Ông John Bescec, Giám đốc bộ phận Hải quan và Thương mại của Microsoft.

Những năm gần đây, tình trạng đánh cắp dữ liệu, khủng bố mạng và phần mềm độc hại gây ra mối đe dọa lớn đối với việc quản lý chuỗi cung ứng tại các doanh nghiệp. Theo ông, DN cần làm gì với tình trạng này đang ngày càng gia tăng?

Thách thức lớn nhất đối với chuỗi cung ứng từ khía cạnh an ninh mạng là phân khúc môi trường công nghệ (bao gồm công nghệ thông tin (IT), công nghệ vận hành (OT) và Internet vạn vật (IoT), công cụ bảo mật riêng biệt, phần mềm lưu trữ dữ liệu tại DN và trình độ của công chức Hải quan đối với vấn đề an ninh mạng.

Để giải quyết được các thách thức nêu trên, DN cần phải ứng dụng nền tảng bảo mật tích hợp có thể quản lý mọi phân đoạn môi trường công nghệ trên tất cả các nền tảng; áp dụng nền tảng bảo mật dựa trên AI tích hợp có nguồn gốc từ Đám mây siêu quy mô, nền tảng này có thể tự động hóa các hoạt động bảo mật và giúp nâng cao kỹ năng của các nhân viên trong lĩnh vực an ninh mạng.

Việc xử lý những thách thức trên sẽ cho phép DN bảo vệ tính liên tục trong hoạt động kinh doanh mình, đảm bảo hoạt động thông suốt trong chuỗi cung ứng.

Ngoài ra, Microsoft đã chỉ ra các nhóm tội phạm mạng đang có xu hướng nhắm mục tiêu vào Hệ thống phần mềm lưu trữ tại DN, do đó DN cần phải tăng cường quản lý các lỗ hổng của hệ thống lưu trữ dữ liệu cũ bằng cách hiện đại hóa các phần mềm lưu trữ này và chuyển các cơ sở hạ tầng dữ liệu tới điện toán đám mây nơi bảo mật được đảm bảo ở mức độ cao hơn.

Thách thức tiếp theo được Microsoft chỉ ra đó là thói quen vệ sinh an ninh mạng cơ bản không được đảm bảo (đánh cắp mật khẩu, chính sách xác thực kém, v.v.), làm gia tăng các cuộc tấn công mạng. 68% DN bị tấn công bảo mật không có quy trình quản lý và khắc phục lỗ hổng hiệu quả, đồng thời tập trung quá nhiều vào quy trình thủ công hơn là khắc phục các lỗ hổng, điều này đã dẫn đến những sơ hở quan trọng trong chuỗi bảo mật.

Các thiết bị Internet vạn vật cũng là mục tiêu phổ biến mà những tội phạm mạng nhắm tới bằng cách sử dụng mạng botnet rộng rãi. Các bộ định tuyến chưa được vá lỗi có thể được sử dụng để có quyền truy nhập vào mạng và thực thi các cuộc tấn công độc hại.

Các hoạt động tội phạm mạng ngày càng trở nên phức tạp khi công nghệ phát triển. Theo đó, DN cần đẩy nhanh việc áp dụng mô hình bảo mật Zero Trust; áp dụng các giải pháp bảo mật tích hợp và tự động được hỗ trợ bởi AI và Điện toán đám mây; ngăn chặn, phát hiện và giảm thiểu phần mềm tống tiền; tăng cường chuỗi cung ứng theo tiêu chuẩn an ninh mạng; đầu tư vào công nghệ chống gian lận; xây dựng văn hóa tổ chức mạng; tổ chức đào tạo nhằm nâng cao kĩ năng cho công chức và có sự khen thưởng khích lệ đối với các cá nhân có thành tích trong công việc.

Ông có thể chia sẻ giải pháp ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu của Hải quan các nước trên thế giới?

