Sửa đổi, bổ sung nhiều quy định quản lý hàng gia công, sản xuất xuất khẩu
	Hiện đại hóa quản lý hàng gia công, sản xuất xuất khẩu, doanh nghiệp chế xuất
	Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC: Nhiều quy định mới về quản lý hàng gia công, sản xuất xuất khẩu

Công chức Cục Hải quan Thanh Hóa kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: Phong Nhân

Quy định cụ thể về định mức

Tại dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 38/2015/TT-BTC và Thông tư 39/2018/TT-BTC sẽ có 6 nội dung trọng tâm được sửa đổi, bổ sung gồm: định mức đối với hàng hóa gia công, sản xuất xuất khẩu; thông báo cơ sở sản xuất và kiểm tra điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với doanh nghiệp chế xuất; báo cáo quyết toán nhập – xuất – tồn; xử lý nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, phế liệu, phế phẩm, phế thải của hoạt động gia công, sản xuất xuất khẩu; thuế kho ngoài để lưu giữ nguyên liệu, vật tư, sản phẩm, máy móc, thiết bị của doanh nghiệp chế xuất và thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ.

Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, liên quan đến quy định về định mức đối với hàng hóa gia công, sản xuất xuất khẩu, việc sửa đổi, bổ sung là do một số doanh nghiệp lớn có nhu cầu kết nối trực tiếp với cơ quan Hải quan để cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động nhập – xuất – tồn kho nguyên liệu, vật tư nhập khẩu, sản xuất xuất khẩu với cơ quan Hải quan theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Thông tư 38/2015/TT-BTC. Cơ quan Hải quan cũng đang phát triển hệ thống Hải quan số để đáp ứng nhu cầu đó của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, trên thực tế các doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu đều xây dựng định mức sử dụng dự kiến (định mức kỹ thuật) trước khi thực hiện sản xuất, đồng thời việc tính lại định mức thực tế đối với một số ngành hàng như điện tử gặp khó khăn do một số nguyên liệu trải qua nhiều dạng bán thành phẩm mới tạo thành sản phẩm.

Đơn vị soạn thảo cho biết, qua rà soát Phụ lục F của Công ước Kyoto thì chuẩn mực số 12 đưa ra khuyến nghị đối với hoạt động gia công cấp có thẩm quyền phải quy định hoặc chấp nhận tỷ lệ định mức hoạt động bằng cách xem xét lại các điều kiện cụ thể tác động vào mẫu mã, chất lượng, số lượng của các sản phẩm bồi hoàn khác nhau sẽ được ấn định dựa trên việc quy định hoặc chấp nhận tỷ lệ đó.

Do đó, tại dự thảo Thông tư lần này vấn đề định mức đối với hàng hóa gia công, sản xuất xuất khẩu được sửa đổi theo hướng: định mức sử dụng dự kiến là lượng nguyên liệu, vật tư dự kiến sẽ sử dụng để gia công, sản xuất một đơn vị sản phẩm xuất khẩu do tổ chức, cá nhân xây dựng để thực hiện sản xuất và gửi cho cơ quan Hải quan khi cung cấp thông tin tình hình sử dụng nguyên liệu, vật tư nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Thông tư này.

Định mức sử dụng thực tế sản xuất là lượng nguyên liệu, vật tư thực tế đã sử dụng để gia công, sản xuất một số đơn vị sản phẩm xuất khẩu và được xác định theo quy định tại mẫu số 27 Phụ lục II ban hành kèm theo thông tư này. Tổ chức, cá nhân thông báo định mức sử dụng thực yế của lượng sản phẩm đã sản xuất theo năm tài chính cho cơ quan Hải quan khi thực hiện báo cáo quyết toán. Trường hợp khi kết thúc năm tài chính chưa có sản phẩm hoàn chỉnh thì tổ chức, cá nhân chưa phải nộp định mức sử dụng thực tế khi nộp báo cáo quyết toán...

Nội dung quan trọng cũng được sửa đổi lần này là quy định về thông báo cơ sở sản xuất. Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, lý do sửa đổi là hiện nay pháp luật về thuế XNK có sự thay đổi. Tại Điều 28a Nghị định 134/2016/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 10 Điều 1 Nghị định 18/2021/NĐ-CP quy định về điều kiện và thủ tục kiểm tra điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với doanh nghiệp chế xuất. Đồng thời việc kiểm tra điều kiện kiểm tra, giám sát của doanh nghiệp chế xuất ghép với thủ tục kiểm tra cơ sở sản xuất sẽ giảm bớt được thủ tục kiểm tra thực tế của doanh nghiệp.

Áp dụng hải quan số trong nộp báo cáo quyết toán

Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, quy định về báo cáo quyết toán được sửa đổi, bổ sung để ứng dụng công nghệ hiện đại vào hoạt động quản lý đối với loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu với mục tiêu phân loại chính xác các doanh nghiệp đang hoạt động gia công, sản xuất xuất khẩu nhằm áp dụng các biện pháp quản lý tương ứng. Đồng thời, giải quyết khó khăn đối với một số ngành hàng như điện tử trong việc phải xác định lại định mức thực tế.

Việc thay đổi phương pháp quản lý nhưng có sự kế thừa để đảm bảo các doanh nghiệp thực hiện được, do đó dự thảo sửa đổi vẫn giữ nguyên hai hình thức quyết toán là cung cấp thông tin trực tuyến và báo cáo quyết toán nhập – xuất – tồn, khuyến khích doanh nghiệp thực hiện kết nối trực tuyến. Việc sửa đổi này cũng nằm trong lộ trình thực hiện đề án Hải quan số trong chương trình chung về xây dựng Chính phủ số.

Cụ thể, tại dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung theo hướng: trường hợp doanh nghiệp lựa chọn cung cấp thông tin trực tuyến cho cơ quan Hải quan thì doanh nghiệp có trách nhiệm cung cấp thông tin về hoạt động nhập kho nguyên liệu, vật tư nhập khẩu, xuất kho nguyên liệu, vật tư; nhập kho thành phẩm, xuất kho thành phẩm; xử lý phế liệu, phế phẩm, máy móc, thiết bị; định mức sử dụng dự kiến, tổ chức. Thời điểm cung cấp thông tin về định mức sử dụng dự kiến được quy định theo hướng chỉ cung cấp một lần trước khi tờ khai xuất khẩu đầu tiên của mã sản phẩm. Khi thay đổi các thông tin đã cung cấp cho cơ quan Hải quan, doanh nghiệp phải thực hiện trước thời điểm ban hành quyết định kiểm tra tình hình sử dụng nguyên liệu, vật tư, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành... Cơ quan Hải quan có trách nhiệm sử dụng các thông tin doanh nghiệp đã cung cấp để phân tích, đánh giá.

Đối với trường hợp doanh nghiệp lựa chọn báo cáo quyết toán, dự thảo quy định về loại báo cáo quyết toán phải nộp gồm: báo cáo quyết toán tình hình xuất – nhập – tồn kho nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để gia công, sản xuất xuất khẩu; báo cáo quyết toán tình hình xuất – nhập – tồn kho sản phẩm gia công sản xuất xuất khẩu; định mức sử dụng thực tế; báo cáo tình hình sử dụng các loại hàng hóa nhập khẩu khác được áp dụng chế độ khu phi thuế quan...