Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan Lê Đức Thành: Chuyển đổi số - thời kỳ phát triển mới trong tiến trình hiện đại hóa hải quan
	Hải quan Thái Bình có sự tiến bộ không ngừng trong cải cách, hiện đại hóa hải quan
	Phối hợp thu ngân sách nhà nước: Bước đi quan trọng tiến tới hình thành Kho bạc số

Ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước tại Bộ Tài chính ngày càng được nâng lên. Ảnh: N.Linh

Những bước tiến mang tính đột phá của ngành Thuế

Theo Bộ Tài chính, trong nửa đầu năm 2022, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước tại Bộ Tài chính ngày càng được nâng lên và phát triển theo hướng hiện đại hóa, đáp ứng nhu cầu quản lý nhà nước của Bộ.

Nhờ đó, chất lượng hiệu quả của các hoạt động tác nghiệp, nghiệp vụ được nâng cao, không còn tình trạng tồn đọng giải quyết hồ sơ, khắc phục hạn chế ở mức thấp nhất những sai sót không đáng có. Thời gian giải quyết các yêu cầu của người dân, DN được rút ngắn hơn, công khai, minh bạch và luôn đúng quy định của pháp luật.

Kết quả hiện đại hóa trong các lĩnh vực trọng tâm của ngành Tài chính gồm thuế, hải quan, kho bạc đã minh chứng cho điều đó.

Trong lĩnh vực thuế, ngày 23/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 508/QĐ-TTg ban hành Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030. Theo đó, ngành Thuế tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách thuế gắn với cơ cấu lại thu NSNN, xây dựng ngành Thuế Việt Nam hiện đại, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, hiện đại hoá toàn diện công tác quản lý thuế, phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định pháp luật Việt Nam, trọng tâm là thể chế quản lý thuế, nguồn nhân lực và công nghệ thông tin.

Về khai thuế điện tử, tính đến 31/5/2022, đã có 857.206 DN tham gia sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, đạt 99,86% tổng số DN đang hoạt động. Về nộp thuế điện tử, tính đến ngày 31/5/2022, số lượng DN đã đăng ký tham gia sử dụng dịch vụ với cơ quan thuế là 849.579 DN, đạt 98,97% tổng số DN. Số lượng DN hoàn thành đăng ký dịch vụ với ngân hàng là 846.925 DN, đạt 98,66% tổng số DN.

Về hoàn thuế điện tử, tính từ ngày 1/1/2022 đến 31/5/2022, tổng số DN tham gia hoàn thuế điện tử là 4.905/4.956 DN hoàn thuế, đạt 99%.

Về hóa đơn điện tử, đến nay, trên cả nước đã có 747.335 DN (đạt 90,7%) và 50.603 hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai đã đăng ký và chuyển đổi sử dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC.

Thực hiện hóa đơn điện tử là một đột phá lớn của ngành Thuế, góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, phương thức quản lý, tổ chức thực hiện của cơ quan Thuế theo hướng tự động nhằm cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi, giảm chi phí, tăng năng suất hoạt động của DN, đồng thời, cũng góp phần chuyển đổi phương thức quản lý, sử dụng hóa đơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử và giúp tiết kiệm chi phí cho DN, xã hội.

Ngày 21/3/2022, Bộ Tài chính đã chính thức công bố, vận hành Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài (Etaxvn.gdt.gov.vn) và triển khai ứng dụng thuế điện tử trên nền tảng thiết bị di động (eTax Mobile).

Đây là những bước tiến mang tính đột phá góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, DN cũng như thay đổi phương thức quản lý của cơ quan Thuế theo hướng tự động, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng, thúc đẩy chuyển đổi số trong các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cơ quan Thuế.

Ngành Hải quan hướng tới mục tiêu dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số

Trong lĩnh vực hải quan, ngày 20/5/2022, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký ban hành Quyết định số 628/QĐ-TTg về việc phê duyệt “Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030”.

Theo đó, Hải quan Việt Nam được định hướng xây dựng chính quy, hiện đại, ngang tầm hải quan các nước phát triển trên thế giới, dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số, với mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh...

