cao Anh Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, để chống thất thu ngân sách, ngành Thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ban ngành trong trao đổi, nắm bắt thông tin, phát hiện kịp thời các doanh nghiệp có rủi ro cao về chuyển giá, chuyển lợi nhuận, tránh thuế để tập trung thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm minh đối với các doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật về thuế trong lĩnh vực giá chuyển nhượng.