Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng phát biểu chủ trì Hội nghị.

Chính sách tài chính đất đai từng bước được hoàn thiện

Thực hiện Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan và địa phương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; Nghị định số 104/2024/NĐ-CP ngày 31/7/2024 quy định về Quỹ phát triển đất.

Phát biểu tại Hội nghị triển khai quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Quỹ phát triển đất do Bộ Tài chính tổ chức ngày 20/8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, sau hơn 10 năm tổ chức thực hiện các quy định về tài chính đất đai theo Luật Đất đai năm 2013, công tác thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo lập hành lang pháp lý tương đối đồng bộ, chặt chẽ cho việc huy động, khai thác, sử dụng nguồn lực đất đai hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả.

Trong đó, chính sách tài chính trong lĩnh vực đất đai từng bước được hoàn thiện, là cơ sở để huy động các khoản thu vào ngân sách nhà nước.

Số thu từ đất đai giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020 trung bình khoảng 160.000 tỷ đồng/năm, chiếm hơn 15% tổng thu ngân sách nhà nước.

Thứ trưởng Bùi Văn Khắng khẳng định, chính sách ưu đãi về thuế, miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã góp phần quan trọng thu hút đầu tư, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn. Chính sách ưu đãi về đất đai đối với nhà ở xã hội cũng đạt được một số kết quả quan trọng.

Theo Thứ trưởng, Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, cùng thời điểm có hiệu lực thi hành của Luật Đất đai năm 2024.

Hai nghị định này đã quy định cụ thể về việc tính, thu, nộp, miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; tổ chức, hoạt động và cơ chế tài chính của Quỹ Phát triển đất; xử lý chuyển tiếp về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các trường hợp đã được giao đất, cho thuê đất; hoạt động của Quỹ phát triển đất trước ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành.

Các nghị định này đồng thời quy định cụ thể trách nhiệm của các bộ, cơ quan trung ương có liên quan, UBND cấp tỉnh sau khi các Nghị định này có hiệu lực thi hành.

Theo Thứ trưởng, Chính phủ, các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân đặt nhiều kỳ vọng vào Luật mới và các nghị định hướng dẫn thi hành, trong đó có 2 nghị định do Bộ Tài chính được giao xây dựng.

Với nhiều chính sách mới, mang tính đột phá, kỳ vọng 2 nghị định này sẽ tác động lan toả góp phần phát triển kinh tế - xã hội, phát huy nguồn lực đất đai, công khai, minh bạch, rõ ràng, giảm được nhiều thủ tục hành chính, mang lại hiệu quả, lợi ích thiết thực cho địa phương, doanh nghiệp, người dân.

Tại hội nghị, Thứ trưởng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo triển khai đầy đủ các nhiệm vụ, trách nhiệm được giao quy định tại các nghị định, tổ chức tuyên truyền, phổ biến nội dung của các nghị định, đảm bảo các đối tượng chịu sự tác động của nghị định nắm bắt đầy đủ, chính xác, kịp thời nội dung của Luật Đất đai và của nghị định.

Khẩn trương ban hành các mức tỷ lệ tính thu tiền thuê đất

Thông tin về những nội dung trọng tâm của Nghị định 103/NĐ-CP, đại diện lãnh đạo Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết, đối với trường hợp thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm, Nghị định số 103/2024/NĐ-CP quy định tỷ lệ phần trăm (%) tính đơn giá thuê đất một năm là từ 0,25% đến 3%. Mức tỷ lệ % tối thiểu này thấp hơn (=50%) so với mức quy định của pháp luật đất đai năm 2013;

Đối với đất xây dựng công trình ngầm, đơn giá thuê đất được tính không quá 30% đơn giá thuê đất trên bề mặt với cùng hình thức thuê đất, cùng mục đích sử dụng đất; đối với đất có mặt nước (phần diện tích đất có mặt nước), đơn giá thuê đất được tính theo mức không thấp hơn 20% của đơn giá thuê đất của loại đất có vị trí liền kề với giả định có cùng mục đích sử dụng đất và thời hạn sử dụng đất với phần diện tích đất có mặt nước.

Căn cứ vào thực tế địa phương, UBND cấp tỉnh quy định mức tỷ lệ (%) để tính đơn giá thuê đất, mức tỷ lệ thu đối với đất xây dựng công trình ngầm, mức tỷ lệ thu đối với đất có mặt nước và quyết định giá đất cụ thể theo thẩm quyền làm căn cứ để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sau khi xin ý kiến của HĐND cùng cấp. Đồng thời, quy định trách nhiệm của cơ quan Tài chính trong việc chủ trì xây dựng và trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định các mức tỷ lệ cụ thể để xác định đơn giá thuê đất nêu trên.

Vì vậy, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần khẩn trương ban hành các mức tỷ lệ (%) tính thu tiền thuê đất nêu trên để áp dụng tính thu tiền thuê đất đối với các hồ sơ phát sinh từ ngày 1/8/2024, trường hợp vướng mắc trong quá trình thực hiện, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Về giá đất, để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, một trong các căn cứ quan trọng được quy định tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ quy định về giá đất. Theo đó, Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025.

Trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương. Trình tự điều chỉnh Bảng giá đất đối với trường hợp này (nếu có) thực hiện theo quy định tại Điều 17 Nghị định số 71/2024/NĐ-CP.

Các mức thu tiền sử dụng đất, mức tỷ lệ tính đơn giá thuê đất quy định tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP đã được cân đối theo ý kiến tham gia của các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương và có tính đến yếu tố đổi mới trong quy định về giá đất nêu trên.

Do vậy, các địa phương cần khẩn trương rà soát để quy định Bảng giá đất theo đúng quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024, hướng dẫn tại Nghị định số 71/2024/NĐ-CP để áp dụng từ ngày 1/8/2024 đến trước ngày 1/1/2026 (ngày áp dụng Bảng giá đất được xây dựng theo quy định của Luật Đất đai năm 2024).