Quan hệ Nhật Bản và Hàn Quốc nồng ấm trở lại

Đây là cuộc đối thoại đầu tiên ở cấp này kể từ năm 2016, là một bằng chứng nữa cho thấy quan hệ song phương đang có chuyển biến tích cực.

Trước đó, Hàn Quốc đã đưa Nhật Bản trở lại danh sách đối tác thương mại đáng tin cậy vào tháng 4. Nhật Bản cũng vừa có động thái tương tự khi công bố quyết định đưa Hàn Quốc trở lại danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy vào ngày 27/6.

Những chuyển động tích cực trên ở Đông Bắc Á diễn ra sau khi quan hệ Nhật Bản-Hàn Quốc đã rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In, khi hai bên nảy sinh bất đồng trong việc giải quyết các tranh chấp về lao động thời chiến. Hơn ai hết, hai nước hiểu rõ hậu quả của những đòn “ăn miếng trả miếng” trong nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế và ngoại giao. Do đó, trong bối cảnh môi trường an ninh tại khu vực cũng như trên thế giới ngày càng phức tạp, Tổng thống Yoon Suk Yeol, sau khi đắc cử vào tháng 5/2022, đã xem việc thiết lập lại quan hệ với Nhật Bản là ưu tiên hàng đầu đối với chính quyền của ông.

Quan hệ song phương Hàn-Nhật đã thực sự ấm lên đáng kể sau quyết định hồi tháng 3/2023 của chính phủ Hàn Quốc về việc giải quyết bồi thường cho các nạn nhân Hàn Quốc bị Nhật Bản cưỡng bức lao động trong thời chiến. Theo đó, Hàn Quốc công bố phương án bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động thời chiến thông qua một quỹ do các doanh nghiệp tư nhân đóng góp, thay vì yêu cầu các công ty Nhật Bản liên quan chi trả trực tiếp. Quyết định này của Hàn Quốc đã mở đường cho việc giải quyết các bất đồng về quá khứ lịch sử vốn gây đình trệ quan hệ giữa hai nước láng giềng Đông Bắc Á. Sau đó, hàng loạt cuộc gặp giữa giới chức Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đã được tổ chức nhằm cải thiện quan hệ hai nước, đặc biệt chuyến thăm lẫn nhau của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol (tháng 3/2023) và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida (tháng 5/2023). Trong hai chuyến thăm này, lãnh đạo hai nước đều bày tỏ mong muốn “mở ra một kỷ nguyên mới” cho quan hệ song phương. Các chuyến thăm cấp cao lẫn nhau này đã đánh dấu việc nối lại toàn diện ngoại giao chính thức giữa các nhà lãnh đạo hai nước, vốn bị đóng băng trong hơn một thập kỷ. Rõ ràng, “mối quan hệ Seoul-Tokyo được cải thiện sẽ mang lại lợi ích cho người dân ở cả hai nước".

Những tín hiệu tích cực đã xuất hiện trên con đường khôi phục quan hệ song phương giữa Hàn Quốc và Nhật Bản. Dù còn nhiều vấn đề phức tạp cần giải quyết, song với nỗ lực chung, dư luận hai nước đều tin tưởng các nhà lãnh đạo sẽ sớm tháo gỡ khó khăn để xây dựng nền móng hợp tác vững chắc trong tương lai. Theo các nhà phân tích, động lực lớn nhất cho việc hai nước xích lại gần nhau chính là vì “lợi ích chung”, điều mà hai nhà lãnh đạo đã công khai khẳng định. Đó là các mối quan tâm chung về an ninh và kinh tế mà cả Hàn Quốc và Nhật Bản đều cần phải tăng cường trong bối cảnh thế giới biến động như hiện nay.