Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) Ảnh: A.Vinh

Từ 1 vụ việc cụ thể

Theo Cục Hải quan Lào Cai, trong quá trình triển khai nhiệm vụ thu hồi nợ thuế, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai (Cục Hải quan Lào Cai) thực hiện tạm hoãn xuất cảnh người đại diện DN theo pháp luật đang bị cưỡng chế nợ thuế.

Cụ thể, Công ty CP Khai thác chế biến khoáng sản Lào Cai (gọi tắt là Khoáng sản Lào Cai), có trụ sở tại khu đô thị The Manor, số 1 đường Trần Hưng Đạo, phường Bắc Cường, TP Lào Cai, đang nợ thuế tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai số tiền 67 tỷ đồng và cơ quan Hải quan đang thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế đối với công ty này.

Sau khi Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai thu thập và xác minh thông tin DN và xác định ông Vũ Hồng Nam là người đại diện theo pháp luật của Khoáng sản Lào Cai, ngày 6/10/2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã ban hành Thông báo số 1377/TB-HQCKLC về việc thực hiện tạm hoãn xuất cảnh đối với ông Vũ Hồng Nam theo quy định, đồng thời gửi thông báo tới Cục Quản lý XNC (Bộ Công An).

Tuy nhiên, thông tin đăng ký thay đổi lần thứ 17, ngày 20/10/2023 tại Giấy chứng nhận đăng ký DN do Phòng Đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai) cấp cho Khoáng sản Lào Cai thì người đại diện theo pháp luật lại là ông Phạm Đức Phương, đồng thời Khoáng sản Lào Cai có văn bản kiến nghị Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai hủy bỏ thông báo tạm hoãn xuất cảnh tại thông báo số 1377/TB- HQCKLC đối với ông Vũ Hồng Nam.

Cục Hải quan Lào Cai cho rằng, trong thời gian áp dụng tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện theo pháp luật của Khoáng sản Lào Cai theo khoản 6 Điều 36 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019 thì Khoáng sản Lào Cai đã thực hiện thay đổi người đại diện theo pháp luật và được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai chấp thuận cấp Giấy chứng nhận đăng ký DN thay đổi người đại diện theo pháp luật đối với công ty này.

Trước vấn đề này, Cục Hải quan Lào Cai đề nghị Tổng cục Hải quan hướng dẫn Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai có được thực hiện hủy bỏ thông báo tạm hoãn xuất cảnh tại Thông báo số 1377/TB-HQCKLC đối với ông Vũ Hồng Nam khi Khoáng sản Lào Cai thay đổi người đại diện theo pháp luật trong trường hợp này không? Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai có được thực hiện thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với ông Phạm Đức Phương- người đại điện mới của Khoáng sản Lào Cai không?

Hướng dẫn cụ thể

Để Cục Hải quan Lào Cai nắm được các quy định và đủ căn cứ, đối chiếu với thực tế để xử lý vụ việc, Tổng cục Hải quan đã có hướng dẫn cụ thể.

Theo đó, tại Điều 12 Luật DN năm 2020 quy định: “Người đại diện theo pháp luật của DN là cá nhân đại diện cho DN thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của DN, đại diện cho DN với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật”.

Điều 12 Luật DN năm 2020 cũng quy định: “Công ty TNHH và công ty CP có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Điều lệ công ty quy định cụ thể số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của DN. Nếu công ty có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật thì điều lệ công ty quy định cụ thể quyền, nghĩa vụ của từng người đại diện theo pháp luật. Trường hợp việc phân chia quyền, nghĩa vụ của từng người đại diện theo pháp luật chưa được quy định rõ trong điều lệ công ty thì mỗi người đại diện theo pháp luật của công ty đều là đại diện đủ thẩm quyền của DN trước bên thứ ba; tất cả người đại diện theo pháp luật phải chịu trách nhiệm liên đới đối với thiệt hại gây ra cho DN theo quy định của pháp luật về dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan”.

Tại khoản 7 Điều 124 Luật Quản lý thuế 2019 quy định: “Cá nhân là người đại diện theo pháp luật của người nộp thuế phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của DN đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế trước khi xuất cảnh và có thể bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh”.

Đồng thời, tại khoản 5, 6 Điều 36 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019 quy định về XNC của công dân Việt Nam nêu rõ: “Người nộp thuế, người đại diện theo pháp luật của DN đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế, người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài trước khi xuất cảnh chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. Người đang bị cưỡng chế, người đại diện cho tổ chức đang bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn”.

Đặc biệt, tại điểm c khoản 2 Điều 21 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định rõ, người có thẩm quyền quyết định tạm hoãn xuất cảnh có trách nhiệm hủy bỏ việc tạm hoãn xuất cảnh chậm nhất không quá 24 giờ làm việc, kể từ khi người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.

Căn cứ và đối chiếu với các quy định hiện hành, theo Tổng cục Hải quan, đối với ông Phạm Đức Phương, hiện nay đang là đại diện theo pháp luật của Khoáng sản Lào Cai, do công ty chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với cơ quan Hải quan nên thuộc trường hợp tạm hoãn xuất cảnh theo quy định tại khoản 5, 6 Điều 36 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019.

Còn đối với ông Vũ Hồng Nam, trước đây là người đại diện theo pháp luật của Khoáng sản Lào Cai, tại thời điểm ông Nam làm đại diện theo pháp luật có phát sinh 67 tỷ đồng tiền nợ thuế, đến nay cơ quan Hải quan chưa thu hồi được. Do vậy, ông Vũ Hồng Nam không thuộc trường hợp được hủy bỏ thông báo tạm hoãn xuất cảnh theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 21 Nghị định 126/2020/NĐ-CP.