Doanh nghiệp nhựa tìm cơ hội phát triển từ xuất khẩu
	Cách nào giảm áp lực nhập khẩu nguyên liệu cho sản xuất công nghiệp?

Việt Nam chủ yếu sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm nhựa có giá trị gia tăng thấp. Nguồn: Internet

Sáng 19/4, Sở Công Thương TPHCM phối hợp cùng Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TPHCM tổ chức hội thảo “Định hướng phát triển ngành cao su - nhựa TPHCM giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

Ông Trần Anh Hào, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp, Sở Công Thương TPHCM cho biết, ngành cao su – nhựa là một trong 4 ngành công nghiệp trọng yếu được TPHCM khuyến khích phát triển. Thời gian qua ngành đã có những đóng góp quan trọng cho công nghiệp thành phố, chiếm khoảng 11,5% giá trị sản xuất, đóng góp 11,4% giá trị gia tăng toàn ngành công nghiệp. Nhìn chung hiện nay các doanh nghiệp trong ngành đã sản xuất được tất cả các chủng loại sản phẩm tiêu dùng và kỹ thuật đáp ứng nhu cầu nội địa.

Hiện xu hướng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới đang đặt ra yêu cầu đối với ngành nhựa và cao su phải đáp ứng chuẩn mực quốc tế mà Việt Nam cam kết thực hiện. Xu hướng phát triển ngành nhựa – cao su có nhiều thay đổi và tính cạnh tranh ngày càng cao trong việc sản xuất các sản phẩm nói chung và sản phẩm công nghiệp hỗ trợ nói riêng. Trong đó, việc nâng cao khả năng đáp ứng và cung ứng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho các doanh nghiệp công nghệ cao là mục tiêu cần hướng đến bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm nhựa cao su truyền thống.

Trước những yêu cầu đó, ông Hào cho rằng ngành cao su - nhựa cần đánh giá lại thực trạng, tiềm năng, xác định mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng phát triển ngành, từ đó làm cơ sở xác định các sản phẩm chủ lực và công nghệ sản xuất tiên tiến, phù hợp với xu thế của thế giới.

PGS-TS Huỳnh Đại Phú, Trưởng khoa Công nghệ vật liệu - Đại học Bách khoa đánh giá, ngành nhựa TPHCM từ trước đến nay chủ yếu là gia công chế tạo. Đặc biệt, mặc dù là nơi sản xuất cao su thiên nhiên đứng top 5 thế giới, nhưng Việt Nam vẫn phải nhập khẩu rất nhiều nguyên liệu này để sản xuất do các đặc thù về tiêu chuẩn. Do đó, những năm gần đây, giá trị gia tăng có cải thiện, nhưng vẫn còn ở mức thấp. Việc tự chủ nguyên vật liệu trong công nghiệp nhựa là một nhu cầu bức thiết để tạo cơ hội cho ngành nhựa thành phố phát triển trong tương lai.

Hiện tại Việt Nam mới chỉ sản xuất được vài loại nguyên liệu như PP, PET, PVC, PS, EPS, DOP. Trong khi đó, nguyên liệu nhựa thông dụng có tới hàng chục ngàn loại khác nhau. Nguyên nhân của việc thiếu tự chủ về nguyên liệu, theo PGS-TS Huỳnh Đại Phú, là do do nền công nghiệp lọc hóa dầu và hóa chất tại Việt Nam còn quá non trẻ, vấn đề này chưa thể giải quyết trong thời gian ngắn được.

Việc thiếu nguyên liệu sản xuất trong nước đã khiến giá thành sản phẩm tăng lên, gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc cạnh tranh trên thị trường. Ngoài ra, việc phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu từ nước ngoài cũng khiến ngành công nghiệp cao su - nhựa của Việt Nam có thể bị ảnh hưởng bởi biến động giá cả và chính sách của các quốc gia cung cấp nguyên liệu.

Nói rõ thêm về vấn đề này, ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hội Cao su nhựa TPHCM cho biết thêm, Việt Nam có lợi thế rất lớn về cao su thiên nhiên, nhưng đối với cao su kỹ thuật thì lại phụ thuộc phần lớn vào nguyên liệu nhập khẩu. Do đó, cần tập trung phát triển cao su kỹ thuật.

Các chuyên gia đánh giá, dư địa xuất khẩu các sản phẩm ngành cao su - nhựa ra thế giới còn rất lớn. Bởi hiện các sản phẩm nhựa Việt Nam mới chỉ chiếm thị phần rất nhỏ so với các nước khác trong cùng một loại sản phẩm. Hiện Việt Nam mới chỉ xuất khẩu chủ yếu các sản phẩm hàng tiêu dùng, sản phẩm phục vụ nhà bếp, vệ sinh... Đây là các sản phẩm có giá trị gia tăng rất thấp. Các sản phẩm có giá trị gia tăng cao được sản xuất và xuất khẩu rất ít so với các nước khác trên thế giới.

Tại hội thảo, các doanh nghiệp cũng bày tỏ sự quan tâm tới xu hướng “xanh hóa” trong ngành cao su nhựa. Hiện các khách hàng nước ngoài đều đưa ra yêu cầu về tỷ lệ nguyên liệu tái chế, phân hủy sinh học trong sản phẩm. Do đó, TPHCM cần đẩy mạnh phát triển các sản phẩm nhựa tái chế, nhựa phân hủy sinh học. Các trường Đại học, nhà khoa học cần đẩy mạnh nghiên cứu để hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp.