Ảnh minh họa. Nguồn: internet.

Việc điều chỉnh thuế suất này của Bộ Tài chính căn cứ trên kiến nghị của Bộ Công Thương và mức thuế mới được chính thức áp dụng từ 11-10.

Trước đó, Bộ Công Thương đã gửi kiến nghị tới Bộ Tài chính đề nghị xem xét điều chỉnh thuế nhập khẩu mặt hàng xơ polyester lên 2% để hỗ trợ Công ty cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (PVTEX) tiếp cận thị trường, tăng khả năng tiêu thụ sản phẩm.

Nguyên nhân được đưa ra là do mặt hàng xơ polyester trong nước đã sản xuất đáp ứng được một phần nhu cầu thị trường, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm, đồng thời không làm ảnh hưởng đột ngột tới các doanh nghiệp sợi dệt.

Theo thông tin do PVTEX cung cấp, sản phẩm xơ polyeste của doanh nghiệp này đã dần được khách hàng chấp nhận đưa vào sản xuất trên diện rộng sau một thời gian chạy thử nghiệm trên các nhà máy kéo sợi, nhất là một số đơn vị của Tập đoàn Dệt may (Vinatex).

Sự chấp nhận ấy một phần nằm ở chính sách bán hàng với giá thấp hơn (khoảng 1.434 USD/tấn) giá hàng nhập khẩu đã thực sự hấp dẫn và đem lại lợi ích cho khách hàng.

Tuy nhiên, kể từ tháng 9, tháng 10-2014, công tác tiêu thụ sản phẩm của PVTEX gặp khó khăn do sự ảnh hưởng từ đợt khủng hoảng giá dầu cũng như vấp phải sự cạnh tranh quyết liệt của các nhà cung cấp nước ngoài.

Để giữ đúng cam kết của mình, PVTEX cũng đã liên tục điều chỉnh giá bán xơ luôn thấp hơn giá hàng nhập khẩu xuống còn 1.030 USD/tấn vào tháng 12-2014 và hiện đã phải đưa xuống mức 970 USD/tấn nhưng vẫn không cạnh tranh được với các nhà nhập khẩu.

Từ cuối năm 2014, các nhà nhập khẩu sẵn sàng giảm giá bán thấp hơn 50-70 USD/tấn mỗi khi PVTEX áp dụng giá mới. Theo thực tế theo dõi, giá bán sản phẩm như vậy chỉ ngang bằng với giá mua nguyên liệu đầu vào và không thể bù đắp được chi phí sản xuất của bất kỳ nhà máy nào. Bên cạnh khó khăn chung của thị trường, việc bị cạnh tranh quyết liệt đang khiến việc sản xuất của PVTEX vào thế khó.

Tuy đã sản xuất liên tục trong hơn 8 tháng vừa qua nhưng nhà máy không thể tăng công suất do hàng khó bán. Hiện, nhà máy vẫn chỉ chạy 50% công suất thiết kế. Việc không chạy đủ công suất cũng là trở ngại chính trong việc ổn định sản xuất, duy trì chất lượng sản phẩm.

Hiện tồn kho sản phẩm của PVTEX đã lên đến gần 15.000 tấn và nhà máy đứng trước nguy cơ phải dừng máy do không đủ tiền để quay vòng mua nguyên liệu. Công ty liên tục phải bán ra thấp hơn giá thành để cạnh tranh trong khi vừa đi vào sản xuất, tình hình tài chính hiện không cho phép duy trì lâu hơn nữa tình trạng này.

Thực tế, mặt hàng xơ polyester thuộc nhóm 55.03 (xơ staple tổng hợp, chưa chải thô, chưa chải kỹ hoặc chưa gia công cách khác để kéo sợi) được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi trước khi điều chỉnh là 0%. Kim ngạch nhập khẩu năm 2013 và 2014 của mặt hàng này chiếm trên 90% kim ngạch nhập khẩu của cả nhóm 55.03.

Theo số liệu của PVTEX, giá thành sản xuất xơ polyeste cao hơn so với giá nhập khẩu trung bình năm 2014 khoảng 197 USD/tấn. Nếu công ty chạy hết công suất thì giá thành sản xuất xơ của công ty cao hơn so với giá nhập khẩu khoảng 53 USD/tấn.

Theo định hướng khuyến khích phát triển nguyên liệu xơ từ polyeste để khuyến khích ngành công nghiệp hỗ trợ cho dệt may phát triển, ngoài ra, sản phẩm xơ PVTEX có mặt trên thị trường đã đem lại nhiều lợi ích cho khách hàng kéo sợi, dệt, làm tiền đề cho việc tăng sức cạnh tranh của ngành dệt may Việt Nam trong việc gia nhập Hiệp định xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Vì vậy, để khuyến khích sản xuất trong nước, Bộ Tài chính thống nhất với đề nghị của Bộ Công Thương tăng mức thuế suất thuế nhập khẩu mặt hàng xơ polyeste, mã hàng 5503.20.00 từ 0% lên 2%.