Bà Nguyễn Thu Nhiễu, Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nam Ninh

Bà đánh giá như thế nào về tình hình hoạt động kinh doanh, sản xuất, XK của DN trên địa bàn do Cục Hải quan Hà Nam Ninh quản lý từ đầu năm đến nay?

Trong bối cảnh kinh tế thế giới sụt giảm, chi phí logistics cao… dẫn đến tình hình sản xuất, kinh doanh của DN gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các DN từ đầu năm đến nay chịu nhiều tác động từ cuộc xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine; việc Trung Quốc mở cửa trở lại làm gia tăng sự cạnh tranh trên các thị trường XK của Việt Nam và các DN XK. Đây là những nguyên nhân chính làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn, đã ảnh hưởng đến kim ngạch XNK hàng hóa của Việt Nam nói chung và của 3 tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình nói riêng.

Đặc biệt, một số ngành công nghiệp chủ lực của Việt Nam suy giảm do chi phí sản xuất đầu vào tăng cao, khó tiếp cận nguồn vốn do lãi suất tăng, số lượng đơn đặt hàng giảm mạnh. Nhiều DN trên địa bàn quản lý sản xuất đình trệ, phải cho công nhân nghỉ luân phiên.

Hiện Hải quan Hà Nam Ninh đang quản lý 1.051 DN đăng ký làm thủ tục hải quan. Các DN trên địa bàn quản lý chủ yếu hoạt động đầu tư theo loại hình DN gia công, sản xuất XK, DN chế xuất được ưu đãi miễn thuế, không chịu thuế, nên số thu của toàn Cục phụ thuộc nhiều từ kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh của một số DN lớn. Do đó, Hải quan Hà Nam Ninh đã xác định “sức khỏe” của DN sẽ ảnh hưởng lớn đến số thu NSNN.

Trước khó khăn của các DN trong lĩnh vực XNK, Cục Hải quan Hà Nam Ninh đã có những giải pháp gì hỗ trợ DN, thưa bà?

Hải quan Hà Nam Ninh đã tích cực triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó, đơn vị đã đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan, giải phóng hàng hóa, không làm gián đoạn, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN. Duy trì hoạt động của hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ hải quan, đảm bảo hệ thống công nghệ thông tin vận hành thông suốt 24/7.

Ngoài ra, Hải quan Hà Nam Ninh đã chủ động trao đổi với các DN có hoạt động XNK trên từng địa bàn, nắm bắt nhanh kế hoạch sản xuất để có những đánh giá cụ thể, đưa ra giải pháp để hoàn thành kế hoạch được giao trong năm 2023. Trong đó, đơn vị đã tổ chức hội nghị đối thoại với DN. Thông qua hội nghị đối thoại, Hải quan Hà Nam Ninh mong muốn nâng cao tính tuân thủ và giúp cho người khai hải quan, DN hiểu, thực hiện theo đúng quy định. Đồng thời, với phương châm “hết việc chứ không hết giờ”, đơn vị đã bố trí CBCC trực ngoài giờ hành chính và ngày nghỉ để phục vụ DN làm thủ tục XNK khi có nhu cầu.

Đặc biệt, mới đây, lãnh đạo Cục Hải quan Hà Nam đã tổ chức đoàn làm việc trực tiếp đến một số DN để động viên, trao đổi và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của DN liên quan đến công tác quản lý hải quan như: Công ty CP sản xuất ô tô Huyndai Thành Công Việt Nam; Công ty TNHH Long Sơn; Công ty TNHH YoungOne; Công ty CP xi măng Thành Thắng Group và Công ty CP nhựa Châu Âu.

