Hàng hóa XNK vận chuyển qua đường chuyển phát nhanh. Ảnh: N.Linh

Lợi dụng thủ tục đơn giản, thuận tiện

Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh (Cục Hải quan Hà Nội) Lê Trí Dũng cho biết, đặc thù hàng hóa gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, bưu chính có số lượng gói, kiện rất lớn, hàng hóa đi và đến từ nhiều nước khác nhau, vì thế yêu cầu thông quan hàng hóa đúng thời hạn, đảm bảo việc kiểm tra, giám sát và kiểm soát chống buôn lậu là một áp lực rất lớn đối với CBCC Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh.

Trên thực tế, các đối tượng thường lợi dụng thủ tục đơn giản, thuận tiện theo quy định của Công ước Bưu chính thế giới và việc tạo thuận lợi trong việc gửi hàng quà biếu, quà tặng của các cá nhân ở nước ngoài gửi cho các cá nhân ở Việt Nam và ngược lại, để cất giấu, ngụy trang hàng hóa vi phạm.

Trong những năm qua, trên địa bàn Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh quản lý đã phát hiện, bắt giữ, xử lý nhiều vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới liên quan đến ma túy…

“Thủ đoạn của các đối tượng tinh vi, cất giấu vào các lọ thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, kem đánh răng, dầu gội đầu, đế các đôi giày thể thao... hoặc để lẫn vào các kiện hàng quà biếu, quà tặng gồm nhiều loại, gói nhiều lớp giấy bạc... nhằm tránh bị phát hiện khi qua máy soi”, lãnh đạo Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh thông tin.

Quá trình đấu tranh của cơ quan Hải quan gặp không ít khó khăn do các đối tượng thường ghi địa chỉ không rõ ràng, không có CMT/căn cước công dân. “Chúng thường không nhận hàng ngay mà để theo dõi thời gian lâu mới nhận hàng nên khi phát hiện ra thường không xác định được chủ hàng thật và không bắt được đối tượng cầm đầu. Các đối tượng chủ mưu, cầm đầu thường liên hệ mua bán ma túy qua mạng xã hội, hai bên không biết nhau và dùng địa chỉ giả”, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh cho biết.

Bên cạnh đó, trong Công ước Bưu chính thế giới quy định các nước thành viên và nhà khai thác được chỉ định không phải chịu trách nhiệm đối với khai báo hải quan dưới mọi hình thức. Do đó cơ quan Hải quan gặp khó khăn trong việc gắn trách nhiệm của các công ty bưu chính, chuyển phát nhanh quốc tế khi phát hiện ma túy, tiền chất từ nước ngoài vào Việt Nam.

Trước tình hình đó, Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh đã tổ chức triển khai nhiều giải pháp kiểm soát hải quan như: điều tra nghiên cứu nắm tình hình, sưu tra, thu thập thông tin nghiệp vụ kiểm soát hải quan, dự báo đúng và nắm chắc tình hình tại địa bàn, tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ đối với hàng hóa có yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, hàng giả mạo nhãn hiệu, xuất xứ… từ đó kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm; đồng thời tăng cường công tác kiểm soát hải quan và soi chiếu hàng hóa xuất nhập khẩu, chú trọng hàng hóa của các cá nhân, hàng là quà biếu, quà tặng có thể lợi dụng để trà trộn, cất giấu hàng hóa vi phạm là ma túy vào mặt hàng khác để trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát hải quan như cất giấu vào các mặt hàng tiêu dùng.

Chủ động xác định tuyến đường, mặt hàng trọng điểm

Dự báo các năm tới tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy vẫn tiếp tục xảy ra với nhiều thủ đoạn mới tinh vi hơn nhằm trốn tránh kiểm tra, kiểm soát hải quan để đưa hàng hóa vi phạm thẩm lậu vào nội địa. Lãnh đạo Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh cho biết, để nâng cao hiệu quả đấu tranh, đơn vị xác định cần triển khai đồng bộ, thống nhất, có hiệu quả các quy định, kế hoạch, chương trình cảnh báo nghiệp vụ của Tổng cục Hải quan và Cục Hải quan Hà Nội về công tác phòng, chống ma túy.

Chú trọng công tác thu thập thông tin, điều tra nghiên cứu nắm bắt tình hình, dự báo tình hình, nắm chắc, nhận diện, cảnh báo những phương thức, thủ đoạn, tổ chức thực hiện đúng, đầy đủ các quy trình thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan để chủ động, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý các vụ việc buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy, tiền chất.

Chủ động xác định các tuyến đường, mặt hàng trọng điểm để tổ chức giám sát và soi chiếu chặt chẽ. Tiến hàng dừng thông quan và dừng qua khu vực giám sát để kiểm tra thực tế khi có dấu hiệu nghi vấn là ma túy, tiền chất. Đồng thời, bố trí CBCC có trình độ về phân tích hình ảnh soi chiếu, sử dụng hiệu quả trang thiết bị được trang cấp như: máy phát hiện ma túy, va ly thuốc thử để kịp thời phát hiện các chất ma túy, tiền chất. Đồng thời chi cuc phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong và ngoài ngành để phối hợp chia sẻ thông tin, bắt giữ, xử lý kịp thời các vụ việc vi phạm về ma túy khi có thông tin và vụ việc