Tiếp tục tranh luận về quảng cáo rượu, bia
	Luật Phòng, chống tác hại rượu bia vẫn “nóng” họp báo Quốc hội
	Chốt việc cấm quảng cáo rượu, bia từ 18 giờ đến 21 giờ

Tại Hội nghị Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, theo Tổ chức Y tế thế giới, rượu bia đứng hàng thứ 5 trong 10 nguyên nhân gây tử vong cao nhất trên toàn cầu và còn là nguyên nhân của nhiều bệnh không lây nhiễm nguy hiểm khác.

Theo lãnh đạo Bộ Y tế, Việt Nam thuộc top các nước có tỷ lệ nam giới uống rượu bia cao nhất thế giới.

Về mặt tác hại, uống rượu bia gây ra các hậu quả cấp tính hoặc mạn tính, tác hại với cả người uống, người xung quanh cũng như cộng đồng xã hội. Một số tác hại có thể xảy ra ngay sau khi uống như chấn thương, gây tai nạn giao thông hay ngộ độc rượu bia....

Một số tác hại khác diễn ra từ từ và kéo dài như gây các tổn thương mạn tính đối với sức khỏe (mắc bệnh ung thư, bệnh lý tim mạch, xơ gan, rối loạn tâm thần, sa sút trí tuệ, ngộ độc bào thai do bà mẹ sử dụng rượu bia…) hay các vấn đề xã hội lâu dài như tác hại đối với gia đình, suy giảm chất lượng nhân lực, chất lượng dân số, phá vỡ các mối quan hệ gia đình, xã hội.

Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ nam giới uống rượu bia cao nhất thế giới và tỷ lệ uống rượu bia ngày càng gia tăng. Theo đó, nếu như năm 2010 có 70% nam và 6% nữ giới trên 15 tuổi có uống rượu bia trong 30 ngày qua thì sau 5 năm, đến năm 2015 tỷ lệ này đã tăng lên tương ứng là 80,3% ở nam giới và 11,6% ở nữ giới.

Đặc biệt, tình trạng sử dụng rượu, bia trong lứa tuổi thanh thiếu niên ngày càng diễn ra nghiêm trọng với tỷ lệ uống rượu, bia trong vị thành niên và thanh niên đã tăng gần 10% sau 5 năm.

Tỷ lệ uống rượu, bia ở mức có hại- tức là uống từ 6 đơn vị rượu trở lên trong một lần uống lên tới 44%. Do những ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và gây ra các vấn đề xã hội nghiêm trọng nên rượu, bia là loại hàng hóa được hầu hết các quốc gia đưa vào kiểm soát chặt chẽ và không khuyến khích tiêu dùng.

Sau 7 năm nghiên cứu, xây dựng, ngày 14/6/2019, Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia đã được Quốc hội khóa XIV thông qua và có hiệu lực từ 1/1/2020, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, việc ban hành Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia là một yêu cầu cấp thiết để phòng, chống các yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm, phòng, chống tai nạn giao thông, bạo lực, tội phạm, góp phần hạn chế gánh nặng do tác hại của rượu, bia gây ra đối với cá nhân, gia đình, cộng đồng và xã hội, bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, đây là lần đầu tiên Việt Nam có một Luật điều chỉnh đầy đủ, hoàn chỉnh đối với vấn đề phòng, chống tác hại của rượu, bia, đồng thời.

Tuy nhiên Bộ trưởng Y tế cũng thừa nhận đây cũng là Luật khó do liên quan đến thói quen, hành vi tiêu dùng của người dân vì vậy để Luật này đi vào cuộc sống, bảo đảm tính khả thi và hiệu quả thì công tác tuyên truyền, phổ biến, triển khai Luật là hết sức quan trọng.

Thông tin một số điểm mới của Luật, bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết, Tổ chức Y tế thế giới đánh giá Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia của Việt Nam có nhiều điểm mới để các quốc gia khác tham khảo về cả quá trình vận động xây dựng Luật cũng như các nội dung trong Luật.

Bên cạnh đó, Luật phòng, chống tác hại của rượu bia thể hiện tính toàn diện ở mọi khía cạnh về nguồn lực và các biện pháp tổng thể để giảm sự tiêu thụ sẵn có; giảm khả năng dễ tiếp cận để kiểm soát nguồn tiêu thụ rượu bia và giảm tác hại của rượu bia.

“Điểm tiến bộ của Luật là quy định cấm người điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Trong khi đó, ở một số quốc gia khác ở châu Âu, có nơi vẫn có quy định cho ngưỡng dao động 0,2 đến 0,5 mg/lít khí thở đối với người điều khiển phương tiện giao thông”, bà Trang nói.

Cũng theo bà Trang, với một đất nước có số lượng xe máy nhiều tới 33 triệu chiếc như Việt Nam, việc quy định nồng độ cồn trong máu và hơi thở bằng 0 như Việt Nam là một quy định hết sức mạnh mẽ.

Về giảm tính sẵn có của rượu bia, hiện nay, Luật đang đưa ra quy định một số điểm không được bán rượu, bia tại cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, cơ sở vui chơi, giải trí, cơ sở cai nghiện, bảo trợ xã hội, nơi làm việc của các cơ quan, các địa điểm công cộng…

Song theo bà Trang, hiện nay Chính phủ đang đề xuất sẽ có thêm khoảng hai điểm nữa sẽ bị cấm bán rượu bia là rạp chiếu phim và công viên. “Hiện đã có 123 nước, vùng lãnh thổ đã cấm bán rượu bia tại công viên và có hơn 100 nước cấm bán rượu bia tại các rạp chiếu phim. Khi lấy ý kiến bộ, ngành về điểm này, chúng tôi đều nhận được sự nhất trí cao với đề xuất”, bà Trang cho hay.

Ngoài ra, Luật cũng có biện pháp kiểm soát giảm tiêu thụ rượu bia như việc quy định trách nhiệm chủ phương tiện, chủ kinh doanh phương tiện vận tải trong việc kiểm soát các lái xe phương tiện của mình không được uống rượu, bia khi điều khiển các phương tiện giao thông.

Người dân không cần lo ngại nhầm lẫn nồng độ cồn trong thực phẩm lên men Trước thực tế việc sử dụng một số thực phẩm có đường dễ lên men hoặc các sản phẩm trái cây như nho, sầu riêng… dễ tạo hàm lượng cồn nhất định cho người sử dụng, bà Trang cho rằng, nồng độ cồn tự nhiên thấp, không đáng kể.

Do đó, bà Trang cho biết, trong quá trình thông tin, giáo dục truyền thông để luật đi vào cuộc sống, Bộ Y tế cũng sẽ phổ biến những kiến thức khoa học để lực lượng chức năng sẽ có những xử lý hợp lý cũng như người dân nắm được thông tin.