Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại cụm cảng Sơn Dương - Vũng Áng (Hà Tĩnh). Ảnh: H.Nụ

Số thu đạt thấp

Tính đến hết tháng 10/2023, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã tiếp nhận và giải quyết thủ tục cho 11.644 bộ tờ khai, tăng 8,18% so với cùng kỳ năm 2022 với tổng kim ngạch XNK đạt 4.985 triệu USD, tăng 15,52% so với cùng kỳ năm 2022. Các mặt hàng XNK chủ yếu là: máy móc thiết bị, nguyên liệu phục vụ sản xuất của nhà máy thép, sắt thép và sản phẩm điện tử...

Trao đổi với Tạp chí Hải quan, ông Cao Đức Thắng, Trưởng phòng Nghiệp vụ, Cục Hải quan Hà Tĩnh cho biết, mặc dù chỉ số về tờ khai và kim ngạch đều tăng nhưng số thu NSNN lại giảm. Thống kê đến ngày 2/11, toàn Cục thu đạt 6.959 tỷ đồng, đạt 63,45% so với dự toán được giao. Trong đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Vũng Áng thu đạt 6.439,14 tỷ đồng, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo thu đạt 501,79 tỷ đồng, Chi cục Hải quan cảng Xuân Hải thu đạt 18,03 tỷ đồng, Phòng Nghiệp vụ thu từ các nguồn khác đạt 127,67 triệu đồng.

Nguyên nhân khiến thu ngân sách giảm so với cùng kỳ năm 2022 là do khó khăn chung của kinh tế thế giới đã tác động đến hoạt động XNK qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh gặp khó khăn trong tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm nên đã giảm mạnh NK nguyên vật liệu phục vụ như than, quặng, phế liệu, hợp kim...

Một nguyên nhân khác, trong nhiều tháng qua, Quốc lộ 8 và tuyến quốc lộ thuộc tỉnh Bolikhămxay (Lào) bị sạt lở nghiêm trọng do mưa lớn kéo dài đến nay vẫn chưa khắc phục cũng ảnh hưởng đến hoạt động giao thương qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Điều này cũng tác động lớn, làm giảm thu ngân sách của Cục Hải quan Hà Tĩnh trong những tháng qua.

Trong tháng 10, số thu có dấu hiệu phục hồi với mức tăng 42,2% so với tháng 9 do Công ty CP Nhiệt điện Vũng Áng 2 và Công ty CP Giải pháp năng lượng VINES tăng cường NK máy móc thiết bị, vật tư để xây dựng nhà máy. Ngoài ra, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh cũng đã XK được lượng hàng hóa tồn đọng sản xuất từ các tháng trước và tăng cường NK nguyên vật liệu đầu vào để phục vụ sản xuất các tháng cuối năm.

Tại phiên họp thường kỳ đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 10 tháng năm 2023, triển khai nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm những tháng cuối năm diễn ra ngày 27/10 của UBND tỉnh Hà Tĩnh, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải cho rằng, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh 10 tháng năm 2023 ước đạt hơn 14.000 tỷ đồng, mới chỉ đạt 74% dự toán và bằng 91% cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân do thu XNK của tỉnh đạt thấp so với dự toán, cùng với đó hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN còn gặp khó khăn...

Kịp thời hỗ trợ, thúc đẩy hoạt động XNK

Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách được giao, theo ông Đinh Văn Hòa, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Tĩnh, đơn vị tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh cắt giảm chi phí không cần thiết cho DN, kịp thời hỗ trợ, thúc đẩy hoạt động XNK; bố trí công chức trực 24/24 giờ để bảo đảm thông quan hàng hóa cho DN một cách nhanh nhất.

Song song với công tác tạo thuận lợi cho các DN, Hải quan Hà Tĩnh cũng sẽ tăng cường công tác quản lý thuế, chống thất thu qua trị giá, mã số hàng hóa... nhất là các mặt hàng có thuế suất cao, kim ngạch XNK lớn; tăng cường cơ chế phối hợp liên ngành để chống buôn lậu và gian lận thương mại, trong đó tập trung xác định trọng tâm, trọng điểm các mặt hàng có dấu hiệu kim ngạch bất thường.

Đồng thời, để đẩy mạnh hoạt động XK, đơn vị sẽ tiếp tục tham mưu cho các cấp có thẩm quyền triển khai đồng bộ các chính sách phát triển sản xuất, xúc tiến thương mại, XK; rà soát, kiến nghị bổ sung, sửa đổi các chính sách hỗ trợ liên quan đến XK giai đoạn tới. Ngoài ra, tích cực chủ động phối hợp chặt chẽ của các đơn vị có liên quan triển khai có hiệu quả các giải pháp hỗ trợ về thuế theo Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành để hỗ trợ tối đa cho DN nhằm tạo điều kiện thuận lợi, giúp các DN hồi phục và phát triển ổn định, thu hút thêm đầu tư mới, góp phần tạo nguồn tăng thu vững chắc cho NSNN.

Trong đó, Hải quan Hà Tĩnh đã và đang phối hợp với Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý KKT cửa khẩu Hà Tĩnh... trao đổi, nắm bắt những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc của DN trong quá trình triển khai thực hiện quy định liên quan đến quy tắc xuất xứ, thương mại đầu tư, các Hiệp định thương mại tự do từ đó có kế hoạch hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời.

Cục Hải quan Hà Tĩnh xác định vừa triển khai có hiệu quả kế hoạch phát triển quan hệ đối tác Hải quan – DN vừa tăng cường công tác thu thập thông tin từ các DN lớn, dự án đầu tư lớn để nắm thông tin về hoạt động XNK, kim ngạch XNK... làm cơ sở đánh giá khả năng thu và xây dựng dự toán thu ngân sách năm 2024 sát thực tế.

Ngoài ra, đơn vị cũng sẽ chú trọng thực hiện tốt quản lý nợ thuế, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xóa nợ đối với các DN thuộc đối tượng được xem xét xóa nợ tiền chậm nộp theo quy định tại Nghị quyết số 94/2019/QH14 ngày 26/11/2019, không để phát sinh nợ mới.