Microsoft đã đưa ra nhiều giải pháp công nghệ nhằm tăng cường hiệu quả ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, góp phần nâng cao năng lực và hiện đại hóa hải quan như:

Giải pháp ứng dụng công nghệ trong phát hiện rủi ro: Phát hiện rủi ro là một trong những thách thức lớn nhất đối với cơ quan Hải quan. Nâng cao khả năng xác định rủi ro cho phép cơ quan Hải quan sắp xếp nguồn lực hiệu quả và giảm rủi ro tổng thể. Điều này tạo thuận lợi cho thương mại an toàn và nâng cao tính công bằng cũng như bảo vệ biên giới.

Các giải pháp công nghệ được áp dụng trong phát hiện rủi ro như Công nghệ phân tích dữ liệu, AI và Học máy, như chương trình Azure Machine Learning của Microsoft, giúp cơ quan Hải quan quản lý và phân tích thông tin rủi ro một cách hiệu quả và kịp thời.

Ứng dụng công nghệ trong thu thập thông tin tình báo theo thời gian thực tế: Hoạt động liền mạch đòi hỏi phải có thông tin tình báo theo thời gian thực tế về các hoạt động trong và ngoài cảng. Việc ứng dụng các thiết bị cảm biến Internet vạn vật giúp chúng ta có nhận diện được các vấn đề phát sinh trong thời gian thực tế.

Giải pháp công nghệ nhằm thúc đẩy các hoạt động kiểm soát từ xa: Mô hình bản sao kỹ thuật số (Digital Twins) có thể giúp hiểu rõ hơn và quản lý các hoạt động từ xa một cách tốt hơn. Việc đặt các thiết bị cảm biến IoT ở vị trí khác nhau và trên nhiều thiết bị giúp cơ quan quản lý cảng có thể tạo ra bản đồ 3D về toàn bộ môi trường cảng, từ đó quản lý tốt hơn các hoạt động diễn ra trong và ngoài cảng.

Giải pháp công nghệ để thúc đẩy hoạt động bền vững: Dữ liệu cảm biến IoT cũng có thể được kết nối với hệ thống quản lý năng lượng nhà kho hải quan (BEMS). Hệ thống này giúp cơ quan Hải quan đánh giá hiện trạng các nhà kho được sử dụng như thế nào nhằm đảm bảo cho việc vận hành các thiết bị trong nhà kho được chính xác, kịp thời, hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm chi phí vận hành.

Giải pháp công nghệ nhằm tăng khả năng hiển thị và hiệu quả trong chuỗi cung ứng: Nền tảng chuỗi cung ứng của Microsoft, với cốt lõi là Trung tâm chuỗi cung ứng, cung cấp “trung tâm điều hành” cho người sử dụng để hài hòa dữ liệu từ các hệ thống chuỗi cung ứng hiện có.

Hải quan Việt Nam cần làm gì để ứng dụng hiệu quả các giải pháp công nghệ hiện đại vào quản lý nhà nước về hải quan nhằm tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo an ninh, an toàn chuỗi cung ứng, thưa ông?

Để đảm bảo sử dụng hiệu quả các giải pháp công nghệ hiện đại vào trong quản lý nhà nước về hải quan, tạo thuận lơi thương mại và đảm bảo an ninh, an toàn chuỗi cung ứng, Hải quan Việt Nam cần xây dựng mô hình bảo mật Zero Trust làm trụ cột chính của Chiến lược an ninh mạng; đào tạo kỹ năng cho cán bộ Hải quan về Trí tuệ nhân tạo (AI) (bao gồm Trí tuệ nhân tạo tạo sinh) và phát triển Quản trị AI trong tổ chức.

Tiếp tục hợp tác với DN để xây dựng các kịch bản về chuyển đổi số và thử nghiệm trước khi đưa vào vận hành thực tế.

Phát triển linh hoạt và xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên sâu theo thời gian là điều tối quan trọng trong chuyển đổi số ngày nay. Các dự án lớn kéo dài không còn khả thi về mặt chi phí, không đáp ứng được yêu cầu về thời gian triển khai và không theo kịp tốc độ đổi mới nhanh chóng.

Xin cảm ơn ông!