Dây chuyền lắp ráp sản phẩm LED xuất khẩu cho thị trường Hoa Kỳ của Rạng Đông. Ảnh: ST

Chuyển mô hình, nâng cao hiệu quả hoạt động nhờ số hóa

Từ một doanh nghiệp nhà nước suýt bên bờ vực phá sản từ những năm 90 của thế kỷ trước, nhưng sau khi được cổ phần hóa vào năm 2004, Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đã nhanh chóng chuyển đổi số với 2 vấn đề cốt lõi là tái cấu trúc chiến lược sản phẩm/dịch vụ (Hệ sinh thái SP/DV-4.0) và tái cấu trúc mô hình kinh doanh (Mô hình kinh doanh thời đại số DBM). Công ty đã mở rộng thị trường hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ, phát triển hình thức thương mại điện tử, đưa thương hiệu và sản phẩm, dịch vụ tới khách hàng.

Theo ông Nguyễn Đoàn Kết, Phó Chủ tịch HĐQT, Phó Tổng giám đốc Rạng Đông, nhờ chuyển đổi số nên kết quả triển khai thương mại điện tử đạt doanh thu tăng gần gấp 5 lần so với trước đây. Đồng thời, vượt lên những khó khăn thách thức kép của môi trường và thị trường, Rạng Đông đã tạo nên một mặt bằng tăng trưởng mới cao hơn hẳn giai đoạn trước, từ 8-10%/năm lên 15-20%/năm. Những năm chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 vẫn tăng trưởng khả quan, năm 2020 tăng 15,7%; 2021 tăng 16%; 2022 tăng 21% và đặc biệt quý 1/2023 tăng 19,8% so với cùng kỳ năm 2022. Công ty cũng đã đẩy mạnh xuất khẩu tới 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó bứt phá ngoạn mục ở các thị trường khó tính đòi hỏi các tiêu chuẩn khắt khe như Hoa Kỳ (tăng trưởng 300%), Hàn Quốc (tăng trưởng 60%)...

Với Tổng công ty Viễn thông MobiFone, trong những tháng đầu năm 2023, Tổng công ty đã tăng cường triển khai các lĩnh vực mới, cùng với đó là triển khai có hiệu quả lộ trình chuyển đổi số để chuyển mình từ doanh nghiệp kinh doanh viễn thông truyền thống sang doanh nghiệp số thông qua nhiều hoạt động, song hành là thay đổi công tác quản trị.

Ông Nguyễn Hồng Hiển, Chủ tịch Hội đồng thành viên MobiFone cho biết, MobiFone tiếp tục đẩy mạnh ký kết, trao đổi, hợp tác làm việc với các tập đoàn, tổng công ty lớn trong nước cũng như nước ngoài, như: Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR), Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS), Amazon Web Service, Nokia... nhằm tối ưu hóa sử dụng các tiện ích trong hệ sinh thái của các bên, cũng như có thêm nhiều kinh nghiệm trong công cuộc chuyển đổi số, nâng cao trải nghiệm khách hàng, qua đó đóng góp vào sứ mệnh xây dựng nền kinh tế số của quốc gia.

Tương tự, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) cũng đã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp, đơn vị trong Tập đoàn, là công cụ để thực hiện dịch chuyển mô hình kinh doanh, nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh. Theo đó, Petrovietnam tích cực thực hiện các dự án chuyển đổi số đủ điều kiện có thể triển khai được ngay và đến nay đã đạt được những kết quả nhất định như hệ thống Quản trị nguồn lực doanh nghiệp (ERP); xây dựng cơ sở dữ liệu; số hóa các tài liệu lưu trữ hành chính; nền tảng hạ tầng và bảo mật được tăng cường duy trì và cải thiện liên tục…

Phải chuyển đổi từ tư duy, định hướng

Mặc dù có nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp nhà nước trong chuyển đổi số, nhưng ông Lê Nguyễn Trường Giang, Viện trưởng Viện Chiến lược Chuyển đổi số (DTSI), Hội truyền thông số Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp nhà nước có những quy định tổ chức rất khác nên việc chuyển đổi của doanh nghiệp nhà nước thường nằm trong một khuôn khổ hạn hẹp, khó khăn, không thể muốn chuyển đổi như thế nào cũng được và muốn chuyển đổi là chuyển đổi được ngay…

Theo ông Bùi Trung Thành, Giám đốc tư vấn chuyển đổi số khu vực miền Bắc Base Enterprise, 92% doanh nghiệp Việt có nhu cầu chuyển đổi số, nhưng 90% lại chưa hiểu về chuyển đổi số và 78% các doanh nghiệp không biết bắt đầu từ đâu. Trong quá trình tư vấn chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhà nước, Base Enterprise nhận thấy nhiều doanh nghiệp chưa có hệ thống quy trình mà chỉ đơn thuần làm việc theo thói quen.

Còn ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Tổng giám đốc Công ty Công nghệ thông tin VNPT, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam nhận định, với các doanh nghiệp, tập đoàn lớn có tính chất đặc thù, việc chuyển đổi số cả hệ thống sản xuất gặp rào cản rất lớn về mặt kinh phí. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp nhà nước có tiền, sẵn sàng chuyển đổi số nhưng lại chưa biết bắt đầu từ đâu và hợp tác cùng ai. Với những tập đoàn, tổng công ty có hoạt động sản xuất đặc thù, ví dụ như sản xuất xi măng, sắt thép, dầu khí… để chuyển đổi số, họ phải gặp những đơn vị chuyên biệt trong lĩnh vực đó.

Từ những khó khăn này, ông Đoàn Hữu Hậu, Giám đốc Tư vấn Chuyển đổi số FPT Digital cho rằng, để giải bài toán chuyển đổi số doanh nghiệp nhà nước, điều quan trọng nhất là phải chuyển đổi về tư duy, định hướng của doanh nghiệp. Những người đứng đầu các doanh nghiệp nhà nước phải trực tiếp tham gia vào quá trình chuyển đổi, thúc đẩy việc thay đổi quy trình hoạt động sang phương thức mới nhằm tăng năng suất; dùng công nghệ để phát triển các sản phẩm dịch vụ mới…