Chế biến đồ gỗ xuất khẩu. Ảnh minh họa: NT

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan cho biết, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong tháng 3/2024 ước đạt 1,12 tỷ USD, tăng 46,3% so với tháng 2/2024, nhưng giảm 1,9% so với tháng 3/2023. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ ước đạt 749 triệu USD, tăng 57,8% so với tháng 2/2024, nhưng giảm 3,9% so với tháng 3/2023.

Tính chung 3 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ ước tính đạt 3,4 tỷ USD, tăng 18,9% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ ước tính đạt 2,3 tỷ USD, tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Theo đánh giá, sự khởi đầu thuận lợi trong những tháng đầu năm với việc các đơn hàng gia tăng, các doanh nghiệp ngành gỗ tăng tốc sản xuất để kịp tiến độ xuất khẩu đã mở ra tín hiệu tích cực và mang tới kỳ vọng cho ngành gỗ của Việt Nam trong năm 2024. Trong đó, nhu cầu tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Canada, Anh và các thị trường trong khối EU… đang có sự phục hồi đã đem lại sự lạc quan cho ngành gỗ xuất khẩu của Việt Nam.

Trong cơ cấu thị trường xuất khẩu, Hoa Kỳ luôn là điểm đến lớn nhất đối với sản phẩm gỗ của Việt Nam. Tính riêng hai tháng đầu năm 2024, trị giá xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm 53,2% tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ, đạt 1,2 tỷ USD, tăng 51,7% so với cùng kỳ năm 2023.

Tuy nhiên, Cục Xuất nhập khẩu cũng phân tích sự phụ thuộc quá lớn vào thị trường Hoa Kỳ làm tăng rủi ro cho ngành gỗ. Vì vậy, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sẽ giảm thiểu rủi ro và tăng cường tính bền vững của ngành gỗ. Ngoài ra, việc cải thiện thiết kế và mẫu mã sản phẩm cũng sẽ giúp thu hút khách hàng quốc tế nhiều hơn.

Ngoài thị trường Hoa Kỳ, gỗ và sản phẩm gỗ còn xuất khẩu tới một số thị trường khác có tốc độ tăng trưởng cao trong 2 tháng đầu năm 2024, cụ thể: xuất khẩu tới thị trường Trung Quốc đạt 306,3 triệu USD, tăng 25,3% so với cùng kỳ năm 2023; tiếp theo là thị trường Canada đạt 36 triệu USD, tăng 47,4%; Anh đạt 32,8 triệu USD, tăng 35,2%; Hà Lan đạt 23,2 triệu USD, tăng 46,9%; Pháp đạt 22,1 triệu USD, tăng 26,7%...

Dù tín hiệu đầu năm 2024 khá lạc quan, nhưng Cục Xuất nhập khẩu nhận định các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ đang đứng trước khó khăn mới. Nếu căng thẳng trên Biển Đỏ vẫn tiếp diễn, giá cước vận chuyển hàng hóa sẽ tăng cao. Ngoài ra, ngành gỗ còn phải đối mặt với áp lực gia tăng từ sự cạnh tranh khốc liệt, đi kèm là những rủi ro liên quan đến gian lận thương mại và làm giả thông tin nguồn gốc sản phẩm. Thêm vào đó, các đối tác quốc tế đang ngày càng đặt ra những yêu cầu cao hơn về truy xuất nguồn gốc gỗ, sản xuất bền vững và giảm phát thải carbon.

Phân tích khía cạnh thị trường Trung Quốc, theo Cục Xuất nhập khẩu, nhiều tiềm năng ở thị trường này bởi lợi thế về chi phí vận chuyển. Tính riêng 2 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc giảm nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ từ 2 thị trường cung cấp lớn nhất là Italy và Đức, nhưng lại tăng nhập khẩu mặt hàng này từ các thị trường Đông Nam Á. Trong đó, nhập khẩu từ Việt Nam đạt 7,4 triệu USD, tăng 18,6% so với cùng kỳ năm 2023; tiếp theo là thị trường Thái Lan đạt 3,1 triệu USD, tăng 24,5%; Indonesia đạt 1,5 triệu USD, tăng 5%...

Đáng chú ý, xuất khẩu hàng hóa nói chung và đồ nội thất bằng gỗ nói riêng của Việt Nam đang có nhiều cơ hội để đẩy mạnh vào thị trường Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh phí vận tải tàu biển tăng cao, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đang tìm kiếm nguồn cung nhập khẩu tại các khu vực lân cận để thay thế nguồn cung từ các thị trường xa có chi phí vận chuyển cao hơn. Bên cạnh đó, tỷ trọng nhập khẩu các mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ của Trung Quốc từ Việt Nam đều có xu hướng tăng trong đầu năm 2024.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Trị cho biết, năm 2024, mặc dù còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng triển vọng của ngành gỗ đã có tín hiệu tích cực, dù chưa trở lại được như những năm trước. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định và dự kiến giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản đạt trên 15 tỷ USD, tăng 6% so với năm 2023.