Hoạt động sản xuất thép của doanh nghiệp. Ảnh: ST

Trước đó ngày 19/3/2024, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) nhận được hồ sơ yêu cầu điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với sản phẩm thép cán nóng (HRC) có xuất xứ từ Trung Quốc và Ấn Độ của các doanh nghiệp đại diện cho ngành sản xuất trong nước.

Sau khi xem xét hồ sơ yêu cầu điều tra của các doanh nghiệp sản xuất trong nước, căn cứ quy định tại Điều 28 và Điều 30 Nghị định số 10/2018/NĐ-CP ngày 15/1/2018 của Chính phủ, Cục Phòng vệ thương mại cho biết đã có thông báo đề nghị các doanh nghiệp nộp hồ sơ tiếp tục hoàn thiện, bổ sung hồ sơ để làm rõ các nội dung, thông tin có liên quan đến cáo buộc về hành vi bán phá giá của hàng hóa nhập khẩu, thiệt hại của ngành sản xuất trong nước và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi bán phá giá và thiệt hại của ngành sản xuất trong nước theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đã nhận được ý kiến của một số doanh nghiệp khác có liên quan bày tỏ sự quan tâm về khả năng khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Về quy trình tiếp theo liên quan, Cục Phòng vệ thương mại cho biết sau khi các doanh nghiệp sản xuất trong nước nộp bổ sung thông tin, hồ sơ theo yêu cầu, Cục Phòng vệ thương mại sẽ xem xét hồ sơ căn cứ trên các quy định của Luật Quản lý ngoại thương và Nghị định số 10/2018/NĐ-CP.

Trường hợp hồ sơ cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện, sẽ tiếp tục yêu cầu các doanh nghiệp hoàn thiện và nộp tới Cục Phòng vệ thương mại.

Trường hợp hồ sơ đã đầy đủ, hợp lệ theo quy định của Luật Quản lý ngoại thương và Nghị định số 10/2018/NĐ-CP, Cục Phòng vệ thương mại sẽ có 45 ngày để thẩm định chi tiết nội dung hồ sơ về các cáo buộc liên quan đến hành vi bán phá giá, thiệt hại của ngành sản xuất trong nước và mối quan hệ nhân quả để làm cơ sở quyết định điều tra hoặc không điều tra vụ việc. Trong quá trình thẩm định, Cục Phòng vệ thương mại sẽ xem xét, đánh giá kỹ lưỡng và khách quan các thông tin theo đúng quy định của pháp luật.

Liên quan đến vấn đề này, tại cuộc họp báo mới đây, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, quyền yêu cầu là điều tra chống bán phá giá là của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có quyền nộp đơn. Việc nộp đơn có nhiều ý kiến (ủng hộ điều tra chống bán phá giá và đề nghị không nên áp dụng).

Quá trình điều tra được thực hiện chặt chẽ và kết quả điều tra có thể áp dụng hoặc không áp dụng. Như vậy, cần có đầy đủ cơ sở, bằng chứng để minh chứng cho việc có nên áp dụng điều tra chống bán phá giá hay không. Bộ Công Thường đang xem xét và tiếp tục yêu cầu các bên đưa thêm hồ sơ, chưa đưa ra kết luận, quyết định cuối cùng có điều tra hay không.

Dưới góc độ pháp luật, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) cho rằng, việc 2 doanh nghiệp nộp đơn lên Bộ Công Thương đề nghị khởi xướng chống bán giá là có cơ sở pháp lý. Tuy nhiên, việc quyết định áp thuế hay không còn phải dựa trên sự hợp lý cho cả doanh nghiệp nộp đơn và mục tiêu bảo vệ thị trường bởi khi áp dụng các biện pháp bảo hộ thì sẽ có những tác dụng phụ là ảnh hưởng đến người tiêu dùng cũng như thị trường xây dựng, bất động sản... trong nước.