Một số chỉ tiêu cụ thể được đặt ra trong Chiến lược phát triển là đến năm 2025 sẽ cơ bản hoàn thành Hải quan số; tái thiết kế tổng thể hệ thống công nghệ thông tin, môi trường làm việc điện tử trong ngành Hải quan; hướng tới môi trường phi giấy tờ trong quản lý nhà nước về hải quan; kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu số với hệ thống chỉ đạo, điều hành của Bộ Tài chính và hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ; 80% hoạt động kiểm tra của cơ quan Hải quan được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống công nghệ thông tin của Tổng cục Hải quan; 100% các thủ tục hành chính trong lĩnh vực cấp phép, kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh được thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia;…

Về Cơ chế một cửa quốc gia, tính đến ngày 31/5/2022, đã có 249 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối trên Cơ chế một cửa quốc gia với trên 4,9 triệu bộ hồ sơ của hơn 54 nghìn DN.

Về Cơ chế một cửa ASEAN, trong 6 tháng đầu năm 2022, Việt Nam tiếp tục trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với tất cả 9 nước ASEAN. Bộ Tài chính đang phối hợp với Ban Thư ký ASEAN và các nước ASEAN để triển khai kết nối trao đổi tờ khai hải quan ASEAN theo đúng kế hoạch, lộ trình chung của ASEAN.

Về Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS và các hệ thống công nghệ thông tin tập trung của ngành Hải quan, tiếp tục quản lý, giám sát và đảm bảo vận hành Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS và các hệ thống công nghệ thông tin tập trung của ngành Hải quan ổn định 24/7, đảm bảo an ninh, an toàn, đường truyền thông suốt phục vụ đắc lực cho việc thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu.

Cùng với đó, ngành Hải quan đã xây dựng và triển khai thành công Hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho, bãi (VASSCM) tại 33/35 cục Hải quan tỉnh, thành phố, tạo điều kiện thuận lợi cho DN cảng, kho, bãi, giảm thời gian, chi phí cho DN XNK, tăng cường hiệu quả giám sát của cơ quan Hải quan.

Bộ Tài chính đã phát triển và triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin tạo nhiều thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập khẩu, hướng tới xây dựng mô hình hải quan thông minh, qua đó, đã giúp giảm thiểu giấy tờ, rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực XNK, thay đổi căn bản phương thức quản lý kiểm tra chuyên ngành, tiến tới hội nhập quốc tế và phát triển các dịch vụ hải quan số mạnh mẽ.

Tiến tới Kho bạc số với mô hình “3 không”

Trong lĩnh vực kho bạc, Bộ Tài chính đã tích cực hiện đại hóa trong công tác quản lý thu, chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước (KBNN) theo hướng đơn giản, công khai, minh bạch về quy trình, thủ tục hành chính; hiện đại về công nghệ; đảm bảo quản lý chặt chẽ NSNN hướng đến mục tiêu xây dựng Kho bạc điện tử, tiến tới Kho bạc số với 3 không “không khách hàng tại trụ sở”, “không tiền mặt” và “không giấy tờ”.

Hiện nay, hệ thống Dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 của Kho bạc Nhà nước hoạt động ổn định, thông suốt, phục vụ 100% đơn vị thuộc đối tượng bắt buộc tham gia dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 của KBNN, với số lượng giao dịch hồ sơ, chứng từ chi ngân sách nhà nước phát sinh đạt 99% lượng chứng từ chi của toàn quốc trên TABMIS.

Đã có 90% đơn vị sử dụng ngân sách cài đặt ứng dụng cảnh báo rủi ro trên thiết bị di động để tra cứu kịp thời biến động số dư tài khoản và kết quả xử lý giao dịch hồ sơ chứng từ trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến nhằm phòng ngừa rủi ro và công khai minh bạch.

Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 455/QĐ-TTg ngày 13/4/2022 phê duyệt Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước đến năm 2030, với mục tiêu đến năm 2025, Kho bạc Nhà nước vận hành dựa trên dữ liệu số và hoàn thành nền tảng Kho bạc số, cơ bản toàn bộ các giao dịch thu, chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước được thực hiện theo phương thức điện tử, liên thông dữ liệu số của các khâu lập dự toán, phân bổ, chấp hành, kế toán, kiểm toán và quyết toán ngân sách nhà nước; chia sẻ thông tin, dữ liệu thu, chi ngân sách nhà nước theo thời gian thực; hoàn thiện cơ chế kiểm soát chi ngân sách nhà nước theo hướng kiểm soát rủi ro.

Ngày 20/5/2022, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 824/QĐ-BTC về việc phê duyệt kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của KBNN, phát triển Chính phủ số và đảm bảo an toàn thông tin mạng giai đoạn 2021-2025.