Giá vàng trong nước đã không còn diễn biến bất thường như những năm trước. Ảnh: H.D

Chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố

Tại thị trường trong nước, từ đầu năm đến nay, giá vàng SJC hầu như có xu thế đi ngang, diễn biến loanh quanh trong khoảng 67 triệu đồng/lượng chiều bán ra và 66 triệu đồng/lượng chiều mua vào. Chỉ vào khoảng những ngày cuối tháng 1/2023, giá vàng SJC có biến động vọt tăng lên mức 68,6 triệu đồng/lượng chiều mua vào, trên 67,5 triệu đồng/lượng chiều bán ra do vào ngày vía Thần Tài nên sức mua tăng vọt. Giá vàng tại các cơ sở kinh doanh khác như Doji, Bảo Tín Minh Châu... có mức chênh lệch không đáng kể với giá vàng SJC.

Trong khi đó, tại thị trường thế giới, giá vàng có khá nhiều biến động. Trên sàn Kitco, giá vàng ngày 20/7/2023 theo giờ Việt Nam đang niêm yết quanh mức 1.976 USD/ounce, tăng gần 2,3% so với hồi đầu năm và tăng hơn 15% so với cùng kỳ năm 2022. Giá vàng hiện đang tăng khá mạnh từ đầu tháng 6 đến nay. Theo giới phân tích, nguyên nhân do những báo cáo mới nhất cho thấy chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ giảm trong tháng trước. Dữ liệu này làm gia tăng kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ kết thúc chu kỳ thắt chặt sau quyết định chính sách tiền tệ vào tuần tới. Điều này đang tạo động lực mới cho thị trường vàng khi giá kiểm tra các ngưỡng kháng cự quan trọng khác.

Thực tế nhìn vào diễn biến 6 tháng đầu năm của giá vàng thế giới còn cho thấy giá vàng lên xuống khá đáng kể, có lúc giá trị mặt hàng kim loại quý này giảm sâu xuống quanh mức 1.810 USD/ouce vào cuối tháng 2/2023, nhưng có lúc lại vọt tăng rất mạnh lên sát ngưỡng 2.000 USD/ounce vào những ngày cuối tháng 4/2023.

Vàng luôn được xem là “hầm trú ẩn” tài sản an toàn mà vẫn có khả năng sinh lời, nhất là trước những diễn biến phức tạp và khó lường từ những khó khăn của nền kinh tế. Nên theo các chuyên gia kinh tế, giá vàng biến động mạnh là một chỉ báo trực tiếp và nổi bật dễ thấy về những tác động lên nền kinh tế. Hiện vàng đang chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó đáng kể nhất là suy thoái kinh tế, tình hình lạm phát, căng thẳng chính trị thế giới cùng những động thái điều hành chính sách tiền tệ của FED.

Đồng bộ trong điều hành, can thiệp hợp lý

Theo báo cáo về tình trạng vàng toàn cầu trong nửa đầu năm 2023 và dự đoán xu hướng trong khoảng thời gian sắp tới, Hội đồng Vàng Thế giới (World Gold Council - WGC) đã chỉ ra 3 kịch bản đối với thị trường vàng trong nửa cuối năm 2023. Kịch bản 1 được WGC đưa ra là bất chấp lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt, vàng có thể vẫn được ưa chuộng do USD suy yếu, lợi suất trái phiếu ổn định. Đối với kịch bản 2, nếu tình hình suy thoái kinh tế trở nên nghiêm trọng hơn, vàng sẽ có hiệu suất tốt hơn nhờ vai trò như một tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh khả năng biến động thị trường đang gia tăng cùng với nhu cầu tránh rủi ro của nhà đầu tư. Kịch bản 3 là thị trường vàng có thể phải đối mặt với khó khăn nếu ngân hàng trung ương thắt chặt tiền tệ nhiều hơn dự đoán, làm tăng chi phí cơ hội khi trữ vàng.

Với những dự báo khó lường như trên, các chuyên gia lưu ý người dân nên cẩn trọng trong hoạt động đầu cơ vàng. Người dân mua vàng tích lũy dài hạn có thể không chịu nhiều ảnh hưởng, nhưng nếu đầu tư vàng sinh lời trong ngắn hạn thì nên tùy vào khẩu vị rủi ro mà chọn kênh đầu tư hợp lý.

Về phía cơ quan quản lý, chính vì những bất định này, nên việc điều hành giá vàng trong cơ cấu các mặt hàng quan trọng của nền kinh tế luôn được chú trọng. Chuyên gia kinh tế, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh nhận định, giá vàng là một trong những loại hàng hóa có vị trí lớn trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi, nên nếu để giá vàng tăng quá cao sẽ ảnh hưởng đến các chỉ số kinh tế, gia tăng lạm phát. Vì thế, việc điều hành giá vàng cần sự vào cuộc đồng bộ của các bên, trong đó có Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Thực tế là nhiều năm qua, mỗi khi thị trường tiền tệ, trong đó có vàng biến động lớn về giá, NHNN luôn tuyên bố sẵn sàng các kịch bản ứng phó, can thiệp thị trường vàng, ngoại tệ nếu cần thiết, giúp ổn định tâm lý người dân và giới đầu tư trong nước. Hơn nữa, theo các chuyên gia, tình hình lạm phát trong nước không “căng” như thế giới, thậm chí có thể hạ nhiệt trong những tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024 nên cùng với động thái về nới lỏng chính sách tiền tệ có kiểm soát, giá vàng trong nước sẽ không có nhiều diễn biến bất thường.

Về phía Bộ Tài chính, cơ quan này luôn nêu cao tinh thần chủ động phối hợp trong triển khai các giải pháp quản lý, điều hành giá để góp phần giữ ổn định giá cả thị trường, không để xảy ra mất cân đối cung cầu hàng hóa, xử lý nghiêm các trường hợp tăng giá bất hợp lý. Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng đã lưu ý về việc phải tuyên truyền, ổn định tâm lý thị trường trong công tác điều hành. Do đó, những chính sách chống ”vàng hóa”, điều hành giá cả phù hợp khiến tâm lý thị trường được ổn định, không còn tình trạng đổ xô đi mua vàng găm giữ như trước, giúp thị trường vàng trong nước giữ được sự "bình lặng" trước nhiều biến động của thị trường quốc tế.