Bà Nguyễn Thị Thanh Hằng.

Tại sao Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế BVMT đối với xăng dầu và Bộ đã tính toán tác động của việc tăng thuế đối với chỉ số giá tiêu dùng hay chưa, thưa bà?

Lý do Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế đó là: Tại Luật thuế BVMT đã quy định nguyên tắc xác định và xây dựng mức thuế BVMT đối với các hàng hóa chịu thuế BVMT. Hai nguyên tắc đó là: Mức thuế phù hợp với chính sách phát triển kinh tế xã hội từng thời kỳ và mức thuế đối với hàng hoá chịu thuế được xác định theo mức độ gây tác động xấu đến môi trường của hàng hoá.

Từ năm 2016, Đảng và Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết thể hiện rõ chủ trương của Đảng và Nhà nước, trong đó có các giải pháp như tập trung cơ cấu lại thu NSNN, tăng tỷ trọng thuế nội địa và với chính sách thuế BVMT phải cải cách mức thu để góp phần hạn chế sử dụng mặt hàng gây tác động đến môi trường.

Theo các nghiên cứu cho thấy, mặt hàng xăng dầu là sản phẩm có chứa nhiều chất gây ô nhiễm môi trường như chì, lưu huỳnh, benzen, hydrocacbon thơm, hydrocacbon nặng và một số phụ gia... Đây là những chất gây hại đến an toàn, sức khỏe và môi trường. Hơn nữa, cũng theo tính toán của một số nhà khoa học để hoàn trả lại môi trường thì mức thuế bảo vệ môi trường đối với các hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường phải ở mức cao hơn.

Tại cuộc hội thảo lấy ý kiến dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật thuế BVMT do UBTCNS của Quốc hội tổ chức năm 2017, Tiến sỹ Huỳnh Thế Du - Giám đốc đào tạo Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright đã nhận định: Nếu tính toán dựa trên mô hình ngoại tác tiêu cực và tính phi hiệu quả (với chi phí ngoại tác tiêu cực đối với xăng được lấy theo đánh giá của một tổ chức uy tín của Mỹ) thì mức thuế BVMT đối với xăng của Việt Nam cần phải điều chỉnh ở mức từ 10.000-20.000 đồng/lít.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và Chính phủ đã đồng ý trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất điều chỉnh tăng mức thuế BVMT đối với xăng dầu, than đá, dung dịch HCFC, túi ni lông, trong đó đề xuất tăng kịch khung thuế đối với xăng dầu, dung dịch HCFC và túi ni lông.

Theo Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 thì chỉ tiêu tốc độ tăng giá tiêu dùng bình quân ở mức 4%. Với phương án đề xuất của Chính phủ, Bộ Tài chính tính toán việc tăng thuế BVMT sẽ tác động CPI năm 2018 khoảng 0,11-0,15%.

Đến nay, qua thời gian lấy ý kiến tổng hợp các bộ, ngành, kết quả này ra sao, thưa bà?

Bộ Tài chính đã tiến hành theo đúng quy trình của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Cụ thể: Bộ Tài chính đã xin ý kiến các bộ, ngành, hiệp hội và đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ và Bộ Tài chính để xin ý kiến rộng rãi các tổ chức, cá nhân.

Bộ Tài chính đã nhận được 77 ý kiến tham gia,cơ bản các ý kiến đều đồng thuận, trong đó có 47/77 ý kiến nhất trí hoàn toàn. Một số có ý kiến khác, Bộ Tài chính đã nghiên cứu tiếp thu giải trình và hoàn thiện lại dự án Nghị quyết.

Dự án Nghị quyết về biểu thuế BVMT đã được Hội đồng thẩm định Bộ Tư pháp cho ý kiến. Trên cơ sở giải trình tiếp thu ý kiến, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và sau khi nhận được ý kiến đồng ý thông qua của hầu hết các Thành viên Chính phủ (19/23 ý kiến), Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý giao Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký tờ trình trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để xem xét, thông qua dự án.

Xin cảm ơn bà!