Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2024. Ảnh: Quochoi.vn

Phân bổ vốn đầu tư bảo đảm trọng tâm, trọng điểm

Theo đó, về tổng số thu và chi NSTƯ năm 2024, Quốc hội quyết nghị tổng số thu là 852.682 tỷ đồng. Tổng số thu ngân sách địa phương (NSĐP) là 848.305 tỷ đồng. Thu chuyển nguồn cải cách tiền lương của NSĐP đến hết năm 2023 còn dư chuyển sang bố trí dự toán năm 2024 của một số địa phương là 19.040 tỷ đồng để thực hiện mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng.

Tổng số chi NSTƯ là 1.225.582 tỷ đồng, trong đó dự toán 426.266 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách (đã bao gồm khoản bổ sung cân đối tăng 2% so với dự toán ngân sách nhà nước năm 2023), bổ sung có mục tiêu cho NSĐP (đã bao gồm khoản bổ sung có mục tiêu cho một số địa phương để đảm bảo mặt bằng dự toán chi cân đối NSĐP năm 2024 không thấp hơn dự toán chi cân đối NSĐP năm 2023).

Quốc hội cũng quyết nghị cụ thể các quy định về việc phân bổ NSTƯ năm 2024 cho từng bộ, cơ quan trung ương; thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia; bổ sung cân đối ngân sách; mức bội thu, mức vay bù đắp bội chi, vay để trả nợ gốc của NSĐP…

Quốc hội giao Chính phủ thực hiện giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) và mức phân bổ NSTƯ cho từng bộ, cơ quan trung ương và từng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo đúng quy định của Luật NSNN, Nghị quyết của Quốc hội và thông báo bằng văn bản đến từng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Chính phủ cũng phải chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phân bổ vốn đầu tư NSNN bảo đảm tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ điều kiện, trật tự ưu tiên theo quy định; thanh toán đủ số nợ đọng xây dựng cơ bản theo đúng quy định của pháp luật; thu hồi toàn bộ số vốn ứng trước còn lại phải thu hồi trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; bố trí đủ vốn...

Siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện, giải ngân vốn; cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu trong trường hợp thực hiện giải ngân chậm gắn với đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết. Ảnh: Quochoi.vn

Rà soát các khoản chi, bảo đảm không trùng lắp

Chính phủ cũng phải phân chia thuế bảo vệ môi trường đối với sản phẩm xăng, dầu giữa NSTƯ và NSĐP theo quy định của Luật NSNN đối với năm 2024 và 2025 trên cơ sở sản lượng xăng dầu sản xuất, bán ra trong nước so với tổng sản lượng xăng, dầu tiêu thụ trên thị trường, cụ thể: 60% thực hiện phân chia giữa NSTƯ và NSĐP, 40% còn lại thực hiện điều tiết 100% về NSTƯ.

Chính phủ cũng cần có quy định cụ thể việc thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ thu qua đầu phương tiện ô tô thống nhất trong cả nước, bao gồm cả đường bộ thuộc Trung ương quản lý và đường bộ thuộc địa phương quản lý; tiếp tục thực hiện phân chia nguồn thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước năm 2024 theo quy định.

Sử dụng nguồn thu từ hoạt động xổ số kiến thiết cho đầu tư phát triển; trong đó, ưu tiên đầu tư cho lĩnh vực giáo dục - đào tạo và giáo dục nghề nghiệp (bao gồm cả mua sắm thiết bị dạy học phục vụ chương trình đổi mới sách giáo khoa giáo dục phổ thông), lĩnh vực y tế; phần còn lại ưu tiên bố trí thực hiện các nhiệm vụ đầu tư phát triển quan trọng, cấp bách khác thuộc đối tượng đầu tư của NSĐP.

Quốc hội quyết nghị, các địa phương căn cứ điều kiện thực tế và khả năng cân đối, thực hiện phân bổ khoản kinh phí NSTƯ hỗ trợ bù mặt bằng chi cân đối NSĐP năm 2024 đảm bảo không thấp hơn năm 2023 để thực hiện các nhiệm vụ chi cân đối NSĐP. Đối với phần tăng thu NSĐP thực hiện năm 2024 so với dự toán năm 2024 (nếu có), sau khi dành nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định, địa phương thực hiện phân bổ theo quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật NSNN năm 2015.

Sử dụng phần kinh phí dành ra từ việc tiết kiệm chi hỗ trợ hoạt động thường xuyên trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước và hỗ trợ các đơn vị sự nghiệp công lập của NSĐP theo nguyên tắc: 50% bổ sung nguồn cải cách tiền lương theo quy định; 50% còn lại để ưu tiên chi trả các chính sách an sinh xã hội do địa phương ban hành và tăng chi cho nhiệm vụ tăng cường cơ sở vật chất của lĩnh vực tương ứng. Việc quyết định chi cho từng nội dung do địa phương quyết định theo thẩm quyền quy định tại Luật NSNN.

Trước khi được Quốc hội thông qua, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về phương án phân bổ NSTƯ năm 2024, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho phép bố trí 2.850 tỷ đồng chi thường xuyên của Chương trình mục tiêu quốc gia và đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện thủ tục, hồ sơ để phân bổ chi tiết, bảo đảm đúng quy định pháp luật, công khai, minh bạch.

Ngoài ra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, một trong những nguyên tắc quản lý, sử dụng ngân sách là không được chi trùng để tránh lãng phí nguồn lực. Do vậy, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan cần rà soát các khoản chi cho hoạt động kinh tế, bảo đảm không trùng lắp với các nhiệm vụ chi đã được phân bổ theo nguồn vốn đầu tư công.