Đảm bảo “luồng Xanh quốc gia” thông suốt, đặc biệt là lương thực, thực phẩm
	Đảm bảo không đứt gãy chuỗi sản xuất, cung ứng cho các tập đoàn lớn
	Sẵn sàng đảm bảo lương thực, thực phẩm cho nội địa và xuất khẩu

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến.

Ngày 29/7/2021 vừa qua, UBND tỉnh Tiền Giang đã ra thông báo tạm dừng hoạt động đối với các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp đang hoạt động theo phương án “3 tại chỗ”. Một số DN chế biến, XK cá tra tại Tiền Giang, điển hình như Công ty TNHH Chế biến Thực phẩm Xuất khẩu Vạn Đức Tiền Giang (Van Duc TG Food) ngay lập tức gửi văn bản “kêu cứu” tới Bộ NN&PTNT. Quan điểm của Thứ trưởng về vấn đề này như thế nào?

Trước hết tất cả các DN phải có phương án phòng chống dịch Covid-19. Phương án phải có tính khả thi, được cơ quan y tế, chức năng kiểm duyệt đồng ý. Phòng chống dịch bệnh là ưu tiên và khi có phương án khả thi rồi thì khâu kiểm soát rất quan trọng. Trên thực tế việc tiến hành sản xuất “3 tại chỗ”, nhiều DN đã làm hiệu quả. Vừa rồi, tại Bắc Ninh, Bắc Giang làm rất tốt nhưng một số tỉnh lại có các ca F0 khá nghiêm trọng trong các nhà máy. Có DN có 57 ca, có DN lại có tới 200 ca.

Tôi được biết, Tiền Giang chỉ tạm dừng hoạt động đối với các DN để rà soát đã, không phải là cấm ngay, không phải gây khó khăn. Nếu có thái độ “quá tả hoặc quá hữu” sẽ rất khó trong phòng chống dịch, phải sáng tạo và sát thực tế.

Dù đối mặt những rủi ro nhất định song giữa phương án tạm dừng sản xuất và sản xuất theo “3 tại chỗ”, nhiều DN vẫn quyết tâm thực hiện “3 tại chỗ”. Thứ trưởng có khuyến cáo gì cho các DN?

Trong quá trình dịch bệnh diễn ra ở nhiều chu kỳ, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo các DN thủy sản, chế biến, chăn nuôi thực hiện phòng chống dịch nghiêm ngặt. Ví dụ, DN áp dụng “3 tại chỗ” nhưng phải kiểm soát 5K, thường xuyên test thì mới đảm bảo an toàn. Trên thực tế mô hình “3 tại chỗ” làm được sẽ rất tốt vì đơn hàng không bị đứt gãy, không bị mất thị trường XK vào tay nước khác. Nếu bị mất thị trường XK, khi dịch bệnh được kiểm soát, hoạt động của DN phục hồi việc lấy lại thị trường sẽ rất khó khăn.

Muốn duy trì sản xuất của các DN, câu chuyện hỗ trợ giữ chân người lao động cũng là yếu tố quan trọng. Các công nhân lành nghề không thể được đào tạo trong “ngày một ngày hai”. Khi dịch Covid-19 được khống chế trong nước, DN khôi phục sản xuất mà vừa thiếu nguyên vật liệu, vừa thiếu lao động sẽ rơi vào tình trạng rất khó khăn. Trong trường hợp không thể giữ chân người lao động, DN cho công nhân về quê cũng phải có chế độ hỗ trợ nhất định. Các địa phương có kế hoạch đón, tổ chức cách ly… phù hợp.

Hiện dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương lớn trên cả nước, điển hình như TPHCM, Hà Nội, Bình Dương… Bên cạnh câu chuyện duy trì hoạt động của các DN nông, lâm, thuỷ sản, về vấn đề sản xuất, hiện nay nguồn cung lương thực, thực phẩm đang được điều tiết như thế nào, thưa Thứ trưởng?

Không chỉ năm nay mà năm 2020 khi vừa bùng dịch Covid-19 vừa đối diện với hàng loạt khó khăn như lũ chồng lũ, bão chồng bão, sức sản xuất của ngành nông nghiệp vẫn tương đối dồi dào, đảm bảo tốt nguồn lương thực, thực phẩm. Ở thời điểm hiện tại có thể khẳng định rằng, sản xuất vẫn đảm bảo nguồn cung.

Bộ NN&PTNT đã phân công các nhiệm vụ cho các Thứ trưởng phụ trách triển khai các hội nghị trực tuyến với địa phương, đảm bảo được kế hoạch. Với trồng trọt, về vụ Đông Xuân đã làm tốt, giờ là vụ Thu Đông, Hè Thu phải tiếp tục triển khai. Các giải pháp khác là về khai thác và nuôi trồng thủy sản; phát triển chăn nuôi gia cầm; phát triển chăn nuôi lợn; chăn nuôi gia súc đều phải được triển khai…

Các chốt kiểm dịch kiểm soát chặt chẽ nhưng không có nghĩa là ngăn cấm. Phần vật tư nông nghiệp phải được lưu thông thuận tiện để đảm bảo cho chu kỳ sản xuất mới có hiệu quả, đảm bảo sản lượng nông sản cho chu kỳ sắp tới đây. Nếu tập trung chống dịch mà không tập trung vào sản xuất thì “mục tiêu kép” sẽ không đạt được, lúc đó sẽ rơi vào tình trạng khó khăn do thiếu nông sản, thiếu vật tư, thiếu nguồn cung phục vụ thị trường trong nước cũng như XK.

Xin Thứ trưởng chia sẻ rõ hơn, trong trường hợp dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, Bộ NN&PTNT xây dựng các kịch bản ra sao để đảm bảo nguồn cung nông sản cho cả thị trường nội địa lẫn XK, tránh nơi ứ thừa, nơi thiếu hụt cục bộ?

Những khu vực có dịch Covid-19 xảy ra đều được cách ly và phong tỏa. Tuy nhiên, những tỉnh, thành và khu vực không có dịch hay khu công nghiệp, khu chế xuất của DN đều được tổ chức sản xuất bình thường. Những năm tháng khó khăn, Việt Nam đã “vừa đánh giặc vừa sản xuất”, thời điển hiện nay là vừa chống dịch nhưng cũng vẫn phải tổ chức sản xuất bình thường để đạt “mục tiêu kép”.

Những địa phương, khu vực nào thiếu nhân lực chắc chắn sẽ có sự hỗ trợ của các lực lượng vũ trang như: Quân đội, công an và những tổ chức có thể chia sẻ được với các tỉnh, thành, làm sao đảm bảo sản xuất tương đối đồng bộ và xuyên suốt. Nếu tổ chức thực hiện nghiêm túc, nông sản sẽ không ế thừa, không để xảy ra tình trạng lợn nuôi đến chạm đáy không ra được chuồng, dứa thu hoạch bỏ ngoài đồng… không đưa được vào khu vực tiêu thụ.

Với riêng khu vực phía Nam, 18 tỉnh, thành phố với TPHCM có số lượng dân cư rất lớn. Do vậy, việc tổ chức phân phối tiêu thụ phải đảm bảo nguyên tắc chống dịch nhưng cũng phải đảm bảo lưu thông; vừa thúc đẩy sản xuất, giải quyết khó khăn trong tiêu thụ nông sản...

Xin cảm ơn Thứ trưởng!