Nguyễn Văn Bá (đồng phạm của Cao Xuân Mạnh) và sừng tê giác tang vật bị bắt giữ đầu năm 2024. Ảnh: Công an Hà Nội

Từng “lọt lưới” trong vụ buôn sừng tê giác

Ngày 10/7/2024, đại diện Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) cho hay, Công an Hà Nội đã bắt giữ đối tượng Cao Xuân Mạnh (sinh năm 1989, trú tại huyện Diễn Châu, Nghệ An) về hành vi buôn bán trái phép động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm.

Trước đó, ngày 12/1/2024, Mạnh cùng hai đồng phạm đã bị Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an Hà Nội) phát hiện khi đang buôn bán trái phép 1 chiếc sừng tê giác có khối lượng 4,1kg. Trong quá trình bắt giữ, Mạnh đã nhanh chân bỏ trốn khỏi hiện trường.

Bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV chia sẻ: thu giữ tang vật có thể gây tổn thất và ảnh hưởng nhất định đến hoạt động của các đối tượng buôn bán động vật hoang dã trái phép. Nhưng công tác thực thi pháp luật chỉ phát huy tác động lâu dài và ý nghĩa nếu tập trung vào việc phát hiện và xử lý các đối tượng cầm đầu những đường dây buôn bán động vật hoang dã trái phép như trường hợp của đối tượng Mạnh.

Được biết, để bắt giữ được Mạnh, lực lượng Công an đã trải qua nỗ lực điều tra lâu dài.

Theo bà Bùi Thị Hà, Cao Xuân Mạnh không chỉ là một người được thuê vận chuyển hay đối tượng môi giới mà là kẻ cầm đầu một đường dây buôn bán động vật hoang dã quy mô lớn tại Việt Nam.

Thông tin ENV thu thập được cho thấy, Mạnh điều hành một đường dây buôn bán động vật hoang dã lớn, chủ yếu tập trung vào hổ và hoạt động hết sức tinh vi. Đối tượng này có thể cung cấp hổ nguyên con, xương, cao hổ chế biến sẵn hoặc thậm chí tổ chức hoạt động nấu cao nếu khách hàng có yêu cầu. Một số vụ bắt giữ hổ ở các tỉnh phía Bắc trong thời gian qua có dấu hiệu liên quan đến đường dây của đối tượng này.

Còn nhiều “ông trùm” các đường dây khác đang lẩn trốn

Theo ENV, trước khi Mạnh bị Công an thành phố Hà Nội phát hiện, chưa có đối tượng chủ chốt nào trong các đường dây buôn bán hổ trái phép tại Nghệ An bị bắt giữ.

“Việc bắt giữ Cao Xuân Mạnh là một bước tiến quan trọng. ENV hy vọng các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An tiếp tục nỗ lực điều tra để triệt phá các đường dây buôn bán hổ lớn khác đang hoạt động trên địa bàn, tập trung vào việc xử lý những kẻ cầm đầu có sức ảnh hưởng lớn, đã làm giàu bất chính từ hoạt động buôn bán động vật hoang dã trái phép, chứ không chỉ bắt giữ những kẻ vận chuyển hay trung gian. ENV cũng mong muốn Mạnh sẽ phải nhận một bản án nghiêm khắc theo quy định của pháp luật để cảnh tỉnh và răn đe đối tượng này cũng như các đối tượng cầm đầu những đường dây buôn bán động vật hoang dã trái phép khác ở Việt Nam, đặc biệt là tại Nghệ An”, bà Hà chia sẻ.

Theo đánh giá của ENV, Cao Xuân Mạnh là “ông trùm” buôn bán động vật hoang dã thứ 7 bị bắt tại Việt Nam trong những năm gần đây. 6 đối tượng trước đó đã bị kết án và phải nhận hình phạt tù cho hành vi phạm tội của mình.

Hiện nay vẫn còn khoảng 15 đối tượng được biết đến là những kẻ cầm đầu các đường dây quy mô lớn chuyên buôn bán ngà voi, sừng tê giác, vảy vê tê và các loài động vật hoang dã khác đang hoạt động tại Việt Nam.