Công chức Hải quan Hữu Nghị rà soát hồ sơ DN. Ảnh: H.Nụ

Quyết liệt các giải pháp

Là cửa khẩu quốc tế có số lượng khách XNC, hàng hóa XNK cao, kim ngạch lớn nên nợ đọng thuế, nợ tiền chậm nộp tại địa bàn quản lý của Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trong những năm qua liên tục gia tăng. Để thu hồi nợ đọng, đơn vị đã tăng cường đôn đốc nợ, gửi thông báo về tiền nợ chậm nộp, điện thoại, kết hợp với chính quyền nơi doanh nghiệp có trụ sở chính xác minh tình trạng hoạt động của doanh nghiệp, phối hợp với ngân hàng, Kho bạc xử lý tài khoản tiền gửi; tăng cường áp dụng các biện pháp cưỡng chế hành chính về thuế. Đặc biệt, dù là biện pháp hỗ trợ để thực hiện các biện pháp cưỡng chế thu hồi nợ nhưng Hải quan Hữu Nghị đã triển khai biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện pháp luật của doanh nghiệp nợ tiền thuế rất hiệu quả.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị Hứa Thị Hồng cho biết, với đặc thù của cửa khẩu, hàng NK qua đây đều là hàng có thuế suất cao như: máy móc thiết bị, linh kiện, phụ tùng ô tô, xe ô tô nguyên chiếc, hóa chất… Hàng có thuế suất cao nên số doanh nghiệp nợ tiền thuế từ trước những năm 2012 theo chính sách ân hạn thuế là khá lớn. Xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, thời gian qua, đơn vị đã xây dựng kế hoạch và triển khai quyết liệt các biện pháp nhằm thu hồi nợ thuế.

Trong đó, đơn vị đã chỉ đạo các Tổ, Đội chuyên môn tập trung kiểm tra, rà soát đôn đốc thu hồi nợ đọng thuế, kiên quyết không để nợ xấu phát sinh. Cụ thể, bước vào giai đoạn nước rút trước khi Nghị quyết 94/2019/QH14 hết hiệu lực thi hành, Chi cục đã tập trung mạnh vào công tác thu hồi thuế nợ đọng và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Ngoài ra, một số trường hợp doanh nghiệp cố tình chây ì, dây dưa không nộp thuế, Chi cục đã báo cáo Cục Hải quan Lạng Sơn để phối hợp với các ban, ngành liên quan triển khai các biện pháp mạnh nhằm cương quyết thu hồi với số nợ ở mức cao nhất.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị, trước năm 2021, tại địa bàn quản lý của đơn vị phát sinh 106,99 tỷ đồng tiền nợ thuế của 418 doanh nghiệp, trong đó có 117 doanh nghiệp nợ tiền chậm nộp. Qua công tác thu thập, xác minh thông tin và đôn đốc thu hồi nợ thuế với các giải pháp tích cực, đến nay, đơn vị đã thu hồi trên 851 triệu đồng tiền nợ của 85 doanh nghiệp nợ thuế. Đáng chú ý là trong số này có những doanh nghiệp phát sinh nợ từ những năm 1997, 2000, 2001... Qua công tác rà soát, xác minh và đôn đốc thu hồi tiền nợ thuế, nợ tiền chậm nộp của các doanh nghiệp thuộc đối tượng, khoanh nợ xóa nợ theo Nghị quyết 94/2019/QH14, Chi cục đã quyết tâm, nỗ lực xác minh đầy đủ các thông tin về các đối tượng nợ thuế, nợ tiền chậm nộp để tối đa hóa việc thu hồi nợ. Đến nay, 100% các khoản nợ tại Hải quan Hữu Nghị đều được xác định là có khả năng thu hồi. Tuy nhiên, số nợ thuế của các doanh nghiệp còn đọng lại hầu hết đều rơi vào tình trạng khó đòi.

Đơn cử như trường hợp của Công ty CP xe máy Đô Thành (nay là Công ty CP xe máy Đức Việt có địa chỉ tại huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh). Mặc dù đơn vị đã gửi văn bản cũng như mời đại diện doanh nghiệp để đôn đốc nhưng doanh nghiệp đưa ra nhiều lý do để chây ỳ trong việc trả nợ.

Bà Hứa Thị Hồng cho rằng, mặc dù đã thu hồi nợ được 155/418 doanh nghiệp (chiếm 37%) tổng số doanh nghiệp nợ tiền thuế từ trước năm 2021, nhưng công tác này vẫn còn gặp nhiều khó khăn do việc phối hợp giữa các ngành và chính quyền địa phương còn chưa chặt chẽ. Ngoài ra, một số doanh nghiệp còn hoạt động lấy lý do gặp khó khăn về hoạt động sản xuất kinh doanh để chây ỳ, trốn tránh việc trả nợ thuế.

Phối hợp với địa phương, cơ quan công an đôn đốc doanh nghiệp

Trước thực trạng đó, Hải quan Hữu Nghị đã tăng cường rà soát, phúc tập hồ sơ để đôn đốc thu hồi nợ thuế. Đặc biệt Chi cục đã tổ chức gặp mặt trực tiếp các doanh nghiệp XNK, các doanh nghiệp có kim ngạch XNK lớn nhằm tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp. Đồng thời, đơn vị thực hiện kiểm tra, rà soát, phân loại nợ thuế theo đối tượng nợ như khoản nợ của các doanh nghiệp đã giải thể, phá sản, ngừng hoạt động, không tìm thấy địa chỉ… sau đó phối hợp với cơ quan Công an, chính quyền, Viện Kiểm sát, Tòa án ở địa phương để thực hiện các biện pháp cưỡng chế theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Bên cạnh đó, đơn vị kịp thời nắm bắt thông tin với các ngân hàng về tài khoản của doanh nghiệp để thu hồi nợ thuế; tăng cường phối hợp với một số ngân hàng trên địa bàn để xác minh tài khoản tiền gửi tại ngân hàng của các doanh nghiệp còn nợ thuế để thực hiện ra quyết định cưỡng chế trích tiền gửi; phối hợp với cơ quan Thuế nơi doanh nghiệp đóng trụ sở để thực hiện thu hồi nợ thuế; tiếp tục thực hiện đốc thu trước thời hạn cưỡng chế, đồng thời hướng dẫn, động viên doanh nghiệp nộp thuế đủ, đúng thời hạn để được hưởng chính sách khi NK lô hàng tiếp theo. Hiện đơn vị cũng đang tiến hành hoàn thiện hồ sơ cho 1 doanh nghiệp thuộc đối tượng xóa nợ theo Luật Quản lý thuế.

Lãnh đạo Hải quan Hữu Nghị cho biết, với Luật Quản lý thuế mới, hiện nay các doanh nghiệp không còn được ân hạn thuế NK, điều này sẽ góp phần hạn chế số nợ thuế của doanh nghiệp khi NK hàng hóa. Tuy vậy, ngoài các biện pháp mạnh nhằm “kìm cương” nợ thuế đã và đang thực hiện đối với số nợ đọng còn lại, Hải quan Hữu Nghị tiếp tục cử cán bộ công chức đến những địa phương mà doanh nghiệp nợ tiền thuế có trụ sở đăng ký kinh doanh để phối hợp với chính quyền, cơ quan Công an địa phương trực tiếp đến đôn đốc, yêu cầu doanh nghiệp ký cam kết thời hạn nộp tiền nợ thuế.

Đặc biệt, ngay từ đầu năm 2023, căn cứ trên số nợ đọng, đơn vị đã tổ chức rà soát các trường hợp doanh nghiệp đang nợ thuế quá hạn, đánh giá chi tiết từng khoản nợ, tình trạng thực tế của doanh nghiệp để xây dựng kế hoạch thu nợ. Cùng đó là ban hành thông báo nợ thuế, thực hiện xác minh, văn bản cưỡng chế thu nợ, thông báo với cơ quan Công an để thực hiện tạm hoãn XNC đối với chủ doanh nghiệp nợ thuế quá hạn…

Bà Hứa Thị Hồng kỳ vọng với giải pháp đã đề ra và quyết tâm phấn đấu thu hồi nợ đọng thuế của Hải quan Hữu Nghị sẽ đạt hiệu quả cao hơn trong những tháng cuối năm 2023.