Trái cây sang Mỹ đang vướng
	Thấp thỏm xuất khẩu trái cây
	Lo ùn ứ trái cây đi Trung Quốc, Bộ Công Thương vội khuyến cáo

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Cụ thể, ông Nguyễn Quang Hiếu cho hay, từ khoảng tháng 6/2020, phía Hải quan Trung Quốc phát hiện khoảng 220 lô xoài tươi nhập khẩu từ Việt Nam nhiễm sâu hại, trong đó nhiều lô gắn mã số vùng trồng của Hợp tác xã xoài Mỹ Xương, Cao Lãnh. Tuy nhiên, thời điểm đó, Hợp tác xã Mỹ Xương đã hết vụ xoài.

Vụ việc này đã xảy ra một thời gian, chủ yếu do các nhà xuất khẩu Việt Nam mượn mã của nhau.

Ngoài ra, do nhà nhập khẩu xin giấy phép nhập khẩu thì sử dụng các mã được công nhận ghi trên giấy phép, khi xuất khẩu họ cũng yêu cầu phải ghi mã số mà họ đã cung cấp. Nhiều doanh nghiệp vì thế đã mạo danh mã số vùng trồng xoài Cao Lãnh của Hợp tác xã xoài Mỹ Xương.

"Khi xảy ra vụ việc, xoài Cao Lãnh đã hết vụ nên trước mắt không ảnh hưởng nhiều, nhưng về lâu dài chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm", ông Hiếu nhấn mạnh.

Về việc quản lý mã số vùng trồng, ông Hiếu nêu rõ, Cục Bảo vệ thực vật phối hợp với địa phương kiểm soát cấp mã số vùng trồng, đồng thời cung cấp thông tin cho Hải quan Trung Quốc về các mã số vùng trồng đó. Việc quản lý mã số vùng trồng chủ yếu là trách nhiệm của địa phương, Cục Bảo vệ thực vật trên cơ sở đề nghị của địa phương cấp mã số vùng trồng.

"Hiện, Trung Quốc áp dụng quy định kiểm soát nhập khẩu thông qua mã số vùng trồng nên các địa phương cần có sự phối hợp với ngành chức năng quản lý hiệu quả, có biện pháp giám sát chặt chẽ", ông Hiếu nhấn mạnh.

Hiện nay chưa có chế tài xử phạt hành chính cho hành vi vi phạm mã số vùng trồng, chỉ có biện pháp tạm treo mã số đó. Trước mắt, Cục Bảo vệ thực vật sẽ làm việc với Hải quan Trung Quốc để làm rõ sự việc này, hướng đến gỡ lệnh tạm dừng xuất khẩu với mã số này.

Liên quan tới câu chuyện xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật nêu rõ, tháng 5/2018, phía Trung Quốc đã bắt đầu phát đi thông tin về việc siết chặt quy định, yêu cầu với trái cây Việt Nam xuất khẩu vào Trung Quốc qua cả kênh chính thức lẫn các kênh khác như thông qua chủ hàng.

Theo đó, phía Trung Quốc yêu cầu sản phẩm để truy xuất nguồn gốc phải được cấp mã số vùng trồng và cấp mã số cơ sở đóng gói. Đây là 2 yêu cầu xuất khẩu chính ngạch trái cây sang Trung Quốc.

Hiện nay, với trái cây xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, các yêu cầu về cấp mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói, phía Trung Quốc cho phép Việt Nam tự làm, tự đánh giá, tự cấp mã số. Trung Quốc chỉ thông qua mã số chứ chưa tiến hành kiểm tra hay làm bất cứ động thái gì khác.

Tuy nhiên, khả năng cao phía Trung Quốc sẽ dần nâng yêu cầu lên kèm theo các tiêu chuẩn, điều kiện cụ thể, thậm chí sang kiểm tra thực tế. Nếu làm không đúng như yêu cầu, tiêu chuẩn thì phía Trung Quốc sẽ cho dừng lại các mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói không đạt. Điều này, phía Cục Bảo vệ thực vật đã cảnh báo tất cả các tỉnh, đừng nghĩ cấp xong là xong.

Để ngành trái cây Việt tránh rơi vào thế bị động khi giao thương với thị trường Trung Quốc, lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật nhấn mạnh, việc phải làm là tiếp tục rà soát những diện tích đã cấp mã số vùng trồng, đẩy mạnh tiến hành sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, cấp chứng nhận VietGAP.

Bên cạnh đó, cần có những chính sách cho bà con nông dân liên kết thành từng nhóm, tổ, hợp tác xã để sản xuất hàng hóa không chỉ bán cho Trung Quốc mà còn bán cho các nước phát triển...