Tìm “cửa sáng” trong khủng hoảng vì Covid-19

TS. Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP Hà Nội

Xin ông cho một và đánh giá về tác động của tình hình dịch Covid-19 lên khối DN nhỏ và vừa ở thời điểm hiện nay?

Dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng nặng nề, tạo ra nhiều khó khăn cho cộng đồng DN. Với các DN nhỏ và vừa, tuy có quy mô nhỏ và vừa nhưng lại đi vay tương đối nhiều, ít vốn tự có, nên hoặc là khó đi vay, hoặc là phải chi trả nhiều chi phí cho lãi vay. Khó khăn về tài chính còn đến từ việc các DN giảm hoặc không có doanh thu do ảnh hưởng dịch bệnh nhưng vẫn phải chi trả nhiều loại chi phí. Cụ thể như mặt bằng sản xuất kinh doanh đối với các DN ngành dịch vụ, sản xuất, thương mại, bán lẻ… thường là đi thuê ngắn hạn hoặc dài hạn, nhưng giá cho thuê mặt bằng kinh doanh chưa giảm nên các DN vẫn phải trả. Bên cạnh đó, cũng như nhiều DN khác, các DN còn gặp khó khi chi phí vận chuyển, chi phí logistics tăng cao. Có DN cho biết, trước đây, vận chuyển 1 container từ nơi sản xuất đến nơi nhận vào khoảng 100 USD/container, thì bây giờ đã tăng lên gấp 3 lần, vào khoảng trên 320 USD/container…

Cùng với khó khăn về tài chính, các DN nhỏ và vừa phải đối mặt với nỗi lo thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất, đầu ra khó khăn cho người dân thắt chặt chi tiêu. Hơn nữa, nguồn nhân lực cũng bị ảnh hưởng khi DN không có tiền để trả lương nhân viên, hoặc nhân viên với tâm lý e ngại dịch bệnh, nhân viên phải chịu thời gian cách ly… nên không thể đi làm…

Theo ông, những khó khăn của khối DN nhỏ và vừa nêu trên so với các DN lớn như thế nào?

Dự báo, những ảnh hưởng đến cộng đồng DN còn tiếp diễn ngay cả khi đã hết dịch bệnh. Hiện theo thống kê, 40-50% DN nhỏ và vừa đang phải hoạt động cầm chừng, phải xin hoãn hoặc giãn các khoản chi phí cũng như tiến hành cơ cấu lại công tác quản trị kinh doanh. Nếu dịch kéo dài hết quý III thì có thể có khoảng 30-50% DN dừng hoạt động. Bởi hiện nay, nhiều DN nhỏ và vừa không có khoản doanh thu nào, thậm chí nhiều DN đang phải cầm cự bằng cách thế chấp sổ đỏ, các tài sản khác để có chi phí vận hành bộ máy, chi trả ở mức lương tối thiểu để giữ chân người lao động. Theo tính toán, nhiều DN có thể chỉ hoạt động được đến hết tháng 6 năm nay.

Phó Thủ tướng yêu cầu khẩn cấp ứng phó với ổ dịch Covid-19 tại Bệnh viện Bạch Mai (HQ Online) - Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam yêu cầu cần tập trung lực lượng của Bệnh viện Bạch Mai, TP Hà ...

Đối với các DN lớn thì họ chịu ảnh hưởng trực tiếp vì họ đầu tư đa ngành, trải dài ở lĩnh vực. Các DN nhỏ và vừa thì có DN ảnh hưởng trực tiếp từ loại hình sản phẩm, dịch vụ mà DN cung cấp; có DN chịu ảnh hưởng gián tiếp, do các DN này thuộc các lĩnh vực phụ trợ, là nơi cung cấp đầu vào cho các DN lớn; nhưng thậm chí có DN đang chịu cả hai. Rõ ràng, với tình hình này, mỗi DN đều có khó khăn riêng, DN lớn đang chịu ảnh hưởng theo kiểu của DN lớn, các DN nhỏ và vừa cũng chịu tác động theo kiểu nhỏ và vừa, nên điều quan trọng là cách ứng phó của các DN trước thực tế khó khăn nay. Thông thường, các DN lớn có thế mạnh về tài chính, nhân lực và vật lực nên sức cầm cự bao giờ cũng tốt hơn các DN nhỏ và vừa.

Một ví dụ đơn giản là các DN lớn, DN làm ăn bài bản luôn trích lập từ lợi nhuận thành một nguồn quỹ là quỹ dự phòng rủi ro, khoảng 5%, nhằm đề phòng khi có rủi ro về hỏa hoạn, thiện tai, dịch bệnh. Nên khi xảy ra dịch bệnh, các DN lớn có thể sử dụng nguồn quỹ này để hoạt động cầm chừng. Trong khi các DN nhỏ và vừa lại không có, nhiều DN thậm chí còn phải lo “chạy ăn từng ngày” thì khó có nguồn quỹ dự phòng này, nên khi xảy ra rủi ro, các DN hoặc là phải đi vay, hoặc là phải lấy từ chính nguồn vốn để đưa vào hoạt động, khiến khó càng thêm khó.

Những khó khăn trên là bài học rất lớn cho các DN nhỏ và vừa. Vậy thời gian tới, các DN phải có giải pháp như thế nào để chống chọi trước mọi khó khăn, thưa ông?

Như tôi đã nói ở trên, các DN nhỏ và vừa phải có thêm một khoản trích lập dự phòng rủi ro, để vừa tăng khả năng phòng ngừa, vừa có thể hoạt động thêm thời gian trong khi chờ những rủi ro bên ngoài được giải quyết. Bên cạnh đó, các DN phải tìm giải pháp tái cơ cấu nguồn nhân lực, chiến lược kinh doanh, chiến lược bán hàng, sản phẩm… Phải tìm ra được những lỗ hổng, những thiếu sót trong mọi hoạt động để thay đổi, làm mới mình.

Doanh nghiệp bất động sản cần có kế hoạch ứng phó dịch Covid-19 (HQ Online) - Theo Công ty JLL, DN bất động sản (BĐS) cần xây dựng cho mình kế hoạch ứng phó dịch Covid-19 và kế hoạch ...

Đặc biệt, tình hình dịch bệnh Covid-19 như hiện nay càng cho thấy ý nghĩa quan trọng của nền tảng thương mại điện tử, cũng như việc ứng dụng khoa học công nghệ của cuộc Cách mạng 4.0 vào hoạt động DN. Các hoạt động này lúc đầu có thể tốn kém về chi phí, nhưng về lâu dài sẽ mang lại hiệu quả và thuận lợi hơn cho các DN nhỏ và vừa. Vì thế, các DN cần cập nhật kiến thức, đầu tư cho công nghệ, sử dụng các ứng dụng, dịch vụ của thương mại điện tử, quản trị trực tuyến, làm việc trực tuyến, thanh toán điện tử…

Ngoài ra, trong thời gian dịch bệnh như hiện nay, các cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều giải pháp để hỗ trợ DN, nên các DN cần tìm hiểu và tận dụng những hỗ trợ này để vực dậy hoạt động. Hơn nữa, các DN nên điều chỉnh chế độ với người lao động, nên có chính sách duy trì nhân lực, không nên cắt giảm, bởi sau dịch bệnh sẽ khó tuyển dụng lao động hơn. Vì thế, Hiệp hội cũng đã và đang liên tục đối thoại, tìm hiểu khó khăn của DN, để kịp thời cung cấp thông tin về vướng mắc, khó khăn của DN lên các cơ quan chức năng, giúp các hoạt động hỗ trợ được hiệu quả.

Xin cảm ơn ông!

Doanh nghiệp nói về KTCN-Bài cuối: Cơ quan Hải quan sẽ là đầu mối chịu trách nhiệm thực hiện các thủ tục kiểm tra cho doanh nghiệp (HQ Online) - Trước thực tế công tác kiểm tra chuyên ngành (KTCN) hiện nay, nhằm cải cách thực chất công tác kiểm tra chất ...