Ngành Thuế có thêm công cụ hiện đại ứng phó hiệu quả với gian lận hóa đơn điện tử
	TPHCM đặt mục tiêu triển khai 100% hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
	Đã có hơn 522 nghìn hoá đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền

Thúc đẩy chuyển đổi số tại DN, cơ quan nhà nước

Từ 1/7/2022, ngành Thuế đã triển khai HĐĐT tới 100% doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai. Đồng thời, xây dựng giải pháp khởi tạo HĐĐT từ máy tính tiền với các giải pháp kỹ thuật phù hợp; và sửa đổi, bổ sung các quy định về HĐĐT theo hướng bắt buộc đối với những lĩnh vực trực tiếp liên quan đến người tiêu dùng như: bán lẻ, dịch vụ ăn uống, khách sạn, nhà hàng, siêu thị, kinh doanh vàng bạc… Ngày 15/12/2022 ngành Thuế đã chính thức vận hành hệ thống này. Theo kế hoạch, giai đoạn 1 thực hiện HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền kết nối cơ quan thuế kéo dài từ 15/12/2022 đến hết tháng 3/2023. Việc triển khai khởi tạo HĐĐT từ máy tính tiền đem lại nhiều lợi ích cho cơ quan thuế lẫn người nộp thuế.

Theo chia sẻ của ông Phạm Quang Toàn, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Tổng cục Thuế), việc triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền góp phần thúc đẩy chuyển đổi số tại DN, cơ quan nhà nước và đặc biệt là người tiêu dùng. Khi triển khai, người tiêu dùng có thể nhận và lưu hóa đơn trên thiết bị điện thoại thông minh, khuyến khích sử dụng các dịch vụ điện tử trên điện thoại, như thanh toán online không chạm bằng QR code trên hóa đơn, ví điện tử. Đối với các siêu thị, trung tâm thương mại, nhà hàng, các đơn vị này có thế chủ động xuất hoá đơn tức thì cho người mua hàng bằng hình thức điện tử hoặc trực tiếp; thúc đẩy người tiêu dùng lấy hóa đơn khi giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ… Bên cạnh đó, khi thực hiện sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, người tiêu dùng được tham dự chương trình Hóa đơn may mắn do cơ quan Thuế thực hiện hàng quý. Đặc biệt, khi triển khai HĐĐT từ máy tính tiền, các tiêu chuẩn dữ liệu được áp dụng thống nhất, do đó HĐĐT được kết nối tự động vào các hệ thống quản lý của DN để hạch toán chứng từ, qua đó giảm nguồn lực, chi phí cho DN. Việc thực hiện khởi tạo HĐĐT từ máy tính tiền trên thực tế cũng không gây ra sự tốn kém chi phí cho DN vì không yêu cầu phải có các thiết bị đặc thù, chuyên dùng, người nộp thuế chỉ cần máy tính, máy in, đường truyền Internet, thậm chí các thiết bị điện tử cầm tay cũng có thể khởi tạo HĐĐT từ máy tính tiền.

Theo chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh, thực hiện khởi tạo HĐĐT từ máy tính tiền là biện pháp vừa tiết kiệm cho DN, vừa tiết kiệm cho cơ quan Thuế, đồng thời đảm bảo tính công khai minh bạch, thủ tục, công nghệ cũng khá đơn giản, dễ thực thi. Theo chia sẻ của đại diện Cửa hàng xăng dầu Petrolimex (TP Hải Dương), hiện nay việc xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền rất thuận lợi, nhanh chóng, cửa hàng có thể xuất HĐĐT có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền cho khách hàng bất cứ lúc nào khách hàng cần, chỉ cần khách hàng cung cấp căn cước công dân.

Doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã nhìn thấy lợi ích

Theo thông tin từ Tổng cục Thuế, tính đến ngày 24/3/2023 đã có trên 10.000 DN, hộ, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng HĐĐT có mã của cơ quan Thuế khởi tạo từ máy tính tiền thành công, vượt kế hoạch triển khai giai đoạn 1 với 1.796.510 hóa đơn có mã.

Để đạt được kết quả trên, Tổng cục Thuế cũng như cơ quan Thuế tại các địa phương đã vào cuộc quyết liệt, mạnh mẽ. Bên cạnh việc tổ chức tập huấn triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền cho 63/63 cục thuế, các cơ quan Thuế đã đẩy mạnh tuyên truyền cho các tổ chức, cá nhân thực hiện. Tuy nhiên, thực tế triển khai cũng có nhiều khó khăn. Qua phản ánh của các cục thuế, các đơn vị đang gặp khó khăn do đây là nội dung còn mới, đồng thời chưa có quy định bắt buộc nên các DN, hộ kinh doanh chưa mặn mà tham gia. Một số DN chưa hiểu rõ những lợi ích của HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nên lo lắng sẽ mất thêm chi phí… Những khó khăn bước đầu dẫn tới số lượng cơ sở kinh doanh đã đăng ký thành công trên hệ thống so với tổng số đã đăng ký theo kế hoạch của giai đoạn 1 thấp. Sau hơn 1 tháng triển khai, đến ngày 3/2/2023, số lượng cơ sở kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền mới chỉ đạt khoảng 20% kế hoạch triển khai giai đoạn 1.

Trước những khó khăn đó, lãnh đạo Tổng cục Thuế đã yêu cầu cục trưởng cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tập trung đẩy mạnh triển khai HĐĐT có mã của cơ quan Thuế khởi tạo từ máy tính tiền, trong đó, các cục thuế cần quyết liệt triển khai, rà soát xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ; tăng cường tuyên truyền đến người dân về quyền lợi của việc yêu cầu lấy hóa đơn khi mua hàng hóa dịch vụ; phối hợp với các sở, ban, ngành trên địa bàn thực hiện kiểm tra đột xuất các cơ sở kinh doanh. Nhờ sự vào cuộc tích cực, đến ngày 24/2/2023, tổng số DN, hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền thành công đạt 74% kế hoạch triển khai giai đoạn 1. Đến cuối tháng 3/2023, kết quả đã vượt kế hoạch đề ra. Đến nay, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gồm Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng đều xây dựng kế hoạch phấn đấu đạt mục tiêu 100% người nộp thuế áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền trong năm 2023.

Theo chuyên gia Đinh Trọng Thịnh, kết quả này phản ánh thực tế là DN, hộ kinh doanh đã nhìn thấy lợi ích của việc khởi tạo hóa đơn từ máy tính tiền. Đánh giá về sự vào cuộc của cơ quan Thuế, chuyên gia Đinh Trọng Thịnh cho rằng Tổng cục Thuế đã làm tốt vai trò của mình khi đã vào cuộc tích cực, kiên quyết, mạnh mẽ tạo ra sự thay đổi trong nhận thức, là điều kiện thuận lợi để ngành Thuế có thể tiếp tục triển khai rộng rãi sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền trên phạm vi rộng hơn trong thời gian tới. Để đạt được kết quả tốt khi triển khai trên diện rộng, ngành Thuế cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ DN trong kết nối với cơ quan Thuế. Cùng với đó, tiếp tục đẩy mạnh triển khai mở rộng việc tính thưởng cho các DN áp dụng có nhiều hóa đơn được khởi tạo, hoặc quay thưởng cho những người nắm giữ nhiều hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền, đồng thời xử phạt nếu DN, hộ cá nhân không chấp hành. Điều này vừa tạo sức ép, vừa tạo động lực để DN, người dân tích cực triển khai.