Kho bạc Nhà nước: Nghiên cứu, thử nghiệm công nghệ chuỗi, trí tuệ nhân tạo vào hoạt động kho bạc
	Tăng cường thu thập thông tin đáp ứng yêu cầu quản lý rủi ro
	Hướng tới Kho bạc Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả

Chiến lược phát triển KBNN tới năm 2030 là xây dựng kiến trúc tổng thể hệ thống công nghệ thông tin hướng tới kho bạc số. Ảnh: Thùy Linh

Khởi đầu ấn tượng

Năm 2022 là năm đầu tiên thực hiện Chiến lược phát triển KBNN. Hiện nay, KBNN đang duy trì cung cấp 100% thủ tục hành chính qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 (11/11) với 100% đơn vị thuộc đối tượng bắt buộc tham gia dịch vụ; hoạt động giao dịch với KBNN 24/7 (kể cả ngày nghỉ, ngày lễ) với số lượng giao dịch chi ngân sách nhà nước (NSNN) qua dịch vụ công trực tuyến đạt tỷ lệ trên 99,6%. Lượng giao dịch trung bình mỗi ngày từ 100.000 đến 150.000 giao dịch, ngày cao điểm đầu tháng và cuối tháng từ 150.000 đến 200.000 giao dịch, ngày cao điểm cuối năm từ 400.000 đến 500.000 giao dịch.

Cùng với đó, KBNN đã mở rộng phối hợp thu NSNN và thanh toán song phương điện tử với các ngân hàng thương mại. Trong năm 2022, KBNN đã triển khai mở tài khoản chuyên thu NSNN và ký thỏa thuận hợp tác phối hợp thu NSNN, thanh toán song phương điện tử với 5 ngân hàng thương mại, nâng tổng số ngân hàng thương mại mà KBNN mở tài khoản chuyên thu lên thành 20 ngân hàng. Qua đó đã góp phần hiện đại hóa phương thức thu NSNN; tăng cường trao đổi thông tin, cung cấp thông tin số liệu thu NSNN phục vụ cho công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo các cấp.

KBNN cũng đã phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các đơn vị liên quan đẩy mạnh thu phí, lệ phí và thu phạt trên Cổng dịch vụ công Quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng nộp ngân sách, góp phần tập trung nhanh nguồn thu vào NSNN.

Điểm nhấn quan trọng của tiến trình hiện đại hóa hệ thống KBNN là triển khai thành công trên phạm vi toàn quốc hệ thống quản lý, kiểm soát chi đầu tư qua KBNN (hệ thống ĐTKB-GD), đáp ứng yêu cầu về chuẩn hóa dữ liệu và quản lý, kiểm soát chứng từ chi đầu tư qua KBNN theo phương thức điện tử, cung cấp kịp thời thông tin phục vụ quản lý điều hành của Chính phủ, Bộ Tài chính và cấp ủy, chính quyền địa phương. Dữ liệu báo cáo giải ngân vốn đầu tư công phát sinh hàng ngày được tổng hợp từ KBNN huyện, KBNN tỉnh và được đồng bộ lên KBNN Trung ương. Số liệu giải ngân vốn đầu tư công được khai thác một cách kịp thời, chủ động tại mọi thời điểm, là cơ sở quan trọng để đánh giá tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của các bộ, ngành, địa phương một cách công khai, minh bạch, phục vụ tốt cho công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Bộ Tài chính và các cấp chính quyền địa phương, góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Đặc biệt, KBNN triển khai thành công mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung và liên thông các hệ thống công nghệ thông tin. Năm 2022, mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung đã được triển khai thành công trên phạm vi toàn hệ thống KBNN. Việc triển khai diện rộng mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung là bước cải tiến lớn trong công cuộc hiện đại hóa của ngành Tài chính nói chung, hệ thống KBNN nói riêng.

2 giai đoạn phát triển

Để kế thừa và phát triển các kết quả ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hiện đại hóa hệ thống KBNN đã đạt được tới hiện tại, hoàn thành các mục tiêu đặt ra của Chiến lược phát triển KBNN tới năm 2030, xây dựng kiến trúc tổng thể hệ thống công nghệ thông tin hướng tới Kho bạc số, KBNN đã chia thành hai giai đoạn phát triển. Trong đó, giai đoạn đầu, đến năm 2025, KBNN vận hành dựa trên dữ liệu số và hoàn thành nền tảng Kho bạc số; cơ bản toàn bộ các giao dịch thu, chi NSNN qua KBNN được thực hiện theo phương thức điện tử (trừ các giao dịch thuộc phạm vi bí mật nhà nước); liên thông dữ liệu số của các khâu lập dự toán, phân bổ, chấp hành, kế toán, kiểm toán và quyết toán NSNN. Giai đoạn tiếp theo, sau năm 2025, KBNN tập trung nghiên cứu, phát triển dịch vụ theo nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước; đến năm 2030, hoàn thành xây dựng Kho bạc số.

Cụ thể, trong giai đoạn đến năm 2025, KBNN sẽ định danh từng khoản thu NSNN; hoàn thiện mô hình thanh toán tập trung của KBNN; hoàn thiện hệ thống kế toán đồ COA; hoàn thiện quy trình tổng hợp, lập và trình báo cáo tài chính nhà nước; hoàn thiện cơ chế, quy trình tổng hợp, lập và trình báo cáo quyết toán NSNN…

Trong giai đoạn từ 2026-2030, KBNN sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu thu NSNN; đổi mới cơ chế quản lý cam kết chi NSNN; số hóa công tác kiểm soát, thanh toán các khoản chi NSNN qua KBNN; thực hiện chia sẻ và liên thông dữ liệu số trong toàn bộ quá trình quản lý chi NSNN; phân cấp kiểm soát chi NSNN theo mức độ rủi ro; xây dựng và từng bước triển khai đề án mô hình kho bạc 2 cấp…

KBNN luôn nhận thức được rằng: “Chuyển đổi số là cuộc cách mạng thiên về thể chế, chính sách nhiều hơn là cách mạng công nghệ”, cơ chế chính sách về nghiệp vụ cần phải đi trước để đảm bảo hành lang pháp lý cho quá trình xây dựng và triển khai; công nghệ dù có tiên tiến đến đâu nhưng không thể thay thế được chính sách và quy trình, công nghệ chỉ có thể là công cụ và nền tảng cho thực hiện chính sách và quy trình. Vì vậy các đơn vị chủ trì các đề án chính sách nghiệp vụ đã bắt tay vào lập kế hoạch chi tiết theo lộ trình từng tháng, quý, năm từ đó làm cơ sở cho Cục Công nghệ thông tin xây dựng kế hoạch chi tiết việc xây dựng các ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thành các mục tiêu của Chiến lược đã đặt ra.