Ngoài việc trực tiếp nắm bắt, hỗ trợ, giải quyết các khó khăn cho DN, Cục Hải quan Hà Nam Ninh cũng chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc duy trì hiệu quả hoạt động của Tổ tư vấn ở các đơn vị nhằm giải quyết nhanh, kịp thời vướng mắc phát sinh thuộc thẩm quyền liên quan đến lĩnh vực hải quan, tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong hoạt động XNK, rút ngắn thời gian thông quan, cải cách hành chính nhằm thu hút đầu tư nguồn vốn FDI vào địa bàn quản lý. Đồng thời, Hải quan Hà Nam Ninh cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm thu hút các DN có hoạt động XNK đến làm thủ tục tại Cục Hải quan Hà Nam Ninh.

Để hoàn thành nhiệm vụ được giao trong năm 2023, Cục Hải quan Hà Nam Ninh tập trung những giải pháp nào, thưa bà?

Theo dự báo, 6 tháng cuối năm hoạt động XK sẽ phục hồi dần. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn phía trước đối với những mặt hàng XK chủ lực như linh kiện điện tử, dệt may, giày dép… do các đơn hàng giảm sút, đòi hỏi các DN, ngành hàng phải đặc biệt quan tâm, nhanh nhạy để có thể tiếp cận thị trường trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, một số chính sách thuế có sự thay đổi, việc cắt giảm thuế NK theo các cam kết tại các Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt Nghị định 44/2023/NĐ-CP quy định giảm thuế giá trị gia tăng đối với một số nhóm, mặt hàng từ 10% xuống 8% từ ngày 1/7/2023 sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách của Cục.

Mặc dù vậy, năng lực sản xuất của DN trên địa bàn quản lý đang có những tín hiệu tích cực. Do đó, Hải quan Hà Nam Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan. Trong đó, coi công tác chuyển đổi số là một giải pháp mang tính đột phá nhằm đẩy mạnh hiện đại hóa hải quan. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào các lĩnh vực quản lý, giám sát quản lý hàng hóa, thu thuế XNK, cải cách thủ tục hành chính.

Tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho DN tham gia hoạt động XNK; giải quyết kịp thời vướng mắc phát sinh thuộc thẩm quyền liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế, công tác quản lý thuế, chế độ hoàn thuế, miễn thuế, tháo gỡ khó khăn tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong việc nộp thuế.

Hải quan Hà Nam Ninh bám sát và thực hiện quyết liệt các giải pháp thu NSNN năm 2023 theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, Tỉnh ủy, UBND 3 tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, đặc biệt là Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 6/1/2023 của Chính phủ, Chỉ thị số 479/CT-TCHQ của Tổng cục Hải quan. Tập trung theo dõi chặt chẽ tiến độ thu ngân sách, sự biến động của kim ngạch XNK đối với các mặt hàng có thuế, cụ thể theo từng nhóm hàng có liên quan đến số thuế thu nộp NSNN để phân tích, đánh giá cụ thể kết quả thu, xác định rõ nguyên nhân để kịp thời đề xuất, báo cáo Tổng cục Hải quan hỗ trợ và chỉ đạo.

Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục quyết liệt thực hiện nhóm giải pháp về chống thất thu. Thực hiện công tác kiểm tra nội bộ, thanh tra chuyên ngành theo kế hoạch, kiểm tra sau thông quan, trong đó tập trung vào các mặt hàng có trị giá lớn, thuế suất cao, hàng hóa NK của các DN từ các thị trường có nghi vấn; hàng hóa khai giảm giá, mức giá khai báo thấp hơn cơ sở dữ liệu; hàng hóa khai báo thuế suất ưu đãi đặc biệt, khai thuộc đối tượng miễn thuế, hoàn thuế...; tập trung rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế của DN các chi cục trực thuộc; phân loại các nhóm nợ có khả năng thu, nợ không có khả năng thu, mỗi nhóm nợ có đánh giá chi tiết từng khoản nợ theo từng tờ khai, từng DN nợ.

Chỉ đạo các đơn vị tăng cường triển khai áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tích cực, chủ động kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ đối với hàng hóa XNK nhằm kịp thời phát hiện các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế gây thất thu cho NSNN.

Xin cảm ơn bà!