Rà soát pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu
	Những vướng mắc về quản lý, kiểm tra chuyên ngành vẫn chậm được giải quyết
	Cần đưa các nguyên tắc cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành khi sửa các luật

Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3 kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: N.Linh

Theo Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan Nguyễn Bắc Hải, việc tổ chức các đợt làm việc tập trung được Tổng cục Hải quan thường xuyên tổ chức hàng năm, nhằm rà soát quy định về chính sách quản lý và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu và chuẩn hóa, mã hóa Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành.

Mặc dù, thời gian qua bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nhưng cơ quan Hải quan vẫn phối hợp chặt chẽ, tích cực với các tổ chức, bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp để kịp thời xử lý các vướng mắc trong quá trình thông quan hàng hóa, cải cách công tác quản lý và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, giảm thời gian thông quan hàng hóa.

Lãnh đạo Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết, trước thay đổi về chính sách có liên quan và yêu cầu đặt ra về tiếp tục cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành, hiện nay Tổng cục Hải quan đang tiếp tục phối hợp với một số bộ, ngành, Dự án Tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ, một số hiệp hội doanh nghiệp rà soát, chuẩn hóa các danh mục quản lý chuyên ngành cho phù hợp với Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu mới của Việt Nam để các bộ, ngành làm cơ sở ban hành văn bản quy định danh mục, làm cơ sở để cập nhật vào dữ liệu điện tử hải quan để đảm bảo phân luồng hàng hóa xuất nhập khẩu, xây dựng và vận hành hệ thống hải quan thông minh.

Bên cạnh đó, các bên liên quan sẽ rà soát kết quả triển khai Quyết định 1254/QĐ-TTg, rà soát các bất cập, vướng mắc, chồng chéo về chính sách quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để làm cơ sở báo cáo Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị các bộ, ngành hướng dẫn hoặc sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Được biết, sau đợt rà soát tập trung gần nhất (tháng 10/2020), Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành đã ban hành 73 văn bản pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu hoặc có nội dung quản lý kiểm tra chuyên ngành, gồm: 2 luật, 11 nghị định, 3 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 57 thông tư và quyết định của các bộ.

Bên cạnh đó, đã có 73 văn bản pháp luật về quản lý chuyên ngành hoặc có nội dung về quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu gồm: 1 luật, 10 nghị định, 3 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 58 thông tư và quyết định của bộ quản lý chuyên ngành.

Không chỉ vậy, thông qua đợt làm việc tập trung cơ quan Hải quan sẽ cùng với các chuyên gia rà soát kết quả xử lý các tồn tại của việc thực hiện Quyết định 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018 và Quyết định 1258/QĐ-TTg ngày 17/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể Quyết định 1258/QĐ-TTg giao 9 bộ quản lý chuyên ngành sửa đổi, bổ sung 12 văn bản; Quyết định 1258/QĐ-TTg cũng giao 6 bộ ban hành 12 Danh mục hàng hóa kèm mã số HS. Kết quả triển khai các nhiệm vụ được Thủ tướng giao đang được cơ quan Hải quan phối hợp với các cơ quan và doanh nghiệp rà soát lại.

Bên cạnh đó tình trạng chồng chéo trong quản lý, kiểm tra chuyên ngành cũng là vấn đề quan trọng cần được đánh giá. Chẳng hạn, tại thời điểm tháng 10/2020, tổng số hàng hóa còn tình trạng quản lý chồng chéo là 195 mặt hàng và 1 nhóm hàng. Theo chuyên gia của Dự án Tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ, hiện nay nhiều vấn đề vướng mắc cần tiếp tục được tháo gỡ để tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Cụ thể vướng mắc cần xử lý ngay là thủ tục kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa vừa phải kiểm dịch thực vật, vừa phải kiểm tra chất lượng/an toàn thực phẩm; áp dụng quản lý rủi ro trong kiểm tra chất lượng sau thông quan; áp dụng chế độ kiểm tra sau thông quan trong kiểm tra an toàn thực phẩm đối với những mặt hàng có thể áp dụng được như: dụng cụ, bao gói chứa đựng thực phẩm, thực phẩm chế biến sâu, đã bao gói...

Bên cạnh đó, những vấn đề cần nghiên cứu trong thời gian tới gồm: giấy phép, thủ tục cấp giấy phép và các giấy tờ tương tự đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu.