Doanh nghiệp giấy tăng đầu tư, kỳ vọng xuất khẩu từ FTA
	Vốn đầu tư từ khu vực tư nhân có tốc độ tăng trưởng cao nhất
	SSIAM thành lập Quỹ Đầu tư tăng trưởng Việt Nam - VGIF
	Tránh đầu tư dàn trải ngay từ kế hoạch đầu tư công năm 2021
	Kết hợp đầu tư FDI với đầu tư trong nước để phát triển năng lượng

Vinaseed nhờ R&D đã xuất khẩu thành công mặt hàng gạo tới thị trường EU. Ảnh: ST

Đầu tư thượng nguồn

Công ty Cổ phần Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed) với chiến lược “đứng trên vai những người khổng lồ‘’ để có thể đi nhanh và nhìn xa hơn, đã mở rộng hợp tác với các viện nghiên cứu công lập, hợp tác quốc tế trong chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ, hợp tác với các nhà chọn tạo giống hàng đầu Việt Nam… Nhờ đó, DN này đã sản xuất được những hạt gạo lọt top gạo ngon nhất thế giới. Từ giữa năm 2020, Vinaseed đã xuất khẩu thành công gạo VJ Pearl Rice và gạo thơm RVT sang Hà Lan và Cộng hòa Séc với giá 1.040 USD/tấn. Ngoài ra, sản phẩm gạo trắng Ban Mai và gạo lứt Phúc Thọ cũng được Vinaseed xuất khẩu thành công sang thị trường Australia.

Đại diện lãnh đạo Vinaseed chia sẻ, EU có quan điểm khá cứng rắn về an toàn thực phẩm, trong đó với sản phẩm có nguồn gốc thực vật, nước xuất khẩu phải tuân thủ các quy định của EU trong toàn bộ quá trình sản xuất. Vì vậy, ngoài việc đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thì DN còn phải chuẩn bị bài bản, quy mô trong toàn bộ chuỗi giá trị khép kín. Từ việc gieo trồng, sử dụng giống bản quyền, thu hoạch và chế biến bằng công nghệ, máy móc trang thiết bị hiện đại, đảm bảo sản xuất ra những sản phẩm tốt nhất để đáp ứng tiêu chuẩn của EU.

Thực tế cho thấy, từ nhiều năm trước, không ít DN đã coi trọng và đầu tư vào R&D. Ông Nguyễn Xuân Phú, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sunhouse cho hay, cách đây 3 năm, DN đã đưa ra một quyết định mang tính bước ngoặt là đầu tư nguồn vốn khổng lồ, lên tới hàng triệu USD vào mở rộng hệ thống nhà máy mới, đầu tư vào hoạt động R&D nhằm hoàn thiện chuỗi sản xuất, gia tăng tỷ lệ nội địa hóa, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng của dòng sản phẩm phục vụ thị trường nội địa và xây dựng quy chuẩn sản phẩm xuất khẩu đạt chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, một số DN đầu tư mạnh về R&D có thể kể tới như Thaco, VinGroup và một số DN trong ngành nông nghiệp, dệt may, điện tử… Theo các chuyên gia, đầu tư R&D được coi là hoạt động đầu tư thượng nguồn. Muốn tăng sức cạnh tranh thì DN phải tự làm chủ công nghệ, từ việc phát triển, nghiên cứu cho đến sản xuất, phân phối. Điều này còn giúp DN gia tăng giá trị cho sản phẩm, lợi nhuận thu được cũng cao hơn so với việc phải đi nhập khẩu, mua bản quyền từ các DN khác. Đặc biệt, với R&D, các DN Việt Nam sẽ thoát được “kiếp” gia công, tạo được thương hiệu và vị thế bền vững trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, để đạt được những kết quả như trên, vấn đề của các DN Việt Nam là làm thế nào để có nguồn vốn, nguồn nhân lực thực hiện theo R&D. Bởi hiện nay, đa phần DN Việt Nam có quy mô nhỏ và vừa, trong khi đầu tư cho R&D cần nguồn vốn lớn, thời gian thu hồi vốn dài, hiệu quả thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Vì thế, thông thường, các DN muốn đầu tư cho R&D tại Việt Nam đều là DN có quy mô và nguồn vốn phải trích từ lợi nhuận. Chẳng hạn, tại Rạng Đông, những năm qua DN này đều phải trích tới 20% lợi nhuận sau thuế cho R&D, Vicostone cũng trích 2% lợi nhuận…

Thêm cơ hội từ dòng vốn FDI

Nhưng đâu phải DN nào cũng nhận thức được tầm quan trọng của R&D để hy sinh lợi nhuận. Theo một nghiên cứu mới đây của Khối Thương mại và Cạnh tranh thuộc Nhóm Ngân hàng thế giới (WB), tại Việt Nam, các DN mới chi 1,6% doanh thu hàng năm cho hoạt động R&D, thấp hơn nhiều quốc gia trong khu vực như Lào (14,5%), Philippines (3,6%), Malaysia (2,6%), Campuchia (1,9%). Hơn nữa, 26% DN vừa và lớn tuyên bố chi cho R&D, trong khi chỉ có 9% DN nhỏ có đầu tư vào R&D.

Điều đáng mừng là tại Luật Đầu tư sửa đổi, hoạt động R&D được xác định là ngành nghề ưu đãi đầu tư. Do đó, các DN kỳ vọng thời gian tới sẽ ngày càng đón nhận làn sóng đầu tư cho R&D của dòng vốn FDI, từ đó lan tỏa tới các DN trong nước cùng phát triển. Mới đây, Tập đoàn LG – Hàn Quốc dự kiến sẽ thành lập Trung tâm R&D tại TP Đà Nẵng, về các giải pháp cho linh liện xe hơi và công nghệ thông tin. Như vậy LG đã “theo chân” Samsung tập trung đầu tư cho R&D tại Việt Nam.

Trước đó, hồi đầu năm, Samsung đã quyết định đầu tư 220 triệu USD xây dựng riêng một Trung tâm R&D tại Hà Nội, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2022, thu hút 3.000 kỹ sư tới làm việc và sẽ không chỉ tập trung vào việc nghiên cứu, phát triển sản phẩm, mà còn ở các lĩnh vực đang là xu hướng của thế giới như trí tuệ nhân tạo (AI), vạn vật kết nối (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), mạng 5G… Đây cũng là trung tâm R&D được xây dựng với quy mô lớn nhất trong số các trung tâm R&D của khối DN đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, được Samsung coi là “cứ điểm” chiến lược về R&D của Tập đoàn này trên toàn cầu. Cùng với Samsung, một số tập đoàn công nghệ lớn thế giới như Bosch, Qualcomm… cũng đã mở trung tâm R&D tại Việt Nam.