Công chức Hải quan Xa Mát thực hiện kiểm tra thực tế lô hàng xuất khẩu của Công ty Yakjin Sài Gòn

Quần áo xuất khẩu biến thành vải vụn

Tháng 9/2023, Công ty Yakjin Sài Gòn có lô hàng xuất khẩu tồn kho (hàng gia công không đủ tiêu chuẩn, bị lỗi) cần thanh lý xuất khẩu để quyết toán nguyên liệu nhập khẩu gia công sản xuất xuất khẩu nhằm hoàn tất thủ tục giải thể công ty. Công ty Yakjin Sài Gòn đã có văn bản xin công ty mẹ là Công ty Yakjin Trading ở Hàn Quốc cho phép bán hàng thanh lý cho công ty tại Việt Nam để xuất đi Campuchia với các điều kiện như giao hàng tại kho, xuất khẩu Campuchia, tiền chuyển khoản trước 100% cho Công ty Yakjin Trading và được sự đồng ý của Công ty Yakjin Trading.

Khi bên mua hàng đã chuyển tiền cho công ty mẹ là Công ty Yakjin Trading, được công ty mẹ chỉ định giao hàng và làm thủ tục kê khai hải quan xuất khẩu cho đối tác ở Campuchia, Công ty Yakjin Sài Gòn đã bàn giao hàng hoá từ ngày 16 đến 19/10/2023 tại kho của công ty. Ngày 19/10/2023, Công ty Yakjin Sài Gòn mở các tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan Chơn Thành để xuất khẩu sang Campuchia lô hàng gồm 240 thùng carton quần áo các loại với số lượng 122.412 cái, tổng trọng lượng 10.560kg, trị giá theo khai báo là gần 1,6 triệu USD. Tờ khai được hệ thống phân luồng Xanh.

Ngày 21/10/2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Xa Mát (Cục Hải quan Tây Ninh) ban hành thông báo về việc tạm dừng hàng hóa qua khu vực giám sát để kiểm tra thực tế hàng hóa đối với các tờ khai của Công ty Yakjin. Kết quả cho thấy lô hàng thực tế là vải vụn với trọng lượng 1.985 kg chứa trong 66 bao xác rắn và 97.534 cái quần áo các loại đóng trong 402 bao xác rắn. Số quần áo này là hàng tồn kho bị lỗi nhiều năm, dơ bẩn, nhiều chủng loại khác nhau, không đồng nhất, không phải là thành phẩm, đóng gói như khai báo.

Theo thông tin từ Chi cục Hải quan Chơn Thành, trị giá tính thuế của lượng nguyên liệu sử dụng cho lô hàng kể trên là 4,17 tỷ đồng, tương ứng số thuế phải nộp là 958 triệu đồng.

Đánh tráo trên đường tới cửa khẩu

Kết quả kiểm tra, xác minh và tài liệu, hồ sơ vụ việc của Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn cho thấy, Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn mở tờ khai xuất khẩu sản phẩm gia công theo mã loại hình E52 (xuất sản phẩm gia công cho thương nhân nước ngoài) nhưng các đối tượng đã lợi dụng sự thông thoáng trong quản lý hải quan đối với thủ tục xuất khẩu sản phẩm gia công (tờ khai được phân luồng Xanh, thông quan ngay) đã vận chuyển hàng hóa về Kiên Giang nhằm đánh tráo hàng hóa để đưa vào thị trường nội địa tiêu thụ. Lô quần áo xuất khẩu được thay thế bằng vải vụn và quần áo khác, sau đó bấm seal có mã số như trên tờ khai hải quan rồi vận chuyển ngược lại về cửa khẩu Xa Mát để xuất khẩu qua Campuchia.

Qua tài liệu có trong hồ sơ cho thấy giữa Công ty mẹ là Công ty Yakjin Trading và Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn có ký hợp đồng gia công số YSK012020 ngày 1/1/2020 có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 đến 31/12/2023. Tuy nhiên, khi xuất khẩu lô hàng theo hợp đồng YSK012020 nêu trên, giữa Công ty Yakjin Trading và Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn không có bất kì hợp đồng hay phụ lục hợp đồng về việc giao sản phẩm gia công. Như vậy, việc Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn mở tờ khai xuất khẩu để giao hàng cho nhà nhập khẩu là không phù hợp với quy định về Hợp đồng gia công tại Bộ luật Dân sự 2015.

Căn cứ Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 20/1/2015 của Chính phủ được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 và Thông tư số 38/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018, mặt hàng quần áo các loại của Công ty Yakjin là sản phẩm gia công xuất khẩu khi chuyển đổi mục đích sử dụng để chuyển tiêu thụ nội địa, người khai hải quan phải làm thủ tục hải quan và thực hiện đầy đủ các chính sách về quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định.

Như vậy, việc các đối tượng đã lấy hàng hóa là quần áo các loại đã mở tờ khai xuất khẩu của Công ty Yakjin Sài Gòn để bán tiêu thụ trong nước và đánh tráo hàng hóa khác để xuất khẩu là vi phạm pháp luật quản lý nhà nước về hải quan. Các đối tượng đã tự ý thay đổi mục đích sử dụng (chuyển tiêu thụ nội địa) mà không làm thủ tục hải quan theo quy định.

Bên cạnh đó, căn cứ quy định tại Thông tư 21/2017/TT-BCT ngày 23/10/2017 của Bộ Công Thương ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về mức giới hạn hàm lượng formaldehyt và các amin thơm chuyển hóa từ thuốc nhuộm azo trong sản phẩm dệt may, các mã hàng là sản phẩm dệt may thuộc các tờ khai trên phải thực hiện công bố hợp quy trước khi sản phẩm được đưa ra thị trường tiêu thụ.

Qua kiểm tra, xác minh, làm việc với những người có liên quan, các đối tượng đã thực hiện các giao dịch thỏa thuận mua bán thành công lô hàng quần áo các loại tồn kho của Công ty TNHH Yakjin Sài Gòn thông qua các giao dịch chuyển tiền qua ngân hàng thương mại.

Cục Hải quan Bình Phước nhận định, các đối tượng đã có hành vi mua hàng hoá thanh lý để xuất khẩu sang Campuchia, nhưng sau khi nhận được hàng hoá lại vận chuyển về kho ở Kiên Giang để tráo đổi với hàng hoá phế liệu, vải vụn đã chuẩn bị từ trước đó. Sau đó vận chuyển đến cửa khẩu Xa Mát (Tây Ninh) để làm thủ tục hải quan xuất khẩu khống, nhằm lấy hàng hoá phải xuất khẩu để tiêu thụ nội địa. Giá trị lô hàng các đối tượng mua thanh lý là trên 2 tỷ đồng, nên hành vi của các đối tượng tráo đổi hàng này đã phạm tội “Buôn lậu” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 188